ما مردم واقعا بد عمل کردیم؟

نمی‌دانم شما جزء 27 درصدی هستید که مناظره‌ها را می‌بینید یا جزء 73 درصدی که از کنارش به راحتی می‌گذرید. هرچند یکی از مسئولان صداوسیما در برنامه بعد از مناظره‌ها اعلام کرد که حدود 19 تا20 میلیون نفر شاهد مناظره‌ها بودند. با توجه به وضعیت بغرنج کنونی که آمارها چند ساعت پس از انتشار، تکذیب می‌شود، می‌توان هرکدام از این تعداد را قبول کرد. اما غرض اشاره به یک نکته است: همان نکته‌ای که در شبکه‌های اجتماعی و خبرگزاری‌ها به آن اشاره و سؤال پرسیده می‌شود: «آیا ما مردم مقصر وضع موجود هستیم؟» یا «آیا ما مردم بد عمل کرده‌ایم که شرایط کشور چنین شده که نامزدها بیان می‌کنند؟».

هنگامی که به تماشای مناظره‌ها می‌نشینیم، غیر از مسعود پزشکیان که مدام تأکید دارد ما مسئولان اشتباه کردیم، دیگر نامزدها طوری سخن می‌گویند انگار هرگز مسئولیتی بر عهده نداشته‌اند و مقصر مردم هستند. مردمی که طبق آمار خود این حاضران تورم 40 درصدی را تحمل کرده‌اند، زیر سایه تحریم دارو، نظاره‌گر مرگ عزیزانشان بودند و آن‌طور که مصطفی پورمحمدی از سعید جلیلی روایت کرد، مجبور شده‌اند عدم تصویب FATF را به خاطر عدم علاقه شخصی برخی افراد تحمل کنند.

علیرضا زاکانی طی این چند حضور خود در صداوسیما، با یک دشمن فرضی در حال گفت‌وگوست و مدام دو دولت «حسن روحانی» را مسبب تمام مشکلات می‌داند. او به طور غیرمستقیم انتخاب دو دوره مردم و هشت سال حضور دولت «تدبیر و امید» را زیر سؤال می‌برد و حتی به نظر می‌رسد فراموش کرده است، حسن روحانی را شورای نگهبان تأیید صلاحیت کرد درحالی‌که همان سال 1392 مرحوم آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی ردصلاحیت شد. فراموش می‌کند که سه سال از دولت سیزدهم گذشته است. این نامزد همچنین وعده‌های خاصی می‌دهد؛ از جمله اهدای یارانه 22 میلیونی، اعتبار طلا، رایگان‌کردن بیمه زنان باردار و سالمندان و کودکان زیر هفت سال و نصف‌کردن قیمت بنزین. پدرام سلطانی یکی از فعالان اقتصادی نوشته است: «زاکانی در 20 دقیقه اول اعلام کرد به هر خانواده سه نفره، 110 میلیون تومان یارانه می‌دهد، در 20 دقیقه دوم گفت به هر نفر 22 میلیون تومان یعنی اعتبار ارقامش 20 دقیقه هم نبود». البته اقتصاددانان معتقدند برای دادن این یارانه، بنزین باید 50 هزار تومان باشد.

صحبت‌های سعید جلیلی نیز پر از نکات نامفهوم است. به‌طوری‌که حمید رسایی نماینده طرفدار او در کانال تلگرامی خود از او خواست از کلی‌گویی دوری کند و کمی عینی‌تر و مصداقی‌تر صحبت کند.

قاضی‌زاده‌هاشمی، رئیس کنونی بنیاد شهید نیز به عنوان مدافع دولت سیزدهم حاضر شده است. او از مردم پرسید که بگویند وضع معیشتشان سال ۱۴۰۰ به بعد در‌ دولت رئیسی بهتر شده یا در دولت روحانی؟ برای یادآوری به ایشان فقط دو مورد یعنی گوشت گوساله 269 درصد گران‌تر شد و برنج خارجی 125 درصد.

در شبکه‌های اجتماعی معتقدند این مناظره‌ها کسل‌کننده است و دلایل متعددی برای آن می‌آورند اما چند نکته درباره آن مطرح است که نمی‌توان فراموش کرد:

 زنان و مسائل آنها انگار هیچ جایی در این مناظره‌ها ندارند و این سؤال است که چطور می‌شود نیمی از جامعه را ندید. زنانی که هر روز به خاطر پوشش از خیابان‌ها در حال حذف‌شدن هستند و زنانی که این روزها بیشتر از مردان در جامعه دانشگاهی فعالیت دارند.

 در دو مناظره اول هیچ سخن و نشانه‌ای از اتفاقات سال 1401 در این میان نبود. چطور چنین چیزی ممکن است؟ در حالی که یکی از نامزدها شهردار و دیگری رئیس مجلس بوده و دیگری عضو دولت. به نظر کاربران شبکه‌های اجتماعی آیا ممکن است یک سال از تاریخ ایران و اتفاقاتی که در آن رخ داد را به کل حذف کرد و کوچک‌ترین اشاره‌ای به آن نکرد؟ تأثیری که این اتفاقات گذاشت، مهاجرت‌هایی که رخ داد افرادی که آسیب دیدند و... .

 در این مناظره‌ها همه‌چیز به‌صورت کلی و برای افرادی بیان می‌شود که در هر شرایطی رأی می‌دهند و انتخاب خود را مدت‌ها پیش انجام داده‌اند. طبق نظرسنجی‌ها بیش از 50 درصد قرار نیست رأی بدهند. آیا نامزدها به کل آنان را فراموش کرده‌اند؟

در حالی این مطلب نوشته می‌شود که چند ساعت تا برگزاری مناظره فرهنگی باقی مانده است و باید دید به این دغدغه‌ها توجه می‌شود یا خیر.