حفاظت از حریم فرزندان

در عصر فضای مجازی بسیاری از والدین، تصاویر فرزندان خود را در شبکه‌های اجتماعی با دوستان و کاربران به اشتراک می‌گذارند غافل از اینکه ممکن است از این مسیر آسیب‌هایی متوجه کودکان و نوجوانان شود. ایرنا نوشته که صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) در گزارشی به آسیب‌هایی که ممکن است به دلیل اشتراک‌گذاری تصاویر کودکان در فضای مجازی متوجه آنان شود، پرداخته و راهکارهایی را برای آگاهی و ارتقای مهارت والدین و مراقبان کودکان ارائه کرده است.

بر اساس این گزارش، به‌دست‌آوردن مهارت‌های والدگری در عصر دیجیتال کار آسانی نیست؛ رسانه‌های اجتماعی، تلفن‌های هوشمند و سایر فناوری‌ها با سرعتی در حال پیشرفت هستند که به نظر می‌رسد سریع‌تر از فرزندان ما رشد می‌کنند و همیشه روشن نیست که چگونه باید از آنها به‌طور ایمن استفاده کنیم؛ حتی وقتی بهترین نیت و هدف را دارید.

اشتراک‌گذاری شبکه‌ای یعنی وقتی والدین در مورد فرزندان خود در خارج از دایره خانواده صحبت می‌کنند؛ برای نمونه یک پست در شبکه‌های اجتماعی به همراه یک عکس، یک پست در وبلاگ در مورد فرزندشان یا یک ویدئو از طریق یک بستر پیام‌رسانی منتشر می‌کنند.

نکاتی در اشتراک‌گذاری مطالب کودکان

برای به‌اشتراک‌گذاشتن محتوا درباره فرزندانمان باید به دو موضوع اساسی فکر کنیم؛ نخستین مورد، آسیب ملموسی است که بچه‌ها می‌توانند در هنگام اشتراک‌گذاری آنلاین والدین تجربه کنند. برای مثال، بزرگسالانی هستند که ممکن است بخواهند به دلیل محتوایی که به صورت آنلاین دیده‌اند، با فرزندان شما ارتباط برقرار کنند یا به آنها آسیب برسانند.

در برخی از کشورها، کارشناسان بازاریابی اطلاعات نیز وجود دارند که براساس اطلاعاتی که ما به اشتراک می‌گذاریم، پرونده‌های دیجیتالی را درمورد فرزندانمان ایجاد می‌کنند، ممکن است پیش‌بینی‌هایی درباره آنچه فرزندان ما می‌گویند یا انجام می‌دهند یا مشکلات سلامتی را که فرزندان ما در آینده ممکن است داشته باشند، براساس اطلاعاتی که ما به آنها می‌دهیم و به اشتراک می‌گذاریم، پیش‌بینی کنند.

تهدید به تغییر کاربری تصاویر فرزندان ما به روشی غیرقانونی یا مخرب که می‌تواند باعث آسیب شود، می‌تواند فرزند ما را در یک موقعیت منفی نشان دهد.

تصاویر جعلی نیز بسیار نگران‌کننده هستند. تهدید به تغییر کاربری تصاویر فرزندان ما به روشی غیرقانونی یا مخرب که می‌تواند باعث آسیب شود یا احتمال ایجاد متن‌ها، نوشته‌ها و جوک‌های ناشایست و خجالت‌آوری که می‌تواند فرزند ما را در یک موقعیت منفی نشان دهد.

خوشبختانه به نظر می‌رسد که در حال حاضر این موارد آن‌قدر رایج نیستند، اما نمی‌دانیم که با پیشرفت فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی، آینده چه خواهد شد یا چگونه تغییر خواهد کرد.

دومین مورد این است که وقتی ما اطلاعات و مطالبی را در مورد فرزندان خود به صورت آنلاین به اشتراک می‌گذاریم، بدون اینکه آنها را در فرایند تصمیم‌گیری دخالت دهیم، فرصت ارزشمندی را برای آموزش موضوع «رضایت‌گرفتن قبل از به‌اشتراک‌گذاری» به فرزندانمان از دست می‌دهیم و قادر نخواهیم بود به آنها نشان دهیم که برای حریم خصوصی افراد ارزش قائل هستیم.

وقتی فرزندان ما در سنی هستند که خودشان می‌توانند از شبکه‌های اجتماعی استفاده کنند، امیدواریم به حریم خصوصی ما احترام بگذارند و تصاویری از ما را که نمی‌خواهیم به اشتراک بگذاریم به اشتراک نگذارند. ما همچنین از آنها می‌خواهیم که به حریم خصوصی همسالان خود احترام بگذارند و بدون رضایت عکس سایر کودکان و بزرگسالان را برای دیگران ارسال نکنند.

مهم نیست چند سال داریم، همه ما مایلیم قدرت تصمیم‌گیری داشته باشیم و مستقل عمل کنیم. همه ما برای تصاویر فردی خود ارزش قائل هستیم، چه چهار یا پنج ساله باشیم و بخواهیم لباس صورتی بپوشیم نه لباس بنفش، یا اینکه ۱۲ یا ۱۳ ساله باشیم و بخواهیم در حالی که دست مادربزرگ را گرفته‌ایم، دیده شویم.

حتی ممکن است نخواهیم در حالی که دست مادربزرگ را گرفته‌ایم دیده شویم. اینها ممکن است برای بزرگسالان چیزهای کوچکی به نظر برسند، اما برای فرزندان ما واقعا مهم هستند. وقتی بچه‌ها احساساتی دارند، احساساتشان مهم و عمیق هستند و ما باید فضایی را برای ابراز آنها در نظر بگیریم.

کودکان خردسال نمی‌توانند رضایت آگاهانه در مورد به‌اشتراک‌گذاری عکس‌ها و ویدئوهایشان بدهند. ما باید در نظر داشته باشیم که اگر می‌توانستیم گفت‌وگوهای عمیق‌تری درباره به‌اشتراک‌گذاری با آنها داشته باشیم و آنها بتوانند نظرشان را بیان کنند، چه احساسی در این باره خواهند داشت.

روش‌های حفاظت از حریم خصوصی

کاری که والدین می‌توانند انجام دهند این است که از به‌اشتراک‌گذاشتن اطلاعات بیش از حد شخصی درمورد فرزندان خود مانند داستان‌هایی که کودک را در موقعیت آسیب‌پذیری نشان می‌دهد یا تصاویر بسیار خصوصی کودک اجتناب کنند، حتی اگر ممکن است آنها را بانمک و بامزه بدانند. این مهم است که سعی کنید دیدگاه فرزندتان را درباره تصاویر و عکس‌ها بدانید.

والدین هرگز نباید تصاویر فرزندان خود را در هر حالتی که لباس به تن ندارند به اشتراک بگذارند، زیرا متأسفانه کاربران اینترنتی فریبکار و خلافکاری وجود دارند که ممکن است از این تصاویر برای مقاصد و اهداف نادرست و بد استفاده کنند.

والدین همچنین می‌توانند با فرزندان خود درمورد آنچه به اشتراک می‌گذارند و روندی که طی می‌کنند صحبت کنند تا تصمیم بگیرند که آیا مطلبی برای به‌اشتراک‌گذاری مناسب است یا خیر. برای مثال وقتی از ماشین‌حساب برای حل یک مسئله ریاضی کمک می‌گیریم، فقط نمی‌خواهیم که ماشین‌حساب به ما پاسخ دهد، بلکه می‌خواهیم فرایند کارمان را درک کنیم. به همین ترتیب، صحبت‌کردن و مشورت با فرزندمان درباره چگونگی به‌اشتراک‌گذاری تصاویر، یک فرصت ارزشمند یادگیری برای اوست. با این حال، مهم است توجه داشته باشید که والدین نمی‌توانند این کار را به‌تنهایی انجام دهند. بسیاری از اقدامات حمایتی و مراقبت از کودکان باید بر عهده سیاست‌گذاران ما و بسترهای دیجیتالی باشد تا فضاهای امن‌تری برای خانواده‌ها ایجاد کنند. این غیرمنصفانه است که از والدین انتظار داشته باشیم متوجه باشند که بسترهای فناوری چگونه کار می‌کنند و چه فرایندهایی را طی می‌کنند، به‌ویژه با درنظرگرفتن سرعت بالای تغییرات آنها.

همچنین اگر بلافاصله بعد از یک رویداد، تصاویری را که از کودکانمان در آن رویداد گرفته‌ایم، به اشتراک بگذاریم و تصاویر یا ویدئوهایی را که گرفته‌ایم به فرزندمان نشان دهیم، نگرانی از آن است که نکند تجربه واقعی رویداد کودکی او را مخدوش کند.