تبعات سهل‌انگاری والدین نسبت به رشد و تربیت فرزندان

روان‌شناس و عضو انجمن حمایت از حقوق کودکان ضمن تأکید بر لزوم توجه به آموزش والدین نسبت به فرزندپروری و سهل‌انگاری نسبت به رشد و تربیت فرزندان، گفت: عدم‌ توجه به ابعاد مختلف رشد کودکان در صورتی که به دلیل فقدان دانش والدین یا بی‌مسئولیتی آنها، واقف‌نبودن به امر حیاتی فرزندپروری یا عدم آمادگی لازم برای فرزندآوری صورت گیرد، به غفلت، سهل‌انگاری در والدگری، نادیده‌گرفتن نیازهای اساسی فرزند و اهمیت‌ندادن به جنبه‌های رشد در فرزندان منجر خواهد شد.

منصوره یزدانی با اشاره به بی‌توجهی به جنبه‌های مختلف رشد کودک و غفلت در امر والدگری و فرزندپروری، اظهار کرد: اکثر افراد ممکن است برای انجام کارها یا کسب مهارت لازم در زمینه مشخصی تلاش کنند تا اطلاعات کافی و مناسبی در آن عرصه به دست آورند یا با دریافت راهنمایی‌های لازم با اهل فن، زمینه پیشرفت خود را هموار سازند. این در حالی است که برخی تصور دارند فرزندآوری و والدگری کار ساده‌ای است و نیاز به آموزش ویژه‌ای ندارد.

وی ادامه داد: بی‌تردید اولین تماس کودک با خانواده است و سطح دانش و آگاهی خانواده تأثیر مستقیمی بر زندگی، بینش و رفتار کودک در آینده خواهد داشت. آگاهی از زمینه‌های چندگانه رشد اعم از رشد جسمانی، رشد ذهنی، رشد هیجانی و رشد اجتماعی کودک به ما کمک می‌کند تا با آگاهی به عرصه والدگری پای بگذاریم.

عضو انجمن حمایت از حقوق کودکان تأکید کرد: اما مهم‌تر از شناختن جنبه‌های رشد، نیاز است والدین پیش از فرزندآوری به مشکلات هیجانی، نگرشی و رفتاری خود دقت کرده و در زمینه ترمیم و درمان آسیب‌های فردی خود از متخصصان سلامت روان کمک بگیرند. پیش از اقدام به فرزندآوری باید از خود پرسید که آیا زن و شوهر آمادگی جسمانی، عاطفی، هیجانی و روانی لازم برای فرزندآوری و سپس فرزندپروری را دارند؟ آیا دانش و اطلاعات نسبتا کافی در مورد وظیفه خطیر فرزندپروری را دارند؟ و آیا از مسئولیت‌پذیری کافی در قبال خود، دیگران و خانواده برخوردارند؟ آیا زن و شوهر حمایت‌های اجتماعی و خانوادگی لازم برای فرزندآوری را دریافت می‌کنند؟ آیا والدین ارجاع به منابع غیرعلمی و غیرمرتبط در فرزندپروری را ملاک قرار می‌دهند؟ بی‌تردید پاسخ به این پرسش‌ها و بررسی این پاسخ‌ها می‌تواند تا حد زیادی مشخص کند که آیا زن و شوهر آمادگی لازم برای پذیرش مسئولیت فرزندآوری و فرزندپروری دارند؟

یزدانی تصریح کرد: والدگری شامل مراقبت مؤثر، حمایت کافی و رشددهنده، آموزش در جهت رشد و داشتن نظارت کافی است‌ که با توجه به جنبه‌های مختلف از جمله توجه به رشد جسمانی فرزند شامل دقت به این مسئله که آیا کودک رشد جسمانی کافی دارد یا خیر، توجه به بیماری‌های فرزند و اقدام‌ جهت درمان به‌موقع (دقت کافی به حواس بینایی، شنوایی)، رشد عضلانی- استخوانی فرزند، دقت به تغذیه مناسب با در نظر گرفتن مقطع سنی فرزند، توجه به خواب کودک، بررسی تحرک با توجه به سن او، دقت کافی به پوشش و لباس فرزند، توجه به رشد ذهنی شامل بررسی رشد کلامی و رشد واژگانی کودک، دقت به میزان یادگیری او و در صورت بروز مشکل در امر یادگیری، مراجعه به متخصص و مشاور، بررسی سطح ادراک و تفکر کودک با در نظر گرفتن مقطع سنی او،‌ توجه به رشد هیجانی- عاطفی کودک شامل تأمین ارضای حس امنیت و دلبستگی در کودک، توجه به نوازش کافی در دوران کودکی و ایجاد آغوش امن برای نوزاد و کودک، اجازه ابراز احساسات و هیجانات به کودک، شناسایی هیجانات و یادگیری مدیریت آنها در خود و انتقال آموزش‌های لازم به کودک از طریق والدین مطلع یا افراد متخصص در این زمینه، توجه به رشد اجتماعی کودک از طریق اهمیت‌بخشی به بازی‌های دوران کودکی، شناخت توانمندی‌های کودک حین بازی و و مدیریت هیجانات در جهت حفظ روابط بین فردی مؤثر برای گام‌نهادن در مسیر رشد اجتماعی و یادگیری مهارت نه‌گفتن در موارد ضروری معنا می‌یابد.