گزارش «شرق» از سفر رهبر ملی ترکمنستان به تهران
دیپلماسی روی دور همسایگی
قربانقلی بردی‌محمداف، رهبر ملی ترکمنستان که از نخستین ساعات صبح دیروز، چهارشنبه هفتم شهریور ۱۴۰۳ وارد تهران شد، با مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کشورمان دیدار و گفت‌وگو کرد و با برگزاری نشست خبری مشترک و امضای چند سند همکاری مشترک، طرفین عملا هدف‌گذاری جدی را برای ارتقای روابط دو کشور ایران و ترکمنستان در چهار سال پیش‌رو ترسیم کردند.
مالک مصدق: قربانقلی بردی‌محمداف، رهبر ملی ترکمنستان که از نخستین ساعات صبح دیروز، چهارشنبه هفتم شهریور ۱۴۰۳ وارد تهران شد، با مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کشورمان دیدار و گفت‌وگو کرد و با برگزاری نشست خبری مشترک و امضای چند سند همکاری مشترک، طرفین عملا هدف‌گذاری جدی را برای ارتقای روابط دو کشور ایران و ترکمنستان در چهار سال پیش‌رو ترسیم کردند. پس از سفر محمد بن‌عبدالرحمن آل‌ثانی در مقام نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه قطر که اولین سفر یک مقام خارجی پس از آغاز به کار دولت پزشکیان محسوب می‌شود، حضور قربانقلی بردی‌محمداف، رهبر ملی ترکمنستان، حکایت از آن دارد که پزشکیان و تیم سیاست خارجی کابینه‌اش اگر‌چه نیم‌نگاهی جدی به مذاکرات با غرب برای رفع تحریم‌ها دارند، اما به موازات آن تقویت مناسبات ایران با همسایگان را جزء اولویت‌های دیپلماتیک خود می‌دانند. خاصه آنکه طبق اخبار واصله، قرار است مسعود پزشکیان اولین سفر خارجی در جایگاه رئیس‌جمهور را به عراق و پیش از عزیمت به نیویورک انجام دهد که حکایت از اهمیت روابط با کشورهای پیرامون برای این دولت دارد.
از استقبال وزیر راه تا امضای 4 سند همکاری
صبح دیروز (چهارشنبه) قربانقلی بردی‌محمداف، رهبر ملی ترکمنستان، کشورش را به مقصد تهران ترک کرد و در بدو ورود به فرودگاه مهرآباد مورد استقبال خانم فرزانه صادق، وزیر راه، مسکن و شهرسازی قرار گرفت و پس از آن در مجموعه کاخ سعدآباد و با استقبال مسعود پزشکیان، دیدارهای رسمی دوجانبه آغاز شد. در ادامه نیز مراسم امضای اسناد همکاری میان ایران و ترکمنستان با حضور «مسعود پزشکیان» رئیس‌جمهور کشورمان و «قربانقلی بردی‌محمداف» رهبر ملی این کشور برگزار شد و طی این مراسم چهار سند همکاری میان دو کشور به امضا رسید. به نوشته ایرنا، در این مراسم چهار سند شامل برنامه همکاری میان وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و ترکمنستان از سال ۱۴۰۳ تا ۱۴۰۵ از سوی سیدعباس عراقچی و رشید مردوف، وزرای امور خارجه دو کشور، یادداشت تفاهم خواهر‌خواندگی بین بندر امیرآباد جمهوری اسلامی ایران و بندر ترکمن‌باشی ترکمنستان با امضای فرزانه صادق مالواجرد، وزیر راه و شهرسازی جمهوری اسلامی ایران و محمدخان، مدیرعامل شرکت ترکمنستانی، توسعه تعاملات گاز طبیعی بین شرکت ملی گاز ایران و شرکت دولتی ترکمن‌گاز و با امضای مجید چگینی، معاون وزیر نفت ایران و مدیرعامل شرکت ترکمن‌گاز و همچنین طرح اقدام مشترک درباره تعمیق و توسعه همکاری‌های گمرکی دو کشور از سال ۱۴۰۳ تا ۱۴۰۵ به امضای مقامات دو کشور رسید.
از نشست خبری تا نشست مشترک هیئت‌های عالی‌رتبه ایران و ترکمنستان
پس از امضای سند همکاری دوجانبه، مسعود پزشکیان نشست خبری مشترکی را با قربانقلی بردی‌محمداف، رهبر ملی ترکمنستان، داشت و در این نشست خبری عنوان کرد: «امروز روز مبارکی برای ما بود که در خدمت رهبر ملی کشور ترکمنستان بودیم و گفت‌وگوی خوب و مؤثری بین ما انجام شد». رئیس‌جمهور این را هم افزود: «توافقات راهبردی میان ما و ترکمنستان به امضا رسید و امیدواریم این ارتباطات و توافقات منجر به گسترش همکاری فی‌مابین در سایر زمینه‌های شود». پزشکیان با ابراز امیدواری از اینکه رهبر عزیز ترکمنستان ایام خوبی را در ایران سپری کنند، اظهار کرد: «بنده شخصا اجرای توافقات و تعهدات به امضا رسیده میان دو کشور را پیگیری خواهم کرد و امیدوارم در دیدار آتی که در عشق‌آباد انجام خواهد شد، شاهد تحقق و اجرای کامل این توافقات باشیم».
قربانقلی بردی‌محمداف نیز در نشست خبری مشترک با مسعود پزشکیان، ابتدا از پذیرایی گرم و مهمان‌نوازی رئیس‌جمهور محترم در سرزمین پربرکت جمهوری اسلامی ایران تشکر و قدردانی کرد و افزود: «ما همیشه نسبت به همکاری با برادران ایرانی اهمیت زیادی قائلیم. این همکاری‌ها، قدمت تاریخی دارد. همیشه بر این تلاشیم تا این همکاری را بیش از این گسترش دهیم. همان‌گونه که برادرم آقای پزشکیان گفتند، این مذاکرات در فضای دوستی و برادرانه برگزار و منجر به امضای چند سند همکاری شد». بردی‌محمداف بیان کرد: «من تشکر ویژه از برادران ایرانی‌ام دارم؛ چون ترکمنستان تنها کشوری است که در مجمع عمومی سازمان ملل دو بار بی‌طرف شناخته شد و در این بی‌طرف شناخته‌شدن، ایران نقش بسزایی داشت و لذا از این همکاری ایران کمال تشکر را داریم». رهبر ملی ترکمنستان اظهاراتش را این‌گونه ادامه داد: «برخی مسائل و پروژه‌های کلان مانند گاز، انرژی، برق، جاده و حمل‌ونقل را در مذاکرات داشتیم که امیدواریم ثمره آن نتایج مثبتی در اجرای طرح‌ها برای ما داشته باشد. همچنین به این توافق رسیدیم که پیگیری این همکاری‌ها را به کمیسیون مشترک واگذار کنیم تا آنها اجرائی‌شدن طرح‌ها را پیگیری کنند».
قربانقلی بردی‌محمداف تأکید کرد: «اعتقاد کامل دارم که این طرح ها، نه‌تنها در سطح دوجانبه، بلکه در سطح منطقه اهمیت زیادی خواهد داشت. همیشه در طول سال‌ها شاهد همکاری انسان‌دوستانه و فرهنگی بین دو کشور بودیم. بین دو کشور برادر، شخصیت‌های مشترک زیادی داریم که یکی از آنها مختومقلی است و در آینده‌ای نزدیک مراسم بزرگداشت او را برگزار می‌کنیم». رهبر ملی ترکمنستان ضمن دعوت رسمی از پزشکیان برای حضور در همایش گرامیداشت مختومقلی، متذکر شد: «برادران ایرانی‌ام ترجمه کتابم با عنوان تعظیم به مادر را به فارسی انجام داده‌اند که نشانه احترام برادران ایرانی نسبت به ماست. البته ما دو کشور آداب و رسوم مشترک داریم و در هر دو کشور، مادر مقدس است و احترام زیادی برای مادر قائلیم؛ چون مادر تنظیم‌کننده خانواده است و این نشان‌دهنده اشتراک‌های فرهنگی دو کشور است». رهبر ملی ترکمنستان از فرصت استفاده کرد و از گروهی که این کتاب را ترجمه کرده‌اند، تشکر ویژه داشت.
مسعود پزشکیان بعدازظهر دیروز چهارشنبه هم در نشست مشترک هیئت‌های عالی‌رتبه ایران و ترکمنستان شرکت کرد و به گفته او «روابط ریشه‌دار و تاریخی دو کشور زمینه مناسبی برای توسعه همکاری‌ها خواهد بود». رئیس‌جمهوری ایران این را هم تصریح کرد: «ما ضمن پایبندی نسبت به تفاهم‌ها و پیمان‌های انجام‌شده میان دو کشور، برای رفع موانع و چالش‌های پیش‌روی گسترش روابط، آمادگی کامل داریم». او توافقات انجام‌شده میان ایران و ترکمنستان در بخش گاز را اقدامی راهبردی در راستای تبدیل ایران به هاب گازی منطقه و در چارچوب تأمین منافع دو کشور عنوان کرد. در ادامه این جلسه عباس عراقچی، وزیر امور خارجه نیز در سخنانی با اشاره به روابط بسیار خوب و مواضع مشترک ایران و ترکمنستان در قبال مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی، مرز میان دو کشور را ازجمله امن‌ترین نقاط مرزی جمهوری اسلامی ایران عنوان و بر ضرورت بهره‌گیری از ظرفیت مرزها به‌نفع دو کشور و دو ملت تأکید کرد.
عراقچی همچنین بر لزوم همکاری‌های مشترک دو کشور در کمک به افغانستان برای برون‌رفت این کشور از چالش‌ها و مشکلات تأکید کرد. گسترش همکاری در بخش‌های نیرو، ترانزیت، برق، همکاری‌های مشترک دو کشور در بخش گاز و پتروشیمی، صدور خدمات فنی و مهندسی، هدف‌گذاری برای ترانزیت ۲۰میلیون‌تنی کالا میان دو کشور، تسهیل صدور روادید، توسعه همکاری‌ها در بخش بندرها و دریانوردی، کریدوری و حمل‌ونقل جاده‌ای و ریلی، ازجمله مهم‌ترین محورهای سخنان وزرای نیرو، نفت و راه و شهرسازی جمهوری اسلامی ایران در نشست هیئت‌های عالی‌رتبه ایران و ترکمنستان بود.
