ایجاد زیرساخت کلید توسعه سواحل مکران است
جواهر مکران
اولین تصویر از چابهار، فرودگاه شلوغ و کوچکی است که شلخته به نظر می‌آید، به شلختگی بسیاری از فرودگاه‌های کشور و بعد از آن بیابان‌های پهناور است و درختان گز در حدفاصل فرودگاه تا مرکز شهر. آسفالت تازه است و راننده می‌گوید شرکت پتروشیمی نگین مکران تعدادی جاده درست کرده و وضعیت راه‌ها کمی بهتر از قبل شده است.
شرق: اولین تصویر از چابهار، فرودگاه شلوغ و کوچکی است که شلخته به نظر می‌آید، به شلختگی بسیاری از فرودگاه‌های کشور و بعد از آن بیابان‌های پهناور است و درختان گز در حدفاصل فرودگاه تا مرکز شهر. آسفالت تازه است و راننده می‌گوید شرکت پتروشیمی نگین مکران تعدادی جاده درست کرده و وضعیت راه‌ها کمی بهتر از قبل شده است. مسافری می‌گوید راه‌سازی وظیفه دولت است نه شرکت‌ها و راننده پاسخ می‌دهد: وقتی دولت نمی‌سازد، چاره چیست؟ البته جاده‌های پرعارضه معضل تمام ایران است و سیستان‌و‌بلوچستان کمی بیشتر گرفتار آن است. سازمان راهداری توضیح داده سال‌هاست بودجه اندکی دارد که کفاف نگهداری و بازسازی بسیاری از جاده‌ها را نمی‌دهد. بسیاری از سرمایه‌گذاران منطقه چابهار گرفتار همین مسئله فقر راه هستند. انتقال مواد اولیه به کارخانه و ارسال محصول نهایی راه درست و درمان می‌خواهد و در سیستان‌و‌بلوچستان سال‌هاست نه راه‌های ریلی تکمیل می‌شوند و نه کامیون‌داران رغبتی به تردد در جاده‌های این استان دارند. یکی از دلایلی هم که بندر چابهار رونق نمی‌گیرد همین عارضه نبود راه دسترسی مناسب است.
در مرکز شهر، پیاده‌روها از قلب درختچه‌های درهم‌تنیده گل‌کاغذی و شاه‌پسند می‌گذرند و زندگی در جریان است؛ پاساژهای تجاری کوچک و بزرگ، کافه‌ها و موسیقی زنده و در و دیوار شهر که پوستر کنسرت خواننده‌های پایتخت را به نمایش گذاشته‌اند. مرکز شهر نه به برخورداری جزیره کیش به نظر می‌آید و نه شبیه آن تصاویری است که فقر خشن در سیستان‌و‌بلوچستان را نشان می‌دهد. اما در حومه شهر درست همان تصاویر فقر خشن دیده می‌شود.
توسعه به شرط مشارکت مردم بومی منطقه
برخی متولیان دولتی مدعی هستند بومی‌ها رغبت چندانی به ورود سرمایه‌گذار غیربومی ندارند و گویا نگرانی‌شان این است که منطقه محل جولان غیربومی‌ها و کسب درآمد آنها شود و سهم بومی‌ها بی‌کاری باشد یا حداکثر کار در مشاغل خدماتی و رانندگی.
آنها توضیح می‌دهند که این عارضه در حاشیه توسعه بسیاری از مناطق جنوب کشور رخ داده است و بلوچ‌ها را بابت تکرار این مسئله نگران می‌کند.
اگر این ادعا درست باشد، شاید نگرانی مردم منطقه بیراه نباشد. سیستان‌و‌بلوچستان از نظر دسترسی به امکانات آموزشی بسیار ضعیف است و اولین قدم برای توسعه یک منطقه، توسعه امکانات آموزشی است.
مدیران پتروشیمی نگین مکران توضیح می‌دهند که با همین نگاه و در قالب مسئولیت‌های اجتماعی شرکت، مدرسه فنی و حرفه‌ای ایجاد کرده‌اند تا به دانش‌آموزان بومی مهارت و تخصص‌های مورد نیاز صنعت را بیاموزند و برخی از این دانش‌آموزان جذب صنایع منطقه شده‌اند.
آنها توضیح می‌دهند که شرط استخدام غیربومی‌ها در پتروشیمی نگین مکران، سکونت خانوادگی افراد در منطقه است. استدلال آنها این است که چابهار نباید شبیه بسیاری از مناطق نفتی تبدیل به خوابگاه غیربومی‌ها شود و آنها دنبال این هستند که چابهار برای آنها خانه و کاشانه باشد و تعلق خاطر ایجاد کند.
به‌جز ایجاد راه و مدرسه، پتروشیمی نگین مکران به تجهیز بیمارستان چابهار کمک کرده و تیم‌های پایه ورزشی ازجمله فوتبال ایجاد کرده است. آنها توضیح می‌دهند که یکی از بازیکنان پرسپولیس از تیم امید این شرکت به تیم قهار پایتخت راه پیدا کرده است.
همچنین توضیح می‌دهند که در منطقه رمین در حال احداث خط لوله‌ای هستند که آب دریا را به پتروشیمی منتقل کند و البته بخشی از آب شیرین مورد نیاز مردم چابهار را تأمین کنند.
افتتاح پست ۲۳۰ کیلوولتی پتروشیمی نگین مکران
حالا پتروشیمی نگین مکران از پست ۲۳۰ کیلوولتی کارخانه و اتصال آن به شبکه سراسری برق کشور رونمایی کرده است. در این مراسم، مجید ابن‌الرضا، رئیس سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح، با بیان اینکه اولین سفر وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح به منطقه مکران بوده است، تأکید کرد این نشان‌دهنده نگاه ویژه حاکمیت به این منطقه است.
او در ادامه به ظرفیت‌های اقتصادی کشور اشاره کرد و گفت: ایران با تقریبا یک درصد از جمعیت جهان بیش از هفت درصد از کل ذخایر معدنی جهان را در اختیار دارد و امروز اگر با مشکل اقتصادی روبه‌رو هستیم، این مشکل به مشکلات داخلی برمی‌گردد. بنابراین انتظار می‌رود به یکدیگر کمک کنیم تا بتوانیم اقتصاد کشور را شکوفا کنیم.
رئیس سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح اعلام کرد: در حوزه تأمین اجتماعی نیروهای مسلح حدود ۴۰ میلیارد دلار پروژه نیمه‌تمام وجود دارد که باید تلاش و سرعت بیشتری برای به‌ثمر‌رساندن این طرح‌ها داشته باشیم.
در ادامه این مراسم، افشار بازیار، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری تجاری شستان، با اشاره به اهمیت پروژه‌های شستان در توسعه منطقه مکران، توضیح داد: نگاه ما به منطقه چابهار ملی است؛ چراکه ایران امروزی ۶۳ درصد یا به عبارتی حدود دو‌سوم کل فلات (نجد) ایران را تشکیل می‌دهد و چابهار دروازه ورود به این فلات است. این در حالی است که چابهار در جایگاه واقعی خود آن‌طور که باید قرار نگرفته است و امیدواریم با این اقدامات به آن جایگاه واقعی برسد.
او با بیان اینکه از سال ۱۳۵۳ حدود دو هزار هکتار زمین برای سرمایه‌گذاری در منطقه چابهار در نظر گرفته شده بود، گفت: امروز حدود ۵۰ سال از این موضوع می‌گذرد و سرمایه‌گذاری‌هایی که در این منطقه صورت گرفته است فاصله معناداری با چشم‌انداز پیش‌بینی‌شده دارد. ما معتقد هستیم وقتی زیرساخت‌های توسعه‌ای در منطقه فراهم شود، سرمایه‌گذاری و به تبع آن توسعه در منطقه نیز اتفاق خواهد افتاد و در نتیجه اشتغال و بهبود معیشت را به همراه خواهد داشت. در واقع با ایجاد زیرساخت سرمایه‌گذاری در منطقه، جذب سرمایه‌گذار را شاهد خواهیم بود.
او افزود: با ورود صنایع و ایفای نقش به‌عنوان موتور محرکه در یک دوره زمانی چرخه تولید به صنایع دیگر انتقال داده خواهد شد و افتخار می‌کنیم که ما شروع‌کننده این نقش هستیم و دیگران در آینده این نقش را توسعه می‌دهند تا شاهد آبادانی کشور باشیم.
بازیاز همچنین توضیح داد: در سال ۱۳۹۰ در سفر هیئت دولت به این منطقه قرار بر این شد که سومین هاب پتروشیمی کشور در این منطقه ساخته شود که هلدینگ شستان مأموریت توسعه زیرساخت‌ها برای ورود سرمایه‌گذاران را بر عهده گرفت. در طراحی‌های انجام‌شده برای این منطقه پنج طرح GTX، یک طرح اوره و آمونیاک و یک واحد یوتیلیتی در نظر گرفته شد که شرکت توسعه نگین پتروشیمی مکران مأموریت توسعه زیرساخت و تأمین یوتیلیتی را بر عهده گرفت. هزینه‌های حمل‌ونقل کمتر و دسترسی به بازارهای شرق آسیا ازجمله مهم‌ترین مزیت‌های این منطقه است که جذابیت سرمایه‌گذاری را برای سرمایه‌گذاران بیشتر کرده است.
او کل سرمایه‌گذاری برای این مجموعه را حدود
۲۰ میلیارد دلار دانست و گفت: حدود ۱۰ میلیارد دلار از این مبلغ در جریان است. از این مبلغ حدود دو میلیارد دلار توسط توسعه نگین مکران انجام می‌شود که در فاز نخست حدود ۵۰۰ میلیون دلار در بخش اول سرمایه‌گذاری خواهد شد که تاکنون حدود ۲۸۷ میلیون دلار هزینه شده و ۲۱۳ میلیون دلار نیز در ادامه سرمایه‌گذاری خواهد شد.
بازیار در ادامه توضیح داد: در پروژه‌ای که افتتاح شد پست هوایی ۲۳۰ کیلو ولت از یک خط ۲۷ کیلومتری به آبگیر و آب‌شیرین‌کن متصل می‌شود. همچنین یک خط چهار کیلومتری به نیروگاه خواهیم داشت که به‌زودی افتتاح این نیروگاه را در سال ۱۴۰۳ شاهد خواهیم بود و تا زمانی که مجتمع‌ها نیاز به برق داشته باشند، ما ۱۸۳ مگاوات را وارد شبکه خواهیم کرد و نقشی در جبران کمبود بار برق انجام می‌دهیم.
علیرضا منیری‌ابیانه، مدیرعامل شرکت توسعه پتروشیمی نگین مکران نیز در ادامه این مراسم توضیح داد: رهبر انقلاب تأکید ویژه‌ای بر استفاده از ظرفیت‌های جنوب شرق کشور به‌ویژه سواحل مکران دارند و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح همیشه پیشتاز در جامع عمل پوشیدن به بیانات رهبر معظم انقلاب است و بر همین اساس شرکت توسعه نگین مکران مأموریت توسعه زیرساخت‌های این منطقه را بر عهده گرفت.
او با بیان اینکه با تعریف هاب سوم پتروشیمی کشور حدود هزار‌و ۲۰۰ هکتار زمین در اختیار شرکت توسعه پتروشیمی نگین مکران قرار گرفت، ادامه داد: از تابستان سال ۱۳۹۹ با ایجاد زیرساخت‌ها توسط شرکت توسعه نگین مکران، حضور سرمایه‌گذاران در این منطقه جدی شد و امروز بیش از ۱۰ میلیارد یورو بر اساس تعاریف مشخص سرمایه‌گذاری در این منطقه در حال انجام است.
منیری‌ابیانه در ادامه افزود: از اواخر سال آینده برای اولین بار صادرات محصولات مایع از بندر شهید بهشتی را خواهیم داشت. البته شرط ورود به این حوزه، تأمین زیرساخت‌های صنعتی و... است. در این راستا، اولین گام برای رسیدن به این مهم افتتاحیه پست برق جنوب شرق بود که ما به نیابت از هلدینگ شستان متعهد شده‌ایم کار به نتیجه مطلوب برسد. نکته‌ای که همواره مورد تأکید وزیر محترم دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح بوده و در هلدینگ شستان نیز بر این موضوع تأکید شده، توسعه پایدار است که ما نیز در مجموعه نگین مکران تمامی ابعاد این موضوع را مورد توجه قرار داده‌ایم.
بنا بر این گزارش، اتصال پست ۲۳۰ کیلو ولت پتروشیمی مکران به شبکه سراسری برق کشور، خطوط ۲۳۰ کیلو ولت هوایی واحد آبگیر و آب‌شیرین‌کن، طراحی، تأمین، اجرا، نصب، تست و راه‌اندازی پست کلید‌خانه ۲۳۰ کیلو ولت و خطوط انتقال ۲۳۰ کیلو ولت شهرک پتروشیمی مکران ازجمله همین اهداف است.
به گفته منیری در راستای توسعه زیرساخت‌های حیاتی کشور و با هدف آبادانی سواحل مکران، پروژه پست ۲۳۰ کیلو ولت AIS230kv شهرک پتروشیمی مکران به بهره‌برداری رسید و این پروژه یکی از مهم‌ترین گام‌های توسعه‌ای در جنوب شرق کشور محسوب می‌شود که با سرمایه‌گذاری شرکت توسعه پتروشیمی نگین مکران از شرکت‌های گروه شستان راه‌اندازی شده است.
با تمام این اوصاف، سرمایه‌گذاران منطقه چابهار تأکید می‌کنند که راه برای ورود بخش خصوصی به منطقه باید تقویت شود و توسعه منطقه بدون مشارکت بخش خصوصی واقعی امکان‌پذیر نیست.
