واقعیت «سه دنیا»

کتاب «سه دنیا»، خاطرات آوی شلایم، یک نویسنده عرب-‌یهودی است. این کتاب دوران زیسته او را در سه مقطع از دوران پنج‌سالگی که در ناز و نعمت در بغداد در ویلای اعیانی با خدم و حشم می‌زیسته روایت می‌کند. شلایم در سال 1950 به اسرائیل مهاجرت کرد. در همین ایام است که به استناد ‌نقل‌قولی از مادر و مادربزرگش می‌پردازد که آنها باور داشتند بغداد بهشت روی زمین است. اما اوضاع آن بهشت برای یهودیان عراقی دیری نمی‌پاید. بعد از تأسیس دولت اسرائیل در سال 1948، این دولت به بهانه‌ها و دسیسه‌های مختلفی تلاش می‌کند یهودیان را از سراسر دنیا به فلسطین بیاورد. دوره دوم زندگی این نویسنده، مهاجرت اجباری به اسرائیل است. اما این دوره نیز دیری نمی‌پاید و او برای آموزش‌های دبیرستانی و دانشگاهی به لندن می‌رود. در این کشور است که به فضای دموکراتیک آن خو می‌گیرد و با اینکه وطنش را دوست دارد، به وضعیت حاکم بر اسرائیل انتقاد دارد و کوبنده‌ترین نقدها را ارائه می‌دهد. کتاب «سه دنیا» فراز و فرود زندگی استاد تراز اول مطالعات دانشگاهی آکسفورد است که تلاش کرده با نگاهی انتقادی به دولت اسرائیل و رویکردی منصفانه به خاورمیانه، از یهودیان غیرصهیونیست اعاده حیثیت کند. این کتاب را دکتر هرمز همایون‌پور، مترجم نامی کشورمان، ترجمه کرده و از سوی انتشارات فرزان‌روز منتشر شده است.