حمیدرضا خسروانی‌پور، معاون توسعه فولاد مبارکه از جزئیات مهار آلایندگی‌های زیست‌محیطی در این کارخانه می‌گوید؛
فولاد منهای آلودگی
«فولاد مبارکه آلایندگی گرمایی خود را مهار کرده است و با بازیافت حرارت ۶۰۰ درجه، دوباره آن را در فرایند تولید به کار می‌برد. علاوه بر این، کارخانه از هدررفت بخار آب هم جلوگیری کرده و دوباره آن را به چرخه مصرف کارخانه برمی‌گرداند»؛ این نکاتی است که حمیدرضا خسروانی‌پور، مدیر توسعه انرژی و سیالات فولاد مبارکه به زبان می‌آورد و توضیح می‌دهد که فولاد مبارکه با راه‌اندازی نیروگاه‌های تجدیدپذیر مثل مزرعه خورشیدی و نیروگاه‌های بادی، به‌زودی از خرید برق شبکه سراسری بی‌نیاز می‌شود و با استحصال آب از فاضلاب شهری و آب صنعتی و همچنین انتقال آب از دریای عمان برداشت آب از زاینده‌رود را به صفر می‌رساند.
«فولاد مبارکه آلایندگی گرمایی خود را مهار کرده است و با بازیافت حرارت ۶۰۰ درجه، دوباره آن را در فرایند تولید به کار می‌برد. علاوه بر این، کارخانه از هدررفت بخار آب هم جلوگیری کرده و دوباره آن را به چرخه مصرف کارخانه برمی‌گرداند»؛ این نکاتی است که حمیدرضا خسروانی‌پور، مدیر توسعه انرژی و سیالات فولاد مبارکه به زبان می‌آورد و توضیح می‌دهد که فولاد مبارکه با راه‌اندازی نیروگاه‌های تجدیدپذیر مثل مزرعه خورشیدی و نیروگاه‌های بادی، به‌زودی از خرید برق شبکه سراسری بی‌نیاز می‌شود و با استحصال آب از فاضلاب شهری و آب صنعتی و همچنین انتقال آب از دریای عمان برداشت آب از زاینده‌رود را به صفر می‌رساند.
مزرعه نیروگاه خورشیدی فولاد مبارکه ۲۰ برابر بزرگ‌تر از دیگر مزارع خورشیدی کشور
حمیدرضا خسروانی‌پور، معاون توسعه فولاد مبارکه می‌گوید که این نیروگاه، تولید انرژی خورشیدی در ایران را دوبرابر می‌کند. او در ادامه توضیح می‌دهد: «در حال حاضر ظرفیت بزرگ‌ترین نیروگاه‌های خورشیدی کشور بین 20 تا 30 مگاوات و مجموع برق تولیدی نیروگاه‌های خورشیدی کشور حدود 450 مگاوات است؛ این در حالی است که فولاد مبارکه با احداث بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی ایران، ۶۰۰ مگاوات برق تولید خواهد کرد».
معاون توسعه فولاد مبارکه در ادامه می‌افزاید: «فولاد مبارکه همچنین بنا دارد یک نیروگاه ۱۰۰ مگاواتی بادی در منطقه سنگان احداث کند و انتخاب این منطقه به دلیل بادخیزبودن آن در طول سال است و ظرفیت بالایی برای تولید انرژی بادی دارد. ضمن اینکه واحد کنسانتره و گندله‌سازی فولاد مبارکه نیز در سنگان قرار دارد».
به گفته خسروانی‌پور، بودجه ساخت این نیروگاه تأمین شده و اجرای فرایندهای اولیه آن به پایان رسیده است که فولاد مبارکه درصدد انعقاد قرارداد برای خرید توربین‌های بادی است.
آلودگی گرمایی را مهار کردیم
معاون توسعه فولاد مبارکه توضیح می‌دهد که این کارخانه تلاش کرده است آلودگی‌های گرمایی خود را هم به حداقل برساند. خسروانی‌پور در این زمینه توضیح می‌دهد: «دو اقدام مهم برای بازیافت گرما در فولاد مبارکه انجام شده است. اول اینکه ما قبلا یک نیروگاه گازی داشتیم و یک نیروگاه بخار که هر دو آنها کوچک‌مقیاس بودند. اقدامی که انجام شد، این بود که یک واحد دیگ بخار بازیافت حرارتی گذاشتیم؛
درواقع گرمای ۶۰۰ درجه خروجی نیروگاه گاز کارخانه را جذب کردیم و به دیگ بخار بردیم و بخار سوپرهیت یا بسیار داغ تولید کردیم. سپس این بخار را به نیروگاه بخار تحویل دادیم که این مسئله هم برای ما صرفه‌جویی انرژی به دنبال داشت و هم اینکه کارخانه گرمای ۶۰۰ درجه را به محیط زیست تحمیل نکرد. کارخانه فولاد مبارکه به خاطر این اقدام جوایز محیط زیستی کسب کرده است».
او ادامه می‌دهد: «در حال حاضر دمای گاز خروجی به جای ۶۰۰ تا ۶۵۰ درجه حدود 150 درجه است. همین اتفاق در نیروگاه ۹۱۴ مگاواتی فولاد مبارکه تکرار شده است. درواقع این پروژه‌ها از پروژه‌های با تکنولوژی جدید در سطح دنیا به شمار می‌آید و نیروگاه کلاس F جدیدترین فناوری نیروگاهی است که میزان آلایندگی پایین و بهره‌وری بالا دارد. به طور کل این نیروگاه ۱۵ درصد دی‌اکسید‌کربن کمتری نسبت به نیروگاه‌های کلاس E تولید می‌کند که در ایران بسیار رایج است. همچنین نیروگاه‌های کلاس F به نسبت نیروگاه‌های کلاس E، حدودا ۲۵ درصد انرژی کمتری مصرف می‌کنند».
طبق توضیحات معاون توسعه فولاد مبارکه مجموع طرح‌های نیروگاهی فولاد مبارکه، می‌تواند به‌زودی این کارخانه را از خرید برق از شبکه سراسری بی‌نیاز کند. خسروانی‌پور توضیح می‌دهد: «فعلا کارخانه با چالش کمبود گاز دست‌وپنجه نرم می‌کند، اما با تولید 300 مگاوات برق دیگر تا پایان سال 1404 این کارخانه به‌زودی از خرید برق از شبکه سراسری بی‌نیاز می‌شود». او ادامه می‌دهد: «مصرف برق فولاد مبارکه از شبکه سراسری حدود هزار و دویست مگاوات است و با طرح‌های نیروگاهی در دست احداث این شرکت نیاز ناچیزی به برداشت برق از شبکه سراسری خواهد داشت».
بازیافت بخار آب
این مدیر فولاد مبارکه درباره جزئیات فنی طرح‌های کارخانه در زمینه بازچرخانی آب هم توضیح می‌دهد: «پیشکسوتان فولاد مبارکه درباره مسئله آب آینده‌نگری داشتند و فولاد مبارکه در طرحی فاضلاب شهری 9 شهر منطقه از جمله مبارکه را جمع‌آوری کرده است. درواقع فولاد مبارکه حدود ۵۴۰ کیلومتر شبکه فاضلاب در این شهرستان‌ها احداث کرد و حدود ۱۵۰ کیلومتر خط انتقال فاضلاب به کارخانه ساخته شده است که در افق طرح نزدیک به ۱۴ میلیون مترمکعب پساب شهری را به فولاد مبارکه می‌آورد و این پساب را تبدیل به آب صنعتی می‌کند». خسروانی‌پور ادامه می‌دهد: «در حال حاضر فولاد مبارکه به دنبال جمع‌آوری پساب پنج شهر دیگر از شهرستان لنجان است». در مجموع حدود ۵۰۰ میلیون مترمکعب پساب ظرف ۳۰ سال جمع‌آوری می‌شود که حدود ۷۵ درصد آن تبدیل به آب مصرفی می‌شود.
مدیر توسعه انرژی و سیالات فولاد مبارکه همچنین تأکید می‌کند: «در حال حاضر 45 درصد مصرف آب کارخانه از بازچرخانی آب در فولاد مبارکه و استحصال آب صنعتی از این پساب‌ها تأمین می‌شود. این یعنی اینکه مصرف آب فولاد مبارکه حدود 19 میلیون مترمکعب است که حدودا 9 میلیون مترمکعب آن از بازچرخانی پساب‌های صنعتی کارخانه و استحصال آب صنعتی از فاضلاب شهری به دست می‌آید و درواقع فولاد مبارکه حدود ۵۰ درصد کاهش برداشت از آب زاینده‌رود داشته است و با تکمیل طرح انتقال آب از دریای عمان، این کارخانه از برداشت رودخانه بی‌نیاز می‌شود».
خسروانی‌پور همچنین اضافه می‌کند که فولاد مبارکه با به‌کارگیری برج‌های خنک‌کننده هیبریدی بخار آب را بازیابی می‌کند و ۶۰ درصد آبی که بر اثر تبخیر در برج‌های خنک‌کننده «تَر» هدر می‌رفت، دوباره به چرخه مصرف برمی‌گرداند.
