|

گفت‌وگو با مرجانه گلچین به بهانه پخش «جوکر بانوان»

خانم‌ها در عرصه کمدی چیزی از آقایان کم ندارند

سال‌هاست حضور خانم‌ها در فیلم‌ها و سریال‌های کمدی با اما و اگرهایی همراه است. محدودیت‌ها و خطوط قرمز حضور بانوان در آثار کمدی، حضورشان در این عرصه را کم‌رنگ‌تر می‌کند. با‌این‌حال، بسیاری از بازیگران خانم مطرح آثار کمدی ایران، برای مخاطبان جایگاه ویژه و ارزشمندی دارند و با تمام محدودیت‌ها، اثر انگشت‌شان را در این‌گونه آثار باقی می‌گذارند. مرجانه گلچین ازجمله همین بازیگران است که هم در آثار کمدی و هم جدی، خوش می‌درخشد و اغلب با آثار کمدی در ذهن مخاطبان سینما و تلویزیون خاطره‌های خوبی به یادگار گذاشته است. بهانه گفت‌وگو با او، پخش فصل دوم «جوکر» به کارگردانی احسان علیخانی در پلتفرم «فیلیمو» است که با حضور بانوان انجام می‌شود.

خانم‌ها در عرصه کمدی چیزی از آقایان کم ندارند

بعد ازپخش فصل اول «جوکر» و وعده هایی که برای حضوربانوان درفصل های آینده داده می شد، بسیاری این امر را محال می دانستند. اما به هرحال اتفاق افتاد و خانم های عرصه کمدی هم ترازآقایان مجال حضور دراین برنامه را پیدا کردند. نگاه شما به این موضوع چیست؟

باید ابتدا به احسان علیخانی بابت ساخت چنین برنامه ایتبریک گفت. او تمام تلاشش را کرد تا ثابت کند خانم ها درعرصه کمدی چیزی ازآقایان کم ندارند و تنها باید به آنها فرصت داد. جرئت کرد تا حرفش را اثبات کند. متاسفانه ما همچنان خط کشی هایی داریم که دیگردردنیا بی معنی است. مسئله تفاوت خانم ها و آقایان درتمام دنیا حل شده است، ولی ما همچنان به آن فکر می کنیم. متاسفانه هنوز فرصت نکردم که فصل تازه«جوکر» را با حضورخانم ها ببینم و جزو اولین نفراتی بودم که آقای علیخانی به من لطف داشتند و همچنان هم به من محبت می کنند و تماس می گیرند برای حضور در این برنامه. نمی دانم به دلیل سن و سال است یا گذشت زمان، کمی نسبت به وارد شدن درچنین فضاهایی دست به عصا شدم.

مرجانه+گلچین

مقصودم این است که درواقع از چیزی که مخاطب ما را در تصویر به عنوان بازیگر می بیند خارج شوم و دریک برنامه خودمانی تر وآزاد تر قراربگیرم. اینکه خود واقعی ام را مقابلتصویربه نمایش بگذارم، برای من کمی جای شک و تردید دارد.مقصودم این نیست که حضورخانم ها نمی تواند به پررنگی آقایان باشد. شک ندارم خانم ها آنقدر توانایی دارند که درهرزمینه ای خوش بدرخشند. دراینجا هم می توانند خیلی حرف ها برای گفتن داشته باشند. منتها چون باید ها و نباید ها را برای حضور خانم ها در اینگونه برنامه های رئالیتی شومی دانم کمی تردید داشتم این حضوربه راحتی چیزی که برای آقایان اتفاق می افتد پیش برود.

با احسان عیلخانی هم صحبت کردم و گفتم ترجیح می دهم خروجی کاررا ببینم چه اتفاقی می افتد و بعد شاید بتوانیم گپ و گفتی در موردش داشته باشیم. باید باور کنیم ما خانم ها علی الخصوص درحوزه کمدی به مراتب کارمان ازآقایان سخت تراست. به دلیل اینکه نمی توانیم ازفیزیک بدنی و کلامیاستفاده کنیم کارمان سخت تر است. نوع جنس کمدی که مطلوب من است کارهایی است که از زنده یاد داریوشمهرجویی در«اجاره نشین ها» و«مهمان مامان» دیدم. آثاری که وقتی به آنها می خندیم، ته دلمان تا ساعت ها به آن فکر می کنیم. مادری که برای چشم روشنی مهمانش غصه داراست و ما به آن می خندیم. در صورتی که ته این خنده غم خاصی دارد. این جنس کمدی مطلوب من است. جنس سینمای تجاری که باید با هر چیزی شوخی کرد و خنده گرفت، تمایل من نیست. بیشترفعالیتم درتلویزیون درحوزه کمدی بود. سریال هایی که با وجود باید ها و نباید ها نمی توانستیم خیلی کارها را انجام بدهیم. فکرمی کنم من جزوبازیگران خانم خوش شانس بودم یا نظر دوستان مطلوب بود که فراترازخیلی از خانم ها درقالب یک زن محجبه و سنتی شوخی می کردم.

با این نگاه متفاوت به حضور خانم ها درعرصه کمدی باید حق داد آدم هایی مثل من که بیش ازچهل سال دراین حرفه هستند، کمی بترسند به شکل واقعی در یک برنامه رئالتی شو حاضر شوند و آیا این حضورمی تواند موفقیت آمیز باشد یا نه؟ الان نمی توانم هیچ گونه اظهار نظری داشته باشم. احسان عیلخانی همچنان به من لطف دارد و دوست دارد من دراین برنامه حاضر باشم. ما درنهایت باید رضایت طیف وسیعی از مردم را داشته باشیم. درسینما با تعداد محدودی مخاطب سر و کار داریم. ولی وقتی دررسانه ای مثل پلتفرم وتلویزیون حاضر می شویم، انگاربلند گویی دست گرفته ایم و برای عموم صحبت می کنیم. این صحبت برای عموم آدم را دست به عصا می کند. شاید اگرمن بازیگری درخارج از کشوربودم، به راحتی خود واقعام را دربرنامه ای اینچنینی معرفی می کردم. ولی درکشوری که درفضای مجازی و شخصی انتشار یک پست، هزاران تعبیر به همراه دارد، آدم را کمی محتاط می کند. حداقل برداشت من از این فضا اینگونه است. امیدوارم خانم ها مثل هرجای دیگرکه سر بلند بیرون آمدند، در این فضا هچنان موفق باشند. آقایان با دست باز درکمدی ایفای نقش می کنند.

ولی ما خانم ها مثل شناگری هستیم که با دست و پای بسته در دریا رها شدیم و از ما می خواهند شنا کنیم. باید دست مریزاد گفت به تمامی خانم هایی که در این عرصه با تمام محدودیت ها کارمی کنند.

شما همواره از بازیگران محبوب عرصه کمدی هستید، اما درسال های اخیر ترجیح دادید تا کمتردر این عرصه حضور داشته باشید. آیا افت کیفی تولیدات کمدی دلیل این کم کاری است؟ 

با کمال تاسف پاسخ من به این سوال مثبت است. متاسفانهکیفیت آثار کمدی ما طی سال های اخیرافت کرده است و ما کارهای درخشانی که درچندین سال قبل تر حتی در تلویزیونداشتیم را دیگر نداریم. سریال هایی که رضا عطاران در تلویزیون می ساخت مثل «ترش و شیرین»، «متهم گریخت»،«بزنگاه» یا سعید آقا خانی کارگردانی می کرد که من با او همکاری داشتم مثل«زوج یا فرد»،«خوش نشین ها» دیگر نظیر این آثار در تلویزیون ساخته نمی شود. اصلا سریال کمدی به شکلی که درگذشته بود درتلویزیون نداریم. یا کار های موفقی مثل سریال سروش صحت «ساختمان پزشکان» که حرفی برای گفتن داشت را نمی بینیم. در این سریال ها می بینید که به همه چیزفکر می شد و نوشته می شد. الان متاسفانه بیشترشوخی ها در تئاتر و سینما بسیار سطحی است. در این میان معدودکارهای ارزنده هم دیده می شود چراکه من مخاطب جدی تئاترهستم ومی بینم بعضا کارهای ارزنده ای که ارزش دیده شدن دارند. اما باید بگویم در چند سال اخیر متاسفانه در کمدی سیرنزولی را طی کردیم.

بعد ازسریال«چشم بندی» که محصول دو سال پیش هست،پشت دستم را داغ کردم که دیگر کار نکنم. در این کار بسیار اذیت شدم. محدودیت های رایج دیگر از توان بازیگر خارج است. آدم ها با شکل و شمایلی در تلویزیون ظاهرمی شوند که دردنیای واقعی این آدم ها انگار وجود خارجی ندارند و حتی مشکلات مطرح شده در فیلمنامه ها هم انگاردیگر حرف مردم نیست. هنوزمردم ازمن سراغ «بزنگاه»، «خوش نشین ها» و«زوج یا فرد» را می گیرند. این خوب نیست که آدم را با کارهای قبلی مقایسه کنند. چقدر خوب بود اگر می گفتند محصولی که شش ماه و یا سه ماه قبل ازشما دیدیم محصول ارزنده ای بوده.« چشم بندی» آخرین کاری بود که بازی کردمکه ناموفق بودن آن هیچ ربطی به کارگردان و تیم سازنده نداشت. بسیاری از لحظات بازی من از سریال حذف شد.

شاید دستم نسبت به خیلی از خانم ها درشوخی ها بازتربود، چون می خواستند نقش زنی را بازی کنم که در عین شوخی های کلامی، حجب و حیایی هم داشته باشد و خوشبختانه این را درمن دیده بودند. با این حال در سریال بسیاری از لحاظت بازی من حذف شد. بخش های بازی من مثل وصله های ناجور به هم متصل شد و مدام در بازی های من پرش دیده می شد. با افتخار می گفتم سریال را تماشا نمی کنم چون این دیگرکارمن نیست. من به دیالوگ هایم فکر می کنم. زبان بدن در بازیگری برای من مهم است. به تمام حرکاتم فکرمی کنم. اگر قرار است همه این موارد درسطل زباله انداخته شود چه کاری است که ادامه بدهم؟ در نهایت پلتفرم را انتخاب کردم که به نسبت تلویزیون دستم بازتراست. درسریال« آنتن» هم  نقش یک مسئول حراست دانشگاه را بازی می کردم و چون الگوی رفتاری بچه های دانشجو بودم طبیعتا نباید خیلی رفتارها را می داشتم. استدلالم این بود که کار کمدی است و قرار نیست خانمی که مسئول حراست است، آدم موجه ای باشد. آدم هادرکمدی کارهایی می کنند که آدم های معمولی انجام نمی دهندوانجام دادن  همان کارها است که خنده ایجاد می کند. اگرمن همان کاری را انجام بدهم که یک آدم معقول می کند که دیگرخنده ای نمی آورد. این سریال هم از سر وتهش زده شد، مثل خال کوبی شیری که فقط دمش باقی می ماند. این چنین رفتارها بازیگر را دلسرد و بی تفاوت و ترسو می کند. در نهایت می خواهم به سوال ابتدایی شما در مورد «جوکر» برگردم. به نظرم احسان علیخانی بی نهایت کارش را درست انجام می دهد و به چیزی که تولید می کند تسلط دارد وباید تولید «جوکر» بانوان را به فال نیک گرفت.