«بدون توقف»؛ سرريز آسيب به ازدواج و خانواده‌ها
توران ولي‌مراد*
همه مي‌دانيم ازدواج و خانواده در معرض آسيب است. از ازدواج‌گريزي جوانان تا سنگين و سخت‌کردن ازدواج براي آنان، از بي‌توجهي همسران به خواسته‌هاي يکديگر تا بي‌تفاوتي به نيازهاي هم، از عدم رضايتمندي زوجين در ابعاد مختلف تا سخت‌کردن زندگي براي همسر، از عدم مسئوليت‌پذيري تا تنش‌ها و کشمکش‌هاي درون خانواده، از هم‌خانه‌بودن به جاي رابطه زوجيت تا ترک خانه و همسر و فرزندان، از تحمل‌کردن‌ها تا سخت‌گرفتن‌ها و تحميل‌کردن‌ها، آسيب‌هاي گوناگونی است که ازدواج و خانواده را گرفتار کرده است.اگر دختران با سن بالا هنوز ازدواج نکرده‌اند، هستند پسراني با سن بالا که آنها هم هنوز ازدواج نکرده‌اند. راهکار عاقلانه زوجيت اين دو با يکديگر است به جاي آسيب‌رساندن به خانواده‌هاي موجود. به مردان با سن بالا اعم از مجرد و طلاق‌گرفته و زن ازدست‌داده بگوييد بروند سراغ دختران سن‌بالا و زنان مرد ازدست‌داده به جاي اينکه همه دنبال دختران زير 25 تا حداکثر 30 سال باشند.بي‌سبب «خيانت» ناميده نشده ازدواج مردان خانواده‌داري که به سراغ زن ديگر مي‌روند که با يک سفارش «خيانت» خوانده نشود. اين جامعه اعم از زن و مردش ديده‌اند که کار اين مردان خيانت بوده است. جفا به زن و خانواده، رهاکردن زن و فرزندان با رفتن سراغ هوس. اين جامعه نمي‌شناسد مردي را که به سراغ همسر ديگر رفته باشد و زن و فرزندان و خانواده صدمه نخورده باشند. اين آسيب‌ها هم روحي و رواني بوده، هم اجتماعي و اقتصادي و هم تربيتي و هم آسيب‌زننده به گذران زندگي آن زن و فرزندان.اگر تلاش شود که «خيانت» مردان تطهير شود فکر نکرده‌ايد که راه براي «خيانت» زنان باز مي‌شود؟ اين کدام اتاق فکر فاقد محقق و انديشمندی است که کار را به حمله به خانواده «بدون توقف» کشانده است؟ با «بدون توقف» شبکه 3 سيما اسم «خيانت» از اينکه مرد زن و بچه‌دار به سراغ زني ديگر برود، برداشته نمي‌شود ولي آسيب بي‌واسطه خودش را به خانواده و ازدواج وارد مي‌کند.قبح‌زدايي از ازدواج مجدد به دختران ازدواج‌نکرده و زنان ازدواج‌کرده پيام‌هاي آسيب‌زا مي‌دهد که اثر خودش را بلافاصله بر ازدواج و خانواده مي‌گذارد. از میان اين آسيب‌ها و اثرات مي‌توان بعضي را برشمرد. از جمله اينکه:
- مهريه‌ها را سنگين کنيد تا مردان تحت اختيار شما باشند.- شرط‌هاي ازدواج را زياد کنيد تا زندگي از دستتان خارج نشود.- حق طلاق بگيريد. حق حضانت بچه‌ها را بگيريد. حقوق مختلف را شرط ازدواج کنيد. به‌خصوص از لحاظ مالي بدون هيچ شرطي خودتان را شريک اموال و دارايي‌هاي مرد کنيد.- فرزند نياوريد تا اگر مردتان هوس گرفتن زن ديگر کرد بچه‌هاي بي‌پدر رهاشده روي دستتان نماند.- فرزند نياوريد چراکه قرار نيست پدران مسئوليت پدري را بر عهده بگيرند. فرزندان پدري که مسئوليت پدري را انجام نمي‌دهد اگر خردسال و کودک باشند يک‌سري مشکلات دارند، اگر نوجوان باشند يک‌سري مشکلات و اگر جوان و در سن ازدواج و ازدواج‌کرده باشند مشکلات خودشان را دارند.- در زندگي مشترک از لحاظ اقتصادي با مردان همراهي و همکاري نکنيد. توقعاتتان را بالا ببريد و براي مردان خرج‌هاي متنوع داشته باشيد. از خود و رفاه و تفريحات مختلف براي خودتان نگذريد. مردان را مجبور کنيد براي شما خرج کنند حتي اگر توان مالي ندارند. همواره خواسته‌هاي متنوع داشته باشيد و آن را از همسرتان بخواهيد. کاري کنيد که مردان پولدار نشوند.- همواره به همسرتان شک داشته باشيد و مراقب همه کارهاي او باشيد
و به خلوت و حريم شخصي او نظارت و کنترل داشته باشيد.- از لحاظ مالي نه تنها با او همراهي نداشته باشيد بلکه سعي کنيد اموالش در اختيار شما باشد.- همسر پسر جواني که پول زياد ندارد تا خرج رفاه و خوش‌گذراني شما کند نشويد بلکه برويد سراغ مرداني که پولدار شده‌اند. چشمتان را ببنديد بر اينکه اين پول و دارايي با گذشت و فداکاري و ساختن‌ها و ازخودگذشتگي‌هاي زن ديگري حاصل شده است. زني که براي فرزندانش هم مادر بوده است هم پدر چراکه اين پدر تمرين کرده است و مشکلي با انجام‌ندادن مسئوليت‌هاي پدري ندارد که مي‌خواهد خانه و زندگي ديگري بنا کند.اتاق فکري که قبح‌شکني براي ازدواج مجدد که «بدون توقف» پيگيري کرد بيشتر از 10 سال پيش هم يک خيز برداشت تا توسط قانون آن را تسهيل کند و موانع قانوني آن را بردارد. سال 1386 و 87 در برنامه «اردي‌بهشت» از زوايا و ابعاد مختلف آسيب‌هاي وارده از اين کار را با کمک کارشناسان و پژوهشگران بررسي کرديم؛ از ابعاد مختلف: فقه و حقوقي، آسيب‌شناسي اجتماعي، آسيب‌شناسي رواني، آسيب‌شناسي جنسي، آسيب‌شناسي خانواده، تربيت و رشد و تعالي فرزندان، ارتباط فرزندان با مادران مختلف، رهاشدگي خانواده اول توسط مردي که همسر
ديگري گرفته، وظايف و باري که اين کار مردان به عنوان افراد بر دوش دولت و ملت مي‌گذارد بررسي شد. فعالان اجتماعي و فرهنگي آن سال دست به دست هم دادند تا ماده 23 از لايحه حمايت خانواده حذف شد. چه شده که دوباره يک پروژه شکست‌خورده به کار افتاده است؟زنان و فرزندان رهاشده‌اي كه از همه لحاظ آسيب خورده‌اند، اين واقعيت تجربه يک ملت است که با کلمه رفع نمي‌شود؛ متعاقب آن مشکلاتي که بر سر راه ازدواج فرزندان اين مردان است.
*مدير شوراي همکاري‌ها و شبکه ايران زنان
همه مي‌دانيم ازدواج و خانواده در معرض آسيب است. از ازدواج‌گريزي جوانان تا سنگين و سخت‌کردن ازدواج براي آنان، از بي‌توجهي همسران به خواسته‌هاي يکديگر تا بي‌تفاوتي به نيازهاي هم، از عدم رضايتمندي زوجين در ابعاد مختلف تا سخت‌کردن زندگي براي همسر، از عدم مسئوليت‌پذيري تا تنش‌ها و کشمکش‌هاي درون خانواده، از هم‌خانه‌بودن به جاي رابطه زوجيت تا ترک خانه و همسر و فرزندان، از تحمل‌کردن‌ها تا سخت‌گرفتن‌ها و تحميل‌کردن‌ها، آسيب‌هاي گوناگونی است که ازدواج و خانواده را گرفتار کرده است.اگر دختران با سن بالا هنوز ازدواج نکرده‌اند، هستند پسراني با سن بالا که آنها هم هنوز ازدواج نکرده‌اند. راهکار عاقلانه زوجيت اين دو با يکديگر است به جاي آسيب‌رساندن به خانواده‌هاي موجود. به مردان با سن بالا اعم از مجرد و طلاق‌گرفته و زن ازدست‌داده بگوييد بروند سراغ دختران سن‌بالا و زنان مرد ازدست‌داده به جاي اينکه همه دنبال دختران زير 25 تا حداکثر 30 سال باشند.بي‌سبب «خيانت» ناميده نشده ازدواج مردان خانواده‌داري که به سراغ زن ديگر مي‌روند که با يک سفارش «خيانت» خوانده نشود. اين جامعه اعم از زن و مردش ديده‌اند که کار اين مردان خيانت بوده است. جفا به زن و خانواده، رهاکردن زن و فرزندان با رفتن سراغ هوس. اين جامعه نمي‌شناسد مردي را که به سراغ همسر ديگر رفته باشد و زن و فرزندان و خانواده صدمه نخورده باشند. اين آسيب‌ها هم روحي و رواني بوده، هم اجتماعي و اقتصادي و هم تربيتي و هم آسيب‌زننده به گذران زندگي آن زن و فرزندان.اگر تلاش شود که «خيانت» مردان تطهير شود فکر نکرده‌ايد که راه براي «خيانت» زنان باز مي‌شود؟ اين کدام اتاق فکر فاقد محقق و انديشمندی است که کار را به حمله به خانواده «بدون توقف» کشانده است؟ با «بدون توقف» شبکه 3 سيما اسم «خيانت» از اينکه مرد زن و بچه‌دار به سراغ زني ديگر برود، برداشته نمي‌شود ولي آسيب بي‌واسطه خودش را به خانواده و ازدواج وارد مي‌کند.قبح‌زدايي از ازدواج مجدد به دختران ازدواج‌نکرده و زنان ازدواج‌کرده پيام‌هاي آسيب‌زا مي‌دهد که اثر خودش را بلافاصله بر ازدواج و خانواده مي‌گذارد. از میان اين آسيب‌ها و اثرات مي‌توان بعضي را برشمرد. از جمله اينکه:
- مهريه‌ها را سنگين کنيد تا مردان تحت اختيار شما باشند.- شرط‌هاي ازدواج را زياد کنيد تا زندگي از دستتان خارج نشود.- حق طلاق بگيريد. حق حضانت بچه‌ها را بگيريد. حقوق مختلف را شرط ازدواج کنيد. به‌خصوص از لحاظ مالي بدون هيچ شرطي خودتان را شريک اموال و دارايي‌هاي مرد کنيد.- فرزند نياوريد تا اگر مردتان هوس گرفتن زن ديگر کرد بچه‌هاي بي‌پدر رهاشده روي دستتان نماند.- فرزند نياوريد چراکه قرار نيست پدران مسئوليت پدري را بر عهده بگيرند. فرزندان پدري که مسئوليت پدري را انجام نمي‌دهد اگر خردسال و کودک باشند يک‌سري مشکلات دارند، اگر نوجوان باشند يک‌سري مشکلات و اگر جوان و در سن ازدواج و ازدواج‌کرده باشند مشکلات خودشان را دارند.- در زندگي مشترک از لحاظ اقتصادي با مردان همراهي و همکاري نکنيد. توقعاتتان را بالا ببريد و براي مردان خرج‌هاي متنوع داشته باشيد. از خود و رفاه و تفريحات مختلف براي خودتان نگذريد. مردان را مجبور کنيد براي شما خرج کنند حتي اگر توان مالي ندارند. همواره خواسته‌هاي متنوع داشته باشيد و آن را از همسرتان بخواهيد. کاري کنيد که مردان پولدار نشوند.- همواره به همسرتان شک داشته باشيد و مراقب همه کارهاي او باشيد
و به خلوت و حريم شخصي او نظارت و کنترل داشته باشيد.- از لحاظ مالي نه تنها با او همراهي نداشته باشيد بلکه سعي کنيد اموالش در اختيار شما باشد.- همسر پسر جواني که پول زياد ندارد تا خرج رفاه و خوش‌گذراني شما کند نشويد بلکه برويد سراغ مرداني که پولدار شده‌اند. چشمتان را ببنديد بر اينکه اين پول و دارايي با گذشت و فداکاري و ساختن‌ها و ازخودگذشتگي‌هاي زن ديگري حاصل شده است. زني که براي فرزندانش هم مادر بوده است هم پدر چراکه اين پدر تمرين کرده است و مشکلي با انجام‌ندادن مسئوليت‌هاي پدري ندارد که مي‌خواهد خانه و زندگي ديگري بنا کند.اتاق فکري که قبح‌شکني براي ازدواج مجدد که «بدون توقف» پيگيري کرد بيشتر از 10 سال پيش هم يک خيز برداشت تا توسط قانون آن را تسهيل کند و موانع قانوني آن را بردارد. سال 1386 و 87 در برنامه «اردي‌بهشت» از زوايا و ابعاد مختلف آسيب‌هاي وارده از اين کار را با کمک کارشناسان و پژوهشگران بررسي کرديم؛ از ابعاد مختلف: فقه و حقوقي، آسيب‌شناسي اجتماعي، آسيب‌شناسي رواني، آسيب‌شناسي جنسي، آسيب‌شناسي خانواده، تربيت و رشد و تعالي فرزندان، ارتباط فرزندان با مادران مختلف، رهاشدگي خانواده اول توسط مردي که همسر
ديگري گرفته، وظايف و باري که اين کار مردان به عنوان افراد بر دوش دولت و ملت مي‌گذارد بررسي شد. فعالان اجتماعي و فرهنگي آن سال دست به دست هم دادند تا ماده 23 از لايحه حمايت خانواده حذف شد. چه شده که دوباره يک پروژه شکست‌خورده به کار افتاده است؟زنان و فرزندان رهاشده‌اي كه از همه لحاظ آسيب خورده‌اند، اين واقعيت تجربه يک ملت است که با کلمه رفع نمي‌شود؛ متعاقب آن مشکلاتي که بر سر راه ازدواج فرزندان اين مردان است.
*مدير شوراي همکاري‌ها و شبکه ايران زنان