ترکیه و یونان؛ خوش‌بینی‌ها پس از زلزله
پس از سفر وزیر خارجه یونان به ترکیه و بازدید او از مناطق زلزله‌زده و ابراز همدری با دولت و ملت ترکیه، خوش‌بینی‌ها در روابط دوجانبه و پرتنش دو کشور افزایش یافته است. این سفر که پس از ماه‌ها تنش در روابط فی‌مابین صورت می‌گیرد، برای هر دو طرف که به سطح دشمنی و تهدید نظامی هم رسیده بودند، بسیار مهم است.
محمود فاضلی-تحلیلگر مسائل بین‌الملل: پس از سفر وزیر خارجه یونان به ترکیه و بازدید او از مناطق زلزله‌زده و ابراز همدری با دولت و ملت ترکیه، خوش‌بینی‌ها در روابط دوجانبه و پرتنش دو کشور افزایش یافته است. این سفر که پس از ماه‌ها تنش در روابط فی‌مابین صورت می‌گیرد، برای هر دو طرف که به سطح دشمنی و تهدید نظامی هم رسیده بودند، بسیار مهم است. این دیدار بخشی از گام جدید «دیپلماسی زلزله» بین دو کشور همسایه بود. چرخش اجباری و اجتناب‌ناپذیر اردوغان به جبهه داخلی، عملا منجر به کاهش تنش‌ها به‌ویژه در سطح لفظی شده، بدون اینکه موضوعاتی که در سال‌های اخیر از سوی آنکارا مطرح شده‌اند، از دستور کار حذف شوند. یونان از اولین کشورهایی بود که به مناطق زلزله‌زده ترکیه کمک ارسال کرد. میتسوتاکیس، نخست‌وزیر یونان، ضمن ابراز خرسندی و غرور به خاطر تلاش تیم‌های جست‌وجو و نجات یونان برای نجات زلزله‌زدگان در ترکیه، اعلام کرد جو مثبت در روابط دوجانبه پس از زمین‌لرزه‌های 11 استان می‌تواند به بهبود روابط ترکیه و یونان منجر شود. ما اختلافاتی داریم که می‌تواند مطابق با قوانین بین‌المللی و به نحوی که به حسن هم‌جواری احترام بگذارد، حل‌وفصل شود. من به پیوند عاطفی بین مردمان‌مان که در این فاجعه نیز به نمایش گذاشته شد، اعتقاد دارم. شاید این تراژدی به بهبود روابط دوجانبه دو کشور منجر شود. مردم یونان به حمایت از مردم ترکیه ادامه خواهند داد، یونان به‌عنوان یک کشور همسایه برای بازسازی مناطق آسیب‌دیده از زلزله نقش خود را ایفا خواهد کرد. هرگز درِ گفت‌وگو با ترکیه را نبستم. در ترکیه می‌دانند که سیاست خارجی یونان دیگر عمق و محتوا دارد. یونان به تقویت قدرت بازدارندگی خود ادامه خواهد داد؛ موردی که لزوما علیه ترکیه نیست و در روند بازسازی نیز مشارکت خواهیم داشت. نخست‌وزیر یونان درباره دیدار احتمالی با اردوغان اظهار کرد «با توجه به انتخاباتی که در دو کشور در پیش است، قطعا در‌صورتی‌که به‌عنوان نخست‌وزیر انتخاب شوم و اردوغان نیز به‌عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شود، با هم دیدار خواهیم کرد. این من نبودم که درِ گفت‌وگو با ترکیه را بستم. همواره لازم می‌دانم که ما بتوانیم در همسایه و در فضای حسن هم‌جواری مستقیما با هم صحبت کنیم. تحت شرایطی این زلزله با ویرانی توصیف‌ناپذیری که همراه داشته، ممکن است به فرصتی برای تعریف مجدد روابط یونان و ترکیه و همچنین ترکیه و غرب تبدیل شود. البته این موضوعی است که به رهبری ترکیه بستگی دارد؛ اما معتقدم موضع کشورها از یک روز به روز دیگر تغییر نمی‌کند. ما دو کشور همسایه هستیم و باید این را بیاموزیم که چگونه مسائل موجود را به صورت مسالمت‌آمیز حل کنیم. از نخستین کشورهایی بودیم که کمک‌های بشردوستانه برای زلزله‌زدگان ارسال کردیم. کمک ما به ترکیه حرکتی انسان‌دوستانه است و دارای هیچگونه هدفی در زمینه سیاست خارجی نیست. خسارات زمین‌لرزه اخیر به اندازه‌ای زیاد است که نمی‌توان آن را با کلمات توصیف کرد. دندیاس، وزیر خارجه یونان، در سخنانی در رابطه با ترکیه گفت «مردم ترکیه خواهان صلح، ثبات و همکاری هستند. در دیدار اخیری که از ترکیه داشتم، مورد استقبال گرم نه‌تنها مقامات رسمی بلکه مردم عادی ترکیه قرار گرفتم. یونان در این لحظات حساس در کنار ترکیه ایستاده و در حد توان خود نهایت تلاش خود را برای تعدیل زخم و رنج مردم انجام خواهد داد. رنج مردم فراتر از مرزهاست. یونان در حد توان خود به کمک به مردم ترکیه و سوریه ادامه خواهد داد. منطقه به کمک‌های بشردوستانه عظیمی نیاز دارند. محاسبه می‌شود که به 65 هزار چادر و به کانتینر برای اسکان جمعیت آسیب‌پذیر نیاز است. بیمارستانی در منطقه باقی نمانده؛ بنابراین به بیمارستان‌های صحرایی نیاز است. هم‌نوعان ما در این نقطه جهان به پشتیبانی نیاز دارند. حتی شهر «آدانه» که خسارات کمتری بر آن وارد شده، به شهر ارواح تبدیل شده است. وزیر خارجه درمورد تأثیر این بلای طبیعی بر روابط دوجانبه نیز اعتقاد دارد «مردمان دو کشور احساس نزدیکی به یکدیگر دارند. متأسفانه به وقوع یک بلای طبیعی نیاز بود که متوجه این واقعیت شویم. اختلافات بین کشورها هر چقدر هم جدی باشد، رنج انسان‌ها به مراتب بزرگ‌تر است. حل‌وفصل اختلافات امکان‌پذیر است و کافی است کوچک‌بودن خود در برابر بلاهای طبیعی را درک کنیم». او در زمینه «ذوب‌شدن یخ» بین میچوتاکیس و اردوغان رهبران دو کشور مدعی شد نمی‌خواهم رفتار و رویکرد گذشته را با شرایط کنونی مقایسه کنم. با یک فاجعه بزرگ مواجه هستیم. قطعا از نظر فضای روابط، امروزه با واقعیت جدیدی مواجه هستیم». چاووش‌اغلو، وزیر خارجه ترکیه که از «صفحه جدید» در روابط یونان و ترکیه سخن می‌گوید، از نخست‌وزیر و مردم یونان بابت کمک‌های ارسالی قدردانی کرد. به باور او، کمک‌های یونان نه نمادین بلکه اساسی بوده. او امیدوار است همبستگی در جریان این زلزله نقش تعیین‌کننده‌ای در گشودن صفحه‌ای جدید در روابط با یونان داشته باشد.
