تهران-آنکارا؛ یک گام به پیش

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، روز گذشته (۱۲ شهریور) میزبان «هاکان فیدان»، وزیر خارجه ترکیه، در نخستین سفرش به تهران بعد از تصدی این سمت بود. امیرعبداللهیان پس از استقبال از هاکان فیدان و دیدار و گفت‌وگو با همتای ترکیه‌ای خود که چهار ساعت به طول انجامید، در نشست خبری مشترک به تشریح رایزنی‌های انجام‌شده پرداخت. وزیر خارجه کشورمان در این نشست خبری‌ بیان کرد: امروز در‌خصوص همه ابعاد همکاری‌های دوجانبه گفت‌وگوهایی مفصل اما نتیجه‌بخش بین ما و هیئت همراه دو کشور انجام شد. رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: در این مذاکرات اجرای برنامه جامع همکاری‌‌های مشترک ایران و ترکیه را که چند ماه پیش در جریان سفر اردوغان به تهران انجام شد، مورد بحث و بررسی قرار دادیم. بسیار خرسندیم که توافقات دو رئیس‌جمهور در مسیر درست و رو به پیشرفت قرار دارد. امیرعبداللهیان اضافه کرد: در مواردی که موانعی در مسیر همکاری‌ها وجود دارد، اتفاق نظر داریم که سازوکارهای موجود بین دو کشور در زمینه‌های مختلف مجددا فعال شود و در فاصله زمانی کوتاهی از طریق نشست‌های تخصصی نسبت به رفع موانع اقدامات لازم به عمل آید. وی عنوان کرد: هدف‌گذاری حجم تبادل تجاری دو کشور ۳۰ میلیارد یورو است و اکنون در میانه راه هستیم. اخیرا آقای صفری، معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه، سفری به آنکارا داشت و برای ارتقای حجم تبادل تجاری، توافقات خوبی در زمینه اقتصادی بین دو کشور حاصل شد. امروز آن توافقات را مورد تأکید قرار دادیم. امیرعبداللهیان بیان کرد: در به‌روزرسانی سند تجارت ترجیحی و در حوزه حمل‌ونقل و ترانزیت اتفاق نظر داریم که مسیرهای ترانزیت در منطقه ما، مسیرهای مکمل بین ایران و ترکیه است و مسیرها عامل رقابت نیست، بلکه عامل تکمیل همکاری‌ها بین ایران و ترکیه است. امیرعبداللهیان گفت: بعد از گذشت پنج سال، امروز نشست کمیته انتقال محکومان به صورت مشترک در آنکارا برگزار خواهد شد. امیدوار هستیم اولا اتباع دو کشور در ترددهای خود قوانین را رعایت کنند و ثانیا بتوان نسبت به تبادل مجرمان و زندانیان اقدام لازم را در چارچوب همکاری‌های انسانی به عمل آورد. او گفت: بر آمادگی خود برای امضای سند جامع همکاری‌‌های تجاری تأکید کردیم. همکاری‌های کشاورزی دو کشور به گونه‌ای بوده که کمیته مشترک راهبردی کشاورزی را در فرمت‌های تعریف‌شده بین دو کشور داریم و در این چارچوب برگزاری نشست‌های این کمیته مورد توجه مشترک ما قرار دارد. امیرعبداللهیان ادامه داد: اتفاق نظر داریم که نسبت به توسعه منطقه آزاد در مرز مشترک و اتصال آن به اوراسیا اقدام کنیم. این از‌جمله موضوعات مهمی است که به افزایش حجم تبادل تجاری و دستیابی هر‌چه نزدیک‌تر به هدف‌گذاری  

۳۰ میلیارد دلاری مورد توجه آقایان رئیسی و اردوغان منجر خواهد شد. وزیر خارجه افزود:‌ در مذاکرات امروز بر مسئله آب و مشکلات کم‌آبی و حساسیت‌های ایجادشده تأکید کردیم. کمیته فنی مشترک تشکیل‌شده از سال گذشته، در آینده نزدیک به تهران سفر کرده و دور جدید گفت‌وگوها بین کمیته‌های فنی مورد توجه جدی ما قرار دارد. استفاده منصفانه از آب رودخانه ارس با در نظر گرفتن حقابه تاریخی، عرفی و زیست‌محیطی به منابع پایین‌دست ارس باید به‌صورت کامل صورت بگیرد. آقای فیدان در مسیر گفت‌وگوها و مذاکرات و رفع نگرانی هم‌وطنان ایرانی دستورات لازم را صادر خواهد کرد. امیرعبداللهیان در بحث قفقاز اضافه کرد: قویا معتقدیم زمان عبور از دوره تنش و درگیری به دوره صلح و همکاری در قفقاز فرارسیده است. در گفت‌وگوهایی که اخیرا با الهام علی‌اف رئیس‌جمهور آذربایجان داشتیم، توافقات خوبی بین ما صورت گرفت. از توافقات و گفت‌وگوهای ارمنستان و آذربایجان در این زمینه استقبال کرده و بار دیگر تأکید می‌کنیم هرگونه تغییر ژئوپلیتیک در منطقه و هرگونه اقدام برای محدود‌کردن مسیرهای تاریخی ترانزیتی موجود در منطقه را هرگز برنخواهیم تافت. او گفت: درباره وضعیت در اوکراین، افغانستان و فرمت‌های سه‌جانبه‌ای که در پی عادی‌شدن روابط ایران و عربستان می‌تواند شکل بگیرد، با آقای هاکان فیدان گفت‌وگو کردیم. دو طرف اتفاق نظر داریم که با توجه به ابراز تمایل عربستان، در آینده نسبت به تشکیل نشست سه‌جانبه ایران، عربستان و ترکیه با هدف تمرکز بر همکاری‌های هرچه بیشتر اقتصادی، تجاری و سرمایه‌گذاری اقدام کنیم. امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: درباره پیشنهاد آقای هاکان فیدان در‌خصوص از‌سرگیری فرمت ایران، جمهوری آذربایجان و ترکیه با هدف همکاری‌های نیرومندتر با هدف برقراری صلح و ثبات در قفقاز اتفاق نظر داریم. او در پاسخ به پرسشی بیان کرد: از سال گذشته بر سر تشکیل کمیته فنی مشترک در حوزه آب توافق کردیم و سال گذشته هیئتی از ایران به ترکیه سفر و توافقات خوبی انجام شد و امروز با همتای ترکیه‌ای درباره استمرار این گفت‌وگوها و توجه جدی ترکیه به موضوع رودخانه ارس و انتقال کامل،‌ دقیق، عرفی و متعارفی که در سال‌های متمادی به مناطقی در شمال غرب ایران در حوضه‌های آبی سرچشمه‌گرفته از ترکیه انجام شده، گفت‌وگو کردیم. او افزود: وزیر خارجه ترکیه بیان کرد که هیچ برنامه‌ای در ترکیه برای محروم‌کردن یا کاهش استان‌های واقع در شمال غربی ما از دسترسی به آب‌های مناطق بالادستی در ترکیه وجود نخواهد داشت. «هاکان فیدان» وزیر خارجه ترکیه که برای نخستین بار بعد از تصدی این سمت در پی انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری ترکیه به تهران سفر کرده هم در این نشست بیان کرد: ایران و ترکیه دو کشور قدرتمند منطقه هستند و مسئولیت ما این است که صلح و ثبات را در منطقه حاکم کنیم. علاوه بر موضوعات دوجانبه، درباره سوریه، لبنان، یمن، اوکراین، قفقاز جنوبی و لیبی گفت‌وگو کردیم. فیدان گفت: ادامه مذاکرات برجام برای ما مهم است و اطلاعات لازم را از امیرعبداللهیان  دریافت کردیم.