عدم ایمنی، مشکل زنان جهان

سال‌هاست که یک موضوع مورد توجه معماران و فعالان زن قرار گرفته و درباره آن سخن می‌گویند و هشدار می‌دهند. آنان درباره شهرها سخن می‌گویند، هیچ‌کدام از شهرها برای زنان و آسودگی آنان طراحی نشده است. این بار یورونیوز مقاله‌ای در این زمینه منتشر کرده است. در این گزارش به توصیف وضعیت و کمبودها پرداخته و درباره چند راهکار که برای بهبود شرایط اجرا شده توضیحاتی ارائه شده است. از نظر نویسنده این مقاله، احساس عدم ایمنی زنان در استفاده از وسایل نقلیه عمومی به عنوان یکی از نارسایی‌ها و مشکلات‌ شهر‌ها مطرح شده است. «ایمنی» یکی از دلایل اصلی خودداری زنان در استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی است؛ هرچند این تنها دلیل نیست.

عدم امنیت: وقتی مسئله پیشرفت پایدار مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، اولین چیزی که به ذهن می‌رسد، حمل‌ونقل عمومی یا گستردگی و در‌دسترس‌بودن وسایل نقلیه الکتریکی است.

برخی از کارشناسان می‌گویند که برای پیشرفت واقعی این جنبه خدمات عمومی باید در شهر‌ها فراگیرتر شود. «لئون دودی»، مدیر کسب‌وکار و برنامه‌ریزی شهر‌ها به یورونیوز می‌گوید بسیاری از زنان به‌ویژه به دلایل امنیتی علاقه‌ای برای استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی ندارند و این فقط درباره حمل‌ونقل عمومی نیست بلکه این احساس به خود شهر نیز مربوط می‌شود.

آماری درباره یک معضل: «دودی» مدیر یک شرکت بین‌المللی است که خدمات طراحی و معماری ارائه می‌دهد. آنها در سال ۲۰۲۰، تحقیقی درباره بررسی نیاز‌های جابه‌جایی زنان در ۹۰ صفحه انجام داده‌اند. بر اساس این تحقیق در ایرلند، ۵۵ درصد از زنان تأکید کردند که از وسایل نقلیه عمومی در شب استفاده نمی‌کنند و ۳۴ درصد از زنان گفتند که احساس ناامنی مانع از سفر آنها شده است. در فرانسه، نتایج بدتر است: یک نظرسنجی جداگانه نشان داد که ۸۷ درصد از زنان می‌گویند که قربانی آزار جنسی یا تجاوز جنسی در وسایل نقلیه عمومی شده‌اند. براساس این گزارش، «یک حادثه ناراحت‌کننده در اکثر مواقع، تأثیر ماندگاری بر احساس امنیت و انتخاب‌های روزانه زنان دارد».

چند استراتژی زنانه: در این گزارش به چند استراتژی که زنان برای احساس امنیت بیشتر به کار می‌برند، اشاره کرده است. زنان معمولا برای اینکه در‌ ایستگاهی ناامن توقف نکنند، ناگزیرند که زودتر یا دیرتر پیاده شوند، همچنین آنان از کلید خود به عنوان سلاح موقت استفاده می‌کنند. همچنین به‌تازگی لباسی به نام لباس مترو در شبکه‌های اجتماعی پرطرفدار شده است. لباسی بیش از اندازه بزرگ که نوجوانان و زنان بر روی لباس شیک‌تر و زیباتر خود می‌پوشند.

راهکار مدیریتی: چندین کشور کمپین‌های آگاهی‌بخشی در مورد نحوه واکنش به آزار راه‌اندازی کرده‌اند. در اروپا، بلژیک اولین کشوری بود که در سال ۲۰۱۴ قانونی را تصویب کرد که «تجاوز جنسی و خشونت جنسی» را جرم کیفری اعلام کرد. پرتغال در سال ۲۰۱۵ و فرانسه در سال ۲۰۱۸ این جرم را به جرم کیفری شناختند. یکی دیگر از مسائلی که گریبان بسیاری از زنان را در کشور‌های مختلف گرفته، مسئولیت مراقبت از دیگران چه فرزند چه بستگان است. به گفته مؤسسه اروپایی برابری جنسیتی، زنان هنوز به‌طور نامتناسبی مسئولیت مراقبت از بستگان یا فرزندان را در خانواده بر عهده دارند. «دودی» در بخش دیگری از گفت‌وگویش با یورونیوز می‌گوید: «زنان در بسیاری از کشور‌ها بار مراقبت را به دوش می‌کشند و این بدان معناست که آنها به چیز‌های خاصی برای تحرک نیاز دارند».

جریان‌سازی جنسیتی: مؤسسات مختلفی مانند مؤسسه برنامه‌ریزی شهری سلطنتی یا بانک جهانی برای بهبود شرایط و افزایش انگیزه زنان برای استفاده از وسایل نقلیه دستورالعمل‌هایی را در دسترس قرار دادند. نمونه‌ای از این رویکرد، «جریان‌سازی جنسیتی» است. این رویکرد توسط شورای اروپا به‌عنوان «رویکردی برای سیاست‌گذاری برای در‌نظر‌گرفتن منافع و نگرانی‌های زنان و مردان» تعریف شده است. در این میان یکی از مؤسسات با همکاری سازمان ملل، «وین» را به‌عنوان نمونه‌ای از شهری مناسب برای زنان معرفی می‌کند. این شهر از سال ۲۰۰۰ با افزایش روشنایی عمومی، صندلی‌های بیشتر در مکان‌های عمومی و طراحی مناسب برای عابر پیاده، متعهد به جریان‌سازی جنسیتی شده است. وین برای دومین سال متوالی به‌عنوان قابل زندگی‌ترین شهر جهان در سال ۲۰۲۳ انتخاب شد. در یکی از تلاش‌ها برای بهبود شرایط در شهر اوما سوئد، گذرگاهی به طول ۸۰ متر با زیبایی بصری توسط نور طبیعی ایجاد شده و ایمنی توسط ورودی‌های بزرگ طراحی شده است. در چندین شهر اروپایی نیز «ایستگاه‌های درخواستی» در اتوبوس‌ها معمولا برای طول شب طراحی شده است، مانند مادرید در اسپانیا. این‌ ایده برای مسافران زنی که دیروقت به خانه ‌می‌روند، سبب افزایش احساس امنیت شده است. برنامه‌ریزان شهری همچنین توصیه می‌کنند می‌توان در هنگام طراحی فضا‌های عمومی، امکان استراحت را با نیمکت‌ها یا طراحی زمین بازی با امکاناتی دوستدار کودک در نظر گرفت. کارشناسان بر این باورند در نهایت، این توجه جنسیتی به نفع همه شهروندان از جمله کودکان و افراد مسن است.