گزارش «شرق» از پررنگ‌ترشدن رویارویی بین حزب‌الله و اسرائیل
تهران و واشنگتن می‌توانند جلوی نزاع تند را بگیرند؟
با وجود آنکه از آغاز جنگ حماس و اسرائیل، درگیری‌هایی هم در مرزهای شمالی فلسطین اشغالی بین اسرائیل و حزب‌الله لبنان صورت گرفت و تا‌کنون ادامه دارد، اما هیچ‌کدام از دو طرف تمایلی به وقوع جنگ تمام‌عیار زمینی نداشته‌اند. حال با به بن‌بست کشیده‌شدن مذاکرات قاهره و عدم توفیق در گفت‌وگوهای پاریس، به نظر می‌رسد بیش از پیش فضا برای آغاز جنگ احتمالی بین حزب‌الله و اسرائیل مهیا می‌شود.
شرق: با وجود آنکه از آغاز جنگ حماس و اسرائیل، درگیری‌هایی هم در مرزهای شمالی فلسطین اشغالی بین اسرائیل و حزب‌الله لبنان صورت گرفت و تا‌کنون ادامه دارد، اما هیچ‌کدام از دو طرف تمایلی به وقوع جنگ تمام‌عیار زمینی نداشته‌اند. حال با به بن‌بست کشیده‌شدن مذاکرات قاهره و عدم توفیق در گفت‌وگوهای پاریس، به نظر می‌رسد بیش از پیش فضا برای آغاز جنگ احتمالی بین حزب‌الله و اسرائیل مهیا می‌شود. آن‌طور که فارس به نقل از الجزیره گزارش داده، کانال ۱۳ تلویزیون اسرائیل خبر داد که ژنرال هرتزی هالیوی، رئیس ستاد مشترک ارتش به چیکو تامیر، تهیه‌کننده طرح‌های عملیات زمینی در غزه مأموریت داده تا برای عملیات زمینی علیه حزب‌الله در لبنان برنامه‌ریزی کند.
در سوی دیگر هم یک روزنامه لبنانی مرتبط با حزب‌الله لبنان گزارش داد تل‌آویو ضرب‌الاجل ۱۵ مارس (۲۵ اسفند) را برای توافق دیپلماتیک برای عقب‌راندن نیروهای این گروه از جنوب لبنان تعیین کرده و پس از آن آماده است تا درگیری‌های مرزی جاری را به یک جنگ تبدیل کند. به گزارش ایسنا، روز چهارشنبه یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، به آموس هوکشتاین، فرستاده ویژه آمریکا در منطقه گفت حملات ادامه‌دار حزب‌الله لبنان به پایگاه‌های اسرائیل در منطقه شمال، تل‌آویو را به تصمیم در مورد اقدام نظامی در لبنان نزدیک می‌کند. با این وجود روزنامه لبنانی الاخبار به نقل از مقامات غربی می‌نویسد: «هوکشتاین معتقد نیست که جنگ در امتداد مرز اراضی اشغالی فلسطین و لبنان می‌تواند قبل از دستیابی به توافق برای آتش‌بس در غزه متوقف شود». این روزنامه همچنین گزارش داد «آمریکایی‌ها فکر می‌کنند حل‌وفصل دیپلماتیک میان بیروت و تل‌آویو باید شامل راه‌حلی برای اختلافات مرزی، به‌ویژه برای مزارع شبعا و استقرار ارتش لبنان در جنوب باشد». آموس هوکشتاین که به‌منظور آرام‌کردن این تنش طی روزهای اخیر به بیروت سفر و با مقامات لبنان دیدار و رایزنی کرده، در گام بعدی تلاش‌های خود راهی اراضی اشغالی شد تا با مقامات اسرائیلی نیز جلساتی را در‌این‌باره برگزار کند.
روزنامه «الجمهوریه» لبنان با افشای جزئیاتی از سفر فرستاده آمریکا به بیروت و دیدارهای او با مقامات لبنان، از ارائه پیش‌نویس چارچوب توافق میان بیروت و تل‌آویو به رئیس پارلمان لبنان پرده برداشت. روزنامه «الجمهوریه» در این زمینه به نقل از یک منبع سیاسی مطلع نوشت «آموس هوکشتاین»، در دیدار با «نبیه بری»، رئیس پارلمان لبنان یک چارچوب پیش‌نویس برای توافق ترسیم مرزهای زمینی میان بیروت و تل‌آویو را ارائه کرد. این منبع متذکر شد «این اقدام پس از تفاهم دو طرف برای متوقف‌کردن خصومت‌ها و بازگشت افراد آواره از هر دو طرف طبق تمهیدات در نظر گرفته‌شده با تضمین آمریکا صورت گرفت». طبق گفته این منبع، نبیه بری بررسی چنین طرحی را به بعد از اعلام آتش‌بس موکول کرده است.
در طرف مقابل و پیش از این سفر هوکشتاین به لبنان، نعیم قاسم، معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان، در نشست «البنیان المرصوص» تأکید کرده بود که پایان جنگ در منطقه منوط به پایان جنگ در غزه است. البته معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان در سخنانی هم به تل‌آویو هشدار داد که با گسترش حمله به لبنان مرتکب حماقت نشود. به گفته نعیم قاسم، توقف جنگ در نوار غزه به معنای توقف آن در لبنان است و پس از آن همه بررسی‌های مربوط به جنوب به روش صحیح تکمیل خواهد شد. طبق گزارش پایگاه خبری العهد، نعیم قاسم با اشاره به سفر آموس هوکشتاین به لبنان و اظهارات او در بیروت گفت: «زمانی که آتش‌بس در غزه آغاز شود، در لبنان نیز آغاز می‌شود و آموس هوکشتاین می‌تواند هرچه که می‌خواهد بگوید و ما نیز حرف خودمان را می‌زنیم».
البته به نظر می‌رسد مقامات دولت موقت بیروت به‌شدت نگران وقوع جنگ تمام‌عیار بین اسرائیل و حزب‌الله در امتداد مرزهای جنوبی لبنان هستند؛ کما‌اینکه عبدالله بوحبیب، وزیر خارجه دولت موقت لبنان شنبه هفته گذشته در حاشیه نشست دیپلماتیک آنتالیا طی مصاحبه‌ای با خبرگزاری اسپوتنیک تصریح کرد: «لبنان آماده ازسرگیری مذاکرات غیرمستقیم با اسرائیل درباره ترسیم مرزهای مشترک است؛ چراکه در غیر این صورت دامنه جنگ غزه گسترش خواهد یافت و به یک جنگ منطقه‌ای بدل خواهد شد».
با پررنگ‌ترشدن احتمالات برای وقوع جنگ فراگیر بین حزب‌الله و اسرائیل، استیون کوک، ستون‌نویس و انی انریکو ماتی، محقق امور خاورمیانه و آفریقای شورای روابط خارجی آمریکا در فارن پالیسی یک بازه زمانی بین شش تا هشت ماه آینده را برای آغاز این جنگ احتمالی تعیین کرده و با اشاره به نقش ایران و آمریکا چنین می‌نویسند: «هیچ‌کس نباید روی محاسبات استراتژیک تهران و اراده دولت بایدن مبنی بر خودداری از بروز یک جنگ منطقه‌ای و تأثیرش بر تحولات سیاسی داخلی در آمریکا به‌عنوان عواملی مؤثر در جلوگیری از وقوع جنگ در بلندمدت حساب باز کند. محدودیت‌های ایران و آمریکا در حال کم‌رنگ‌شدن هستند».
به نوشته فارن پالیسی، این نکته که حزب‌الله خواهان جنگ نیست، متکی بر این فرض است که ایران از یک رویارویی مستقیم بین نیروهای همسویش با اسرائیل اجتناب می‌کند؛ اما در سال‌های اخیر، حزب‌الله به یک نیروی جدی تبدیل شده و نقش‌های مهمی در حمایت از حکومت بشار اسد در سوریه، همکاری با گروه‌های شبه‌نظامی در عراق و آموزش حوثی‌ها در یمن ایفا کرده است. لذا به زعم این نشریه، حزب‌الله یک بخش بسیار مهم از قدرت بازدارندگی تهران محسوب می‌شود و به همین دلیل ایران خود را متعهد به حفظ آن (حزب‌الله) می‌داند.
با این وجود، استیون کوک و انی انریکو ماتی تأکید دارند که «اگر اسرائیلی بتواند احتمال شکست کامل حماس را بالا ببرد، احتمالا خویشتن‌داری تهران که موجب شده حزب‌الله لبنان دست به اقدام گسترده‌تری علیه اسرائیل نزند، کنار خواهند رفت و آن روز در حال نزدیک‌شدن است». این در حالی است که لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا در ماه نوامبر نگرانی‌های تیم بایدن را به وزیر جنگ اسرائیل منتقل کرده است؛ چراکه مقام‌های آمریکایی معتقدند جنگ بین حزب‌الله و اسرائیل می‌تواند به‌سرعت تبدیل به جنگی منطقه‌ای شود که در آن ایالات متحده رودرروی ایران قرار گیرد.
در بخش پایانی این نوشته که انتخاب منتشر کرده، آمده است: «با وجود تلاش‌های مقام‌های آمریکایی و فرانسوی برای جلوگیری از وقوع جنگ، آنها متوجه این موضوع شده‌اند که هیچ راه‌حل دیپلماتیکی برای رابطه حاصل جمع صفر حزب‌الله و حماس وجود ندارد؛ به‌ویژه اینکه رهبران اسرائیلی وعده داده‌اند قواعد بازی را بین اسرائیل و محور مقاومت تغییر دهند. بنابراین یا باید سیدحسن نصرالله به نیروهای خود دستور عقب‌نشینی از رودخانه لیتانی را بدهد یا نیروهای اسرائیلی برای این عقب‌نشینی تلاش کنند. حزب‌الله مقاومت خواهد کرد؛ زیرا این کاری است که همواره از آن سخن گفته و راهی برای تقویت اعتبار داخلی‌اش محسوب می‌شود. بنابراین بعید است بتوان از احتمال بروز یک جنگ تمام‌عیار چیزی نگفت».
