نامه سرگشاده کمپین حمایت از معلولان به رئیس صداوسیما
رسانه ملی به قانون حمایت از حقوق معلولان در تولیدات صداوسیما عمل کند
پس از پخش ویدئوی طنز «بگو بخند» که در اواخر بهمنماه از شبکه تلویزیونی نسیم، واکنشهای منفی گستردهای در فضای مجازی و از سوی خانوادههای افراد دارای معلولیت و فعالان مدنی این حوزه در پی داشت، کمپین حمایت از حقوق معلولان در این زمینه نامه سرگشادهای به «پیمان جبلی»، رئیس سازمان صداوسیما، منتشر کرد.
شرق: پس از پخش ویدئوی طنز «بگو بخند» که در اواخر بهمنماه از شبکه تلویزیونی نسیم، واکنشهای منفی گستردهای در فضای مجازی و از سوی خانوادههای افراد دارای معلولیت و فعالان مدنی این حوزه در پی داشت، کمپین حمایت از حقوق معلولان در این زمینه نامه سرگشادهای به «پیمان جبلی»، رئیس سازمان صداوسیما، منتشر کرد.
در این نامه که نسخهای از آن به روزنامه «شرق» ارائه شده است، با اشاره به یکی از آیات قرآن کریم آمده: ای کسانی که ایمان آوردهاید! نباید قومی از شما قوم دیگر را مسخره کنند، شاید آنها از اینها بهتر باشند؛ و نه زنانی زنان دیگر را، شاید آنان بهتر از اینان باشند و یکدیگر را مورد طعن و عیبجویی قرار ندهید و با القاب زشت و ناپسند یکدیگر را یاد نکنید، بسیار بد است که بر کسی پس از ایمان نام کفرآمیز بگذارید و آنها که توبه نکنند، ظالم و ستمگرند! در ادامه این نامه خطاب به رئیس سازمان صداوسیما آمده است: آری! این تنها یک آیه از دهها آیه قرآن کریم است که ایمانداران را از مسخرهکردن و تحقیر دیگران نهی میکند. بنا بر آیه کریمه یادشده، منع از تمسخر دیگران نهتنها تکتک افراد را شامل میشود؛ بلکه شامل نهی از تمسخر گروهها یا اقلیتهای مختلف نیز میشود. این در حالی است که با وجود تأکید آیات و احادیث متعدد درباره نکوهش تمسخر و تحقیر دیگری (خواه به صورت فردی و خواه گروهی) رسانه ملی از هیچ تلاشی برای انجام این امر زشت و نکوهیده، نسبت به بزرگترین اقلیت اجتماعی که همانا شهروندان دارای معلولیت هستند، خودداری نمیورزد.
آری! بهویژه این روزها که دست صداوسیما از مجریان و برنامهسازان توانمند خالی مانده و این سازمان عریض و طویل ساعات خود را با مسابقه و مصاحبه پر میکند؛ آنهم با استفاده از مجریانی ناتوان و با برنامههایی بیارزش.
در این نامه ذکر شده است: یک نگاه به شبکههای متعدد صداوسیما نشان میدهد که عموم برنامهها، مصاحبهمحور و مسابقهای شدهاند. تکرار سریالهای تکراری گذشته هم که نیازی به ذکر ندارد؛ درحالیکه قرار بود به استناد ماده ۲۱ قانون حمایت از حقوق معلولان از سوی صداوسیما پنج ساعت از برنامهها در هفته به صورت رایگان در زمانهای مناسب به برنامههای سازمان بهزیستی و تشکلهای مردمنهاد حامی افراد دارای معلولیت به منظور آشنایی مردم با حقوق، توانمندیها و مشکلات این افراد اختصاص یابد؛ آن رسانه ملی نهتنها یار شاطر نشد؛ بلکه بار خاطر شد.
پخش یک بهظاهر تئاتر در برنامه «بگو بخند» و به سخره گرفتن افراد دارای معلولیت و حتی متکدی نشاندادن آنها نشان میدهد که رسانهای که قرار است فرهنگسازی کند، در چه ورطهای از بیفرهنگی فرورفته است.
در این نامه سرگشاده آمده است: عکسالعمل مجری تحصیلکرده سهمیهای برنامه که در برنامه ویدئو چک هم جز مسخرگی و مسخرهکردن افراد، هنر دیگری ندارد نیز جزئی از این تئاتر مضحک است. این برنامه نشان داد که داوران برنامه نیز که هریک سالهاست ادعای طنازی دارند، هنوز مرز بین طنز و هزل را نمیشناسند و آنچه برایشان مهم است، عایدی مالی برنامه است، نه محتوای آن. در این نامه با اشاره به ضرورت احترام رسانه ملی به افراد دارای معلولیت و توجه به محتوای تولیدشده در حوزه معلولان آمده است: کمپین پیگیری حقوق افراد دارای معلولیت، ضمن محکومکردن اقدامات صداوسیمای ملی، تحقیر، توهین، استهزا، ترویج ادبیات تحقیرآمیز و نیز القای معلولیت بهعنوان عقوبت گناهان، مصرانه از مسئولان و ناظران امر میخواهد تا با عمل به آیات و احادیث، قانون اساسی و مقررات حقوقبشری درباره نهی از تمسخر، تحقیر و توهین انسانها و گروههای گوناگون، از تخریب گروههای دارای معلولیت دست برداشته و درصدد ترویج رویکردهای نوین به معلولیت که همانا مدل حقوقبشری توأم با حفظ و پاسداشت کرامت انسانی است، برآید.
به گزارش «شرق»، کمپین معلولان به دنبال پخش برنامه طنز فوق از شبکه نسیم، پس از انتشار ویدئوی مزبور، چنین نوشته بود: «این ویدئو تنها یک دقیقه از حدود 10 دقیقه تمسخر افراد دارای معلولیت برای خنداندن، تفریح و سرگرمی در برنامه «بگو بخند» شبکه نسیم است».
شبکه نسیم در برنامه بگو بخند، اجرائی را با این داستان که دو نفر در جستوجوی شغل، سراغ کارگردانی میروند که برای نقش «گدا» به دنبال بازیگر بوده، نمایش میدهد. در این اجرای سؤالبرانگیز، دو جوان تصمیم میگیرند که به صورت آزمایشی و نمادین، نقش گدا را بازی کنند تا شاید بتوانند نقش مدنظر کارگردان را از آنِ خود کنند. نمایشِ این گروه منجر به ناراحتی گروهی از معلولان شده و حملات بسیاری را در فضای مجازی متوجه تلویزیون کرد که در ادامه عوامل این برنامه تلویزیونی نیز با انتشار اطلاعیهای، از افراد دارای معلولیت و خانوادههای آنها عذرخواهی کردند.