رفح در آستانه تخلیه

اسرائیل روز گذشته از فلسطینیان ساکن در مناطق بیشتری از شهر رفح در جنوب غزه خواست که محل زندگی‌شان را ترک کنند و به سمت جایی که تل‌آویو آن را «منطقه بشردوستانه گسترده» در المواصی می‌نامد، بروند. سخنگوی ارتش اسرائیل با انتشار پستی در ایکس از ساکنان و آوارگان منطقه جبالیه در شمال غزه و ۱۱ محله دیگر در آن ناحیه خواست که فورا به پناهگاه‌های غرب شهر غزه بروند. به گزارش رویترز،‌ ارتش اسرائیل تأیید کرده که هواپیمایش ده‌ها مرکز را در سراسر نوار غزه هدف قرار داده است و نیروهای زمینی هم در ساعات اخیر در برخی مناطق با مبارزان فلسطینی درگیری داشته‌اند.

به گفته ساکنان غزه، «الزوایده» شهر کوچکی در مرکز نوار غزه، مملو از هزاران آواره فلسطینی شده است. در همین حال ساکنان و آوارگان رفح می‌گویند که دستور تخلیه جدید صادرشده از سوی ارتش اسرائیل، مناطقی در مرکز شهر را در بر می‌گیرد و تردیدی باقی نمی‌گذارد که اسرائیل قصد دارد تهاجم زمینی خود را در آنجا گسترش دهد. با وجود فشارهای شدید ایالات متحده و هشدار گروه‌های بشردوستانه، اسرائیل تأکید دارد که به تهاجم به رفح، جایی که بیش از یک میلیون آواره در طول جنگ هفت‌ماهه به آن پناه برده‌اند، ادامه خواهد داد. ارتش اسرائیل می‌گوید به فعالیت‌های دقیق عملیاتی علیه حماس در شرق رفح و در سمت غزه از گذرگاه رفح ادامه می‌دهد.

تانک‌های اسرائیل روز جمعه جاده اصلی را که بخش‌های شرقی و غربی رفح را تقسیم می‌کند، به تصرف خود درآوردند و عملا سمت شرقی را محاصره کردند؛ اتفاقی که باعث شد واشنگتن ارسال برخی کمک‌های نظامی به این متحد دیرینه‌اش را متوقف کند. براساس برآوردها حدود ۳۰۰ هزار نفر از ساکنان غزه تاکنون به سمت المواصی حرکت کرده‌اند.

تأکید بنیامین نتانیاهو بر حمله به رفح در شرایطی است که او تحت فشار فزاینده‌ای بر سر کارزار نظامی‌اش از سوی ایالات متحده و جامعه بین‌الملل قرار دارد. دولت بایدن اعلام کرد که استفاده اسرائیل از تسلیحات ارائه‌شده از سوی ایالات متحده ممکن است قوانین بشردوستانه بین‌المللی را در جریان عملیات غزه نقض کرده باشد؛ گفته‌هایی بی‌سابقه که تاکنون شدیدترین انتقاد از اسرائیل به شمار می‌رود. البته کاخ سفید از ارزیابی قطعی خودداری کرده و گفته است که به دلیل هرج‌ومرج جنگ نمی‌تواند موارد خاصی را که ممکن است نقض مقررات باشد، تأیید کند.

در این گزارش که پس از مدت‌ها انتظار منتشر شد، ارزیابی و بررسی احتمال استفاده اسرائیل از تسلیحات آمریکایی «به شیوه‌ای ناسازگار با قوانین بین‌المللی بشردوستانه» منطقی و معقولانه توصیف شده و درعین‌حال تصریح شده است که ایالات متحده به دلیل نبود اطلاعات کافی تاکنون نتوانسته به «نتیجه‌گیری‌های قطعی» در این زمینه دست یابد. این گزارش به سفارش جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا و تحت فشار برخی نمایندگان دموکرات، تهیه و منتشر شده است. نمایندگانی که منتقد نحوه استفاده از سلاح‌های آمریکایی در غزه هستند، این خطر را گوشزد کرده‌‌اند که دولت ایالات متحده «همدست» اسرائیل در نقض قوانین بشردوستانه تلقی شود.

این گزارش در حالی برای نخستین بار احتمال نقض قوانین‌ بین‌المللی بشردوستانه در غزه از طریق اسرائیل را با استفاده از سلاح‌های آمریکایی مطرح می‌کند که جو بایدن، پیش‌تر تل‌آویو را به تعلیق ارسال برخی تسلیحات و مهمات آمریکایی تهدید کرده بود. تهدید به توقف موقت ارسال برخی سلاح‌ها به اسرائیل پس از آن مطرح شد که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، با وجود درخواست جو بایدن، فرمان آغاز عملیات نظامی در رفح، جنوبی‌ترین بخش نوار غزه را که به پناهگاه بیش از یک میلیون آواره فلسطینی تبدیل شده است، صادر کرد.

با این حال، طرح احتمال نقض قوانین بشردوستانه با استفاده از سلاح‌های آمریکایی در غزه که در گزارش پنتاگون به آن اشاره شده، ایالات متحده را هنوز مجاب به توقف ارسال محموله‌های تسلیحاتی به اسرائیل نکرده است. به گزارش خبرگزاری فرانسه، این ارزیابی همچنین هفته گذشته واشنگتن را درباره تحویل سلاح و مهمات به‌ویژه گلوله‌های توپ به اسرائیل، از بیم استفاده از آنها در حمله احتمالی به رفح، به تردید نینداخت.