طرح چین و روسیه برای جایگزینی کانال سوئز

شرکت دولتی انرژی هسته‌ای روسیه، «روس اتم» که ناظر بر مسیر دریایی قطب شمال است، به همراه یک شرکت کشتیرانی چینی از توافق‌نامه‌ای برای سرمایه‌گذاری مشترک جهت توسعه یک مسیر دریایی جایگزین کانال سوئز خبر دادند. 

بر اساس گزارش وب‌سایت مریتایم اگزکتیو، نشریه تجاری آمریکایی که اخبار صنعت دریایی جهان را پوشش می‌دهد، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، موافقت خود را برای توسعه این مسیر دریایی اعلام کرده است. بر مبنای توافقی که در سن‌پترزبورگ اعلام شده، شرکت «روس اتم» سرمایه‌گذاری مشترکی با شرکت کشتیرانی چینی  «Hainan Yangpu NewNew» انجام داده است. در‌حالی‌که گذرگاه دریایی قطب شمال‌ هم‌اکنون کوتاه‌ترین مسیر کشتیرانی بین بخش غربی اوراسیا و منطقه آسیا و اقیانوسیه است، با اجرای این طرح سفر میان اروپا و آسیا در مدت‌زمان کمتری امکان‌پذیر خواهد شد. 

روسیه سال گذشته اعلام کرده بود به دنبال جلب کمک چین برای تسریع برنامه‌های ترانزیت از مسیر دریایی قطب شمال است. در‌حالی‌که گرم‌شدن کره زمین باعث افزایش ترانزیت در این مسیر شده، اما این ترددها همچنان نیازمند استفاده از یخ‌شکن‌ها برای پشتیبانی از کشتی‌ها‌ست. «روس اتم» اعلام کرده است ‌این طرح مستلزم ساخت پنج کشتی کانتینری یخ‌شکن ویژه تردد از قطب شمال است. 

شرکت حمل‌ونقل جدید «هاینان یانگپو» خدمات خود را در جولای ۲۰۲۳ با کشتی خرس قطبی NewNew آغاز کرد که در اوایل سال خریداری شد. این کشتی که در هنگ‌کنگ ثبت شده، در سال ۲۰۰۵ ساخته شده است. پس از یک سفر شش‌هفته‌ای، این کشتی به بندر روسیه در کالینینگراد رسید و در اواخر ماه آگوست سال گذشته سفر بازگشت به چین را آغاز کرد. کشتی خرس قطبی NewNew از زمان بازگشت خود به چین همچنان درگیر جنجال است. در هشتم ماه اکتبر، خط لوله گاز Balticconnector بین فنلاند و استونی قطع شد. در جریان بازرسی‌ها در مسیر منتهی به خط لوله، یک لنگر شکسته در محل آسیب پیدا شد، در‌حالی‌که تصاویری از کشتی در فضای مجازی منتشر شد که به نظر می‌رسید یکی از لنگرهای آن گم شده است. این کشتی همچنان مظنون احتمالی است، اما چین و شرکت کشتیرانی در جریان تحقیقات همکاری نکرده‌اند. به نوشته «مریتایم اگزکتیو»، روس‌ها در این طرح به دنبال تمرکز عملیات جدید در شهر ساحلی آرخانگلسک هستند که کمتر از ۷۰۰ مایل از مسکو فاصله دارد. آنها تأکید دارند که این مسیر می‌تواند به یک گذرگاه سودآورتر تبدیل شود و ‌مسیری حیاتی برای حمل‌ونقل کالا برای واردات و صادرات ایجاد کند. آنها همچنین می‌خواهند پتانسیل بندر مورمانسک در امتداد سواحل شمالی روسیه را برجسته کنند.

بر اساس گزارش رسانه‌های روسی، در سال ۲۰۲۳ مسیر دریایی قطب شمال ۵۸ میلیون تن محموله به مورمانسک حمل کرده که سه درصد افزایش داشته است. آنها پتانسیل این بندر را برای جابه‌جایی ۱۱۰ میلیون تن در سال عنوان کرده‌اند. هدف روسیه این است که این آمار از ۲۰۰ میلیون تن فراتر رود و تا سال ۲۰۳۵ به ۱.۸ میلیارد تن برسد. گزارش شده است که چین در سال ۲۰۲۳ حدود دو میلیون تن محموله را در این مسیر جابه‌جا کرده ‌و پیش‌بینی می‌کند امسال به سه میلیون تن افزایش یابد. انتظار می‌رود این سرمایه‌گذاری مشترک تا ماه آگوست تکمیل شود. چین و روسیه در حال برنامه‌ریزی اولین جلسه برای ماه اکتبر هستند، اگرچه هیچ جدول زمانی پیش‌بینی نشده است.