ابتلای ۹۴ درصد سالمندان تهرانی به یک بیماری مزمن
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی تهران در نخستین کنگره ملی و بینالمللی سیاستگذاری و تازههای سلامت در حوزه سالمندی گفت: افزایش امید به زندگی نیازمند تقویت زیرساختهای سلامت سالمندان است.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی تهران در نخستین کنگره ملی و بینالمللی سیاستگذاری و تازههای سلامت در حوزه سالمندی گفت: افزایش امید به زندگی نیازمند تقویت زیرساختهای سلامت سالمندان است. سیدرضا رئیسکرمی، سرپرست دانشگاه علوم پزشکی تهران، در نخستین کنگره ملی و بینالمللی سیاستگذاری و تازههای سلامت در حوزه سالمندی، با تأکید بر تغییرات جمعیتی کشور و افزایش درخور توجه جمعیت سالمندان، بر لزوم سیاستگذاری هوشمندانه و پایدار برای تحقق سالمندی سالم تأکید کرد.
وی با یادآوری تحولات اخیر جمعیتشناختی گفت: در دهههای گذشته، اولویت ما تأمین نیازهای جوانان از طریق ایجاد زیرساختهایی مانند مدرسه، دانشگاه، مسکن و اشتغال بود؛ اما امروز، با افزایش امید به زندگی، باید تمرکز خود را به سمت ارائه خدمات سلامت و بهزیستی برای جمعیت سالمند کشور تغییر دهیم.
رئیسکرمی با اشاره به بهبود چشمگیر شاخصهای بهداشتی و تأثیر مثبت آن در افزایش سن امید به زندگی افزود: میزان مرگومیر نوزادان از 26.1 مرگ در هر هزار تولد در سالهای ابتدای انقلاب اسلامی، به 8.1 مرگ در هر هزار تولد در سال 1402 کاهش یافته و این رقم در مجموعه تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران به 5.41 رسیده که نسبت به میانگین کشوری وضعیت بهتری دارد. همچنین شاخص امید به زندگی از ۵۵ سال به حدود ۷۲ سال در آقایان و 76 سال در خانمها افزایش یافته است. این پیشرفت، نتیجه بهبود نظام سلامت کشور و توسعه نظام شبکههای خدمات بهداشتی و درمانی است. وی بر اهمیت بازنگری در این نظام برای پاسخگویی بهتر به نیازهای سالمندان تأکید کرد و گفت: افزایش پدیده سالمندی و بیماریهای مرتبط با سن، مستلزم تقویت زیرساختهای حوزه سلامت سالمندی است. باید بیماریهای واگیر، سلامت سالمندی و توانبخشی در نظام شبکه خدمات بهداشتی و درمانی ادغام شوند تا خدمات جامعتری به جامعه ارائه شود و کیفیت زندگی سالمندان بهبود یابد.
او برگزاری این کنگره را اقدامی مهم در راستای پیشبرد سیاستهای سلامت سالمندان دانست و ابراز امیدواری کرد که نتایج این نشست منجر به تدوین سیاستهای کلان و کارآمد در این حوزه شود.
در ادامه علیرضا نمازی، متخصص سالمندی و رئیس این کنگره، با گرامیداشت روز جهانی سالمند، تأثیر عمیق افزایش جمعیت سالمندی بر ساختار اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشور را بررسی کرد و گفت: سالمندی در ایران موضوع بسیار مهم و پیچیدهای است و پیشبینی میشود تا سال 1430 حدود 30 درصد از جمعیت کشور به بالای 60 سال برسند.
نمازی دانشگاه علوم پزشکی تهران را از پیشگامان راهاندازی بخش و گروه طب سالمندی در کشور دانست و با تأکید بر نیاز مبرم آموزش تخصصی در این حوزه گفت: با وجود اینکه آموزش طب سالمندی از سال 1388 در کشور اجرا میشود، هنوز هم آموزش تخصصی گروههای مرتبط با سلامت سالمندی احساس میشود. رئیس کنگره با تأکید بر اهمیت پوشش بیمهای در دسترسی سالمندان به خدمات بهداشتی و درمانی، گفت: پوشش بیمههای درمانی امکان دسترسی سالمندان را به خدمات بهداشتی، درمانی و توانبخشی افزایش میدهد. او پاسخگویی به نیازهای گروه سنی سالمندان را مستلزم همکاری و هماهنگی سیاستگذاران، دانشگاهها و مراکز بهداشتی و درمانی دانست و افزود: با آموزش و افزایش آگاهی عمومی میتوانیم به بهبود کیفیت زندگی سالمندان کمک کنیم.
ابتلای 70 درصد سالمندان به فشار خون
در ادامه، دکتر باقر لاریجانی، رئیس مرکز تحقیقات غدد و متابولیسم و مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی دانشگاه، با اشاره به ضرورت توجه به کیفیت زندگی سالمندان گفت: ایران در آینده با حدود 30 درصد جمعیت بالای 60 سال، بیشترین جمعیت سالمند را خواهد داشت و سیاستگذاران برای حفظ کرامت آنان لازم است به ابعاد مختلف زندگی سالمندان توجه کنند. رئیس مرکز تحقیقات غدد و متابولیسم دانشگاه در توضیح نتایج کوهورت سلامت سالمندان در بوشهر گفت: بر اساس این مطالعه، بسیاری از سالمندان کشور به بیماریهای این گروه سنی مبتلا میشوند؛ بهطوری که ٧٠ درصد افراد بالای 60 سال فشار خون، ۵٠ درصد دیابت و ۶٠ درصد کلسترول بالا دارند. لاریجانی شکستگی استخوان را یکی از آسیبهای جدی دوره سالمندی دانست و افزود: ۲5 درصد افرادی که بر اثر پوکی استخوان دچار شکستگی لگن میشوند، در ماه اول و ۵۰ درصد از آنان در سال اول شکستگی فوت میکنند و مابقی برای ادامه زندگی خود به اطرافیان وابسته میشوند. وی با تشریح برنامه کشورهای توسعهیافته در حوزه سالمندی گفت: برای مدیریت سالمندان میتوانیم از الگوی این کشورها بهره ببریم.
در ادامه محمدمهدی ناصحی، مدیرعامل سازمان بیمه سلامت، با بیان اینکه سالمندی بخشی از روند طبیعی زندگی انسان محسوب میشود و نمیتوان آن را متوقف کرد، افزود: باید با مراقبتهای صحیح و ساده، این روند را به سالمندی پویا تبدیل کرد.
ناصحی سالمندی را شامل سه فرایند سالمندی جسمانی، روانی و اجتماعی عنوان کرد و با تأکید بر اهمیت مراقبت در منزل از سالمندان گفت: سالمندان پیش از نیاز به بستریشدن در بیمارستان، نیاز به مراقبت در منزل دارند و از اینرو لازم است وزارت بهداشت، سازمان بیمه سلامت و بهزیستی برنامه مراقبت و پرستاری در منزل را در حوزههای درمان، بیمه و خدمات رفاهی اجرائی کنند. ناصحی با اشاره به هزینههای سلامت سالمندی در سال 1402 گفت: ٣۵ درصد کل هزینههای حوزه بستری متعلق به سالمندان است و بر این اساس دهههای آینده حوزه بهداشت و درمان برای خانوادهها پرهزینهتر خواهد بود. سپس احمد دلبری، رئیس انجمن علمی طب سالمندی، با اشاره به تفاوت شیب جمعیت سالمندی در کشورهای مختلف گفت: برخی کشورها با شیب ملایم با پدیده سالمندی مواجه شدند، درحالیکه این روند در جمعیت سالمندی ایران کمتر از 20 سال طول میکشد؛ بنابراین باید با سرعت بیشتری زیرساختها و منابع مورد نیاز مواجهه با این فرایند نوپدید جمعیتی فراهم شود.
رئیس انجمن علمی طب سالمندی، با بیان اینکه حدود 94 درصد سالمندان تهرانی حداقل به یک بیماری و حدود 80 درصد آنان با همزمانی دو یا چند بیماری مزمن مواجه هستند، افزود: شایعترین بیماریها در بین سالمندان، پرفشاری خون، بیماریهای اسکلتی عضلانی، چربی خون و بیماریهای قلبی و عروقی گزارش شده است. دلبری سالمندی جمعیت را نشاندهنده دستاوردها و موفقیتهای بزرگ سیستم بهداشت و درمان و بیمهای دانست و افزود: از آنجا که در دوره سالمندی هزینههای بهداشت و درمان افزایش چشمگیری پیدا میکند، برنامهریزی و سیاستگذاری مبتنی بر شواهد ضرورت بیشتری مییابد. نخستین کنگره ملی و بینالمللی سیاستگذاری و تازههای سلامت در حوزه سالمندی، با حضور متخصصان داخلی و بینالمللی و ارائه مقالات و نتایج پژوهشهای نوین در حوزه سالمندی، گامی رو به جلو برای آینده سلامت کشور و رفاه سالمندان به شمار میرود.