قاچاق کاناپه عیاری و چند پرسش بیپاسخ
قاچاق فیلم «کاناپه»، ساخته کیانوش عیاری، پرسشهای بیپاسخ زیادی را به وجود آورده و با وجود گذشت یک هفته از قاچاق آن، همچنان پاسخی برای آنها پیدا نشده است.


قاچاق فیلم «کاناپه»، ساخته کیانوش عیاری، پرسشهای بیپاسخ زیادی را به وجود آورده و با وجود گذشت یک هفته از قاچاق آن، همچنان پاسخی برای آنها پیدا نشده است.
ایرنا گزارشی دراینباره تهیه کرده است. البته به سرنوشت چند فیلم دیگر که قاچاق شدهاند مانند «بیرؤیا» و «برادران لیلا» و«ارادتمند شما...» نیز اشاره کرده و رفتاری که با این فیلم شده را متفاوت دانسته است. کاناپه فیلمی است که هشت سال توسط صاحب اثر حفظ شده است. کیانوش عیاری حاضر به انجام اصلاحات گسترده برای اکران عمومی نشده و نسخه نهایی آن نیز بهجز در اختیار سازندگان، در اختیار شخص دیگری نبوده است. اما حالا پرسش این است که چطور و از چه مجرایی فیلم قاچاق شده است و این قاچاق آنقدر برای کارگردان سخت بود که او را وادار کرده از مردم بخواهد که فیلم را به صورت غیرقانونی تماشا نکنند. توقیفشدن فیلمهای عیاری سابقه داشته است. او پیش از این، آثارش مانند «خانه پدری»، «بیدارشو آرزو» و «آبادانیها» ابتدا توقیف و سپس قاچاق شد. اما این بار او مدتی طولاتی در انتظار فراهمشدن شرایط برای اکران آن بود.
عیاری در گفتوگوهای خود عنوان کرده اطلاع ندارد فیلم از چه منبعی به بیرون درز کرده و قاچاق شده و از طرفی قصد شکایت از عاملانی که مشخص نیستند را دارد. البته عیاری احتمالا حدسهایی برای این اتفاق دارد؛ چراکه عنوان کرده بود هشت سال این فیلم را با تمام وجودش حفظ کرده است و توقع نداشته یکباره و اینچنین قاچاق شود. عیاری در گفتوگویی اینطور عنوان کرده بود که ۸۰ درصد مالکیت ساخت فیلم برای خودش و ۲۰ درصد آن برای محمد امامی بوده است؛ چهرهای که در پرونده سرمایهگذاری برای ساخت سریال «شهرزاد»، دادگاهی شد. با اینهمه، عیاری هیچ حدس مشخصی برای آنکه فیلم توسط چه کسی یا از چه مجرایی قاچاق شده به صورت عیان مطرح نکرده است. این فیلم توقیف بوده، یعنی نهادهای رسمی اجازه اکران به این فیلم ندادهاند و پروانه نمایش آن صادر نشده بود. حتی در ادوار مختلف، شانسی برای اکران این فیلم نمیدیدند. یافتن مجرای انتشار «کاناپه» وقتی مهم میشود که بدانیم این فیلم تاکنون بهجز جشنواره فیلمهای ایرانی کوروش در تورنتو، در جشنوارههای معتبر جهانی اکرانی نداشته است. به همین دلیل به نظر میرسد آنچه برای «تفریق»، «شب، داخلی، دیوار»، «جنگ جهانی سوم» و... رخ داد که از مجرای پخشکننده جهانی و اکران در جشنوارههای خارجی، به طور غیر رسمی قاچاق شدند، برای «کاناپه» رخ نداده باشد. این پرسش همچنان بیجواب مانده که چگونه فیلمی که هشت سال توسط صاحب اثر حفظ شده، حاضر به انجام اصلاحات گسترده برای اکران عمومی نشده و نسخه نهایی آن نیز بهجز در دسترس سازندگان، در اختیار شخص دیگری نبوده، حالا نسخه قاچاق آن در یوتیوب بارگذاری شده است؟ آنهم کانال یوتیوبی که به یک فرد خاص منصوب است. آن فرد خاص اکنون نامش به عنوان یکی از سرمایهگذران یک پلتفرم جدید مطرح است.
از خانه سینما چه خبر؟
البته میدانیم که حال کیانوش عیاری چندان مساعد نیست که بتواند روند قانونی شکایت از قاچاق فیلمش را در پی بگیرد، اما این انتظار میرود که در اینگونه موارد نهادهای صنفی وارد میدان شوند و شکایتهای اینچنینی را پیگیری کنند. اینگونه شکایتها پیش از این سابقه داشته است و وکلای اصغر فرهادی در زمانی که یکی از فیلمهای او قاچاق شده بود، توانستند پیگیری کنند و جلوی انتشار غیرقانونی فیلم را بگیرند. با این حال این شکایت هر زمان که انجام شود، لااقل به یک پرسش پاسخ میدهد؛ پاسخی برای اینکه چه کسی فیلم را قاچاق کرد؟