|

گشتی در سینمای ایرانِ ۱۴۰۲

دروغ‌ها و رازها

هر ساله فیلم‌های زیادی در سینمای ایران اکران می‌شود که در موقع نمایش‌شان آنها را از دست می‌دهیم.

دروغ‌ها و رازها

 این آثار اغلب در دسترس قرار دارند. برخی از آنها که ارزش تماشا کردن دارند، بدون هیچ ترتیب و آدابی معرفی شده‌اند و سلیقه‌های مختلف را پوشش می‌دهد. در مورد هر فیلم که پیشنهاداتی برای نوروز است، اطلاعات مختصری ارائه شده‌است.

 

چرا گریه نمی‌کنی؟

چرا گریه نمی‌کنی؟ اثر علیرضا معتمدی، یکی از فیلم‌های کمتر دیده شده سال گذشته است که دیدنش خالی از لطف نیست. داستان فیلم درباره زندگی علی شهناز است که پدر و مادرش را از دست داده و خود را موظف به مراقبت از برادر کوچک‌ترش که به‌تازگی ازدواج کرده می‌داند. اما برادر کوچک هم از دنیا می‌رود. این اتفاق علی را به پوچی مطلق می‌رساند، طوری که حتی نمی‌تواند، گریه کند. اطرافیان علی تلاش می‌کنند او را به زندگی عادی برگردانند. این فیلم دومین تجربه کارگردانی معتمدی است که از فیلم اولش بسیار پخته‌تر و تماشایی‌تر است. هر دو فیلم معتمدی فیلم‌های شخصی‌ای هستند و به دوره‌های مختلف زندگیش مربوط می‌شوند، طبق گفته خود معتمدی این فیلم به دوره‌ پیش از فیلم رضا روایت مربوط است.

 

بی بدن

بی‌بدن نخستین تجربه فیلمسازی مرتضی علیزاده است که نخستین‌بار در چهل و دومین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد. بی بدن جنایی است که از یک پرونده قضایی مهم الهام گرفته شده است. فضای فیلم به یک پرونده معروف جنایی دهه ۹۰ اشاره دارد. پرونده قتل غزاله شکور به دست آرمان عبدالعالی. آرمان چندین بار تا مرحله اجرای حکم رفت و برگشت. غزاله شکور ۱۹ ساله بود که به دست آرمان عبدالعالی کشته و جسدش هرگز پیدا نشد. آرمان عبدالعالی در زمان وقوع جرم کمتر از ۱۸ سال داشت. روند پیچیده رسیدگی به پرونده قتل غزاله شکور به جهت مفقودی جسد و سن عبدالعالی طولانی شد. عبدالعالی سرانجام در دادگاه مجرم شناخته شد و حکمش هم اجرا شد. پرونده او یکی از پیچیده‌ترین پرونده‌های جنایی ایران است. فیلم بی بدن شباهت فراوانی به پرونده غزاله و آرمان دارد؛ اما در جزئیات تفاوت‌هایی وجود دارد. کاظم دانشی که خودش هم تجربه کارگردانی دارد، نوشتن فیلمنامه این اثر را برعهده داشته است. نوید پورفرج، سروش صحت، گلاره عباسی و پژمان جمشیدی از جمله بازیگران اصلی این فیلم هستند.

 

 تفریق

فیلم تفریق اثر مانی حقیقی پیش از آنکه اکران شود، لو رفت. اثر مرموز و پیچیده‌ای که به خاطر داستان عجیبش مورد توجه قرار گرفت اما نتوانست آن طور که انتظار می‌رفت بفروشد. «تفریق» به کارگردانی و نویسندگی مانی حقیقی، فیلمی رازآلود است که در فضایی از باران و رخوت روایت تهران می‌شود. زوج جوانی در این فیلم با همزادهای خود می‌شوند و این اتفاق، زندگی آنها را زیر و رو می‌کند.

مانی حقیقی برای خلق این اثر، از تجربه‌های شخصی در سفر به مناطق جنگی جنوب غرب ایران الهام گرفته است. او در یک مسجد محلی، با عکسی از خود در دوران جنگ روبه‌رو می‌شود که به شدت شبیه به خودش است. این تجربه، حس وحشتناک و ترسناک زندگی در دنیایی پر از تناقض و اتفاقات غیرمنطقی را در او زنده می‌کند که به خلق فیلم «تفریق» منجر می‌شود. داستان فیلم حول محور دو بازیگر اصلی می‌چرخد که هر کدام در دو نقش بازی می‌کنند. تفریق فضایی پر رمز و راز و داستانی جذاب، مخاطب را به سفری درونی و کاوشی در تناقضات زندگی در دنیای مدرن می‌برد. این فیلم، اثری متفاوت از مانی حقیقی است که تماشای آن، تجربه‌های هیجان‌انگیز و چالش‌برانگیز را برای مخاطبان به ارمغان خواهند آورد. بسیاری معتقدند فیلم تفریق شباهت زیادی با فیلم دشمن اثر دنی ویلنوو دارد.

 

 آبجی

فیلم سینمایی آبجی، نخستین فیلم بلند مرجان اشرفی‌زاده است ‌که سال‌ها در نوبت اکران ماند. این اثر داستان زندگی مادری را روایت می‌کند که با مشکلات دختر کم‌توان ذهنی‌اش دست و پنجه نرم می‌کند. مادر به خاطر بیماری لاعلاجی که سراغش آمده ناچار است تصمیمات مهم بگیرد تا آینده دخترش عطی، تامین باشد. گلاب آدینه، معصومه قاسمی‌پور، حمیدرضا آذرنگ و پانته‌آ پناهی‌ها بازیگران فیلم هستند. خانواده‌هایی که مشکلات این‌چنینی دارند اغلب یک دغدغه مهم و درک نشده و مشترک دارند، آنها تا وقتی که زنده هستند از فرزندشان مراقب می‌کنند؛ اما هرگز این نگرانی از آنها دور نمی‌شود که وقتی نباشند، چه کسی از فرزند کم‌توانشان مراقبت می‌کند؟ چنین سوژه مهمی درون‌مایه اصلی فیلم اشرفی زاده است. فیلمی که توانسته علی‌رغم کاستی‌هایش با مخاطب ارتباط بگیرد و دغدغه‌ای بسیار پراهمیت مطرح کند.

 

مغز استخوان

مغز استخوان، فیلم بلند حمیدرضا قربانی، داستانی زندگی، زنی به نام بهار را روایت می‌کند که برای نجات جان پسرش از بیماری سرطان، ناچار به فداکاری بزرگی می‌شود. بهار که از همسر سابقش جدا شده و با همسر جدیدش حسین زندگی می‌کند، باید برای عملی شدن پیوند مغز استخوان فرزندش باید تصمیم عجیبی بگیرد. او می‌خواهد دوباره به همسر سابقش برگردد که به جرم قتل در زندان است. فیلم مغز استخوان به مضامین مهمی مانند فداکاری مادرانه، عشق، امید و بخشش می‌پردازد و تصویری از جامعه ایرانی معاصر را به نمایش می‌گذارد. بازی‌های قوی بازیگران، به‌ویژه پریناز ایزدیار و جواد عزتی، از نقاط قوت فیلم است. مغز استخوان روایتی تلخ و غم‌انگیز دارد اما در مورد انسانیت امیدوار است.

ویلای ساحلی

فیلم ویلای ساحلی جدیدترین ساخته کیانوش عیاری است که در سینماها اکران شده است. پس از آنکه فیلم کاناپه‌ این فیلمساز خوش سابقه توقیف شد، او همچون اغلب کارگردان‌ها، سراغ ساخت یک کمدی رفت تا احتمالا در گیشه موفق باشد و بتواند ضررهای پیشین را جبران کند. او با دعوت از پژمان جمشیدی و رضا عطاران قصد تضمین فروش فیلم را هم داشت. داستان فیلم ویلای ساحلی قصه زندگی خانواده‌ای روستایی است که برای حل مشکلات مالی، ویلای صاحبخانه را به چند نفر اجاره می‌دهند. این تخطی از قانون، داستان‌هایی را رقم می‌زند که موضوع اصلی فیلم است. آخرین حضور سینمایی کیومرث پوراحمد، در فیلم عیاری امروز معنای دیگری دارد. او دقایقی از فیلم به طور افتخاری بازی می‌کند که پشت به دوربین جلوی پنجره‌ ویلا نشسته و محو تماشای باران است و توجهی به حرف‌های طرف مقابلش ندارد. سکانس دردناکی که حالا نوعی وداع به شمار می‌رود.