پتروپالایشِ مسوولیت پذیر

گروه گزارش- هلدینگ پترو پالایش اصفهان (پالایش نفت اصفهان) در سه سال گذشته توانسته نقشه راه جدیدی برای خود ترسیم کرده و در آن گام بردارد، مسیری که درنتیجه بلوغ سازمانی و نیازهای فردا گشوده است، پتروشیمی‌ها و صنایع وابسته به آن‌ها در سراسر دنیا دریافته‌اند، صنعت پالایش در قالب سنتی آن تقریباً رو به افول است، نفت خام دیگر آن ماده ارزان‌قیمت با اولویت تولید انرژی به شمار نمی‌رود و دیگر نمی‌توان تنها به تولید بنزین، گازوئیل و گاهی هم گوگرد بسنده کرد، حالا زمانه تولید محصولات پیچیده‌تر باارزش‌افزوده بالاتر است، محصولاتی که بتواند در بخش فرآیند تولید و سپس مصرف یا استفاده در صنایع پایین‌دستی، استانداردهای زیست‌محیطی را محقق کند و از سوی دیگر، شرکت یا کارخانه موردنظر مسوولیت پذیری درون‌زایی در محصولات، محیط، نیروی انسانی و جامعه میزبان داشته باشد. این نگاه مسوولانه شرکتی در هلدینگ پتروپالایش اصفهان را می‌شود نه در گفتگوهای رسمی یا اخبار که در طرح‌های بهبود فرآیند تولید، ارتقای محصولات و راستی آزمایی عملکردهای زیست‌محیطی آن جستجو کرد.در همین زمینه طرح‌های بهبود فرآیندهای تولید و پروژه‌های استراتژیکی که در جهت ارتقای شاخص‌های دوستدار محیط‌زیست، توسط هلدینگ پتروپالایش اصفهان و شرکت‌های زیرمجموعه آن ساخته‌شده یا در حال ساخته‌شدن است را همراه هم بررسی می‌کنیم.

احداث پارک گوگردی

گوگرد محصولی گران اما ماده‌ای آلاینده هم هست که فرآیند تولید، نگهداری و مصرف آن مستلزم دقت بالایی است، حالا هلدینگ پتروپالایش اصفهان در راستای حفظ و صیانت از محیط‌زیست به‌واسطه مدیریت یک پسماند پالایشگاهی بانام گوگرد، از آغاز عملیات اجرایی این طرح را انجام می‌دهد.

به همین منظور فی‌مابین شرکت پتروپالایشی ملاصدرا (یکی از شرکت‌های تابعه هلدینگ پتروپالایش اصفهان) به‌عنوان کارفرما از یک‌سو و قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء (ص)، موسسه دریا ساحل و شرکت مهندسین مشاور تهران رایمند به‌عنوان پیمانکار از سوی دیگر قراردادی منعقد شد تا در این طرح گوگرد مذاب و گاز سمی H2S تولیدشده ناشی از تصفیه نفت خام در واحدهای فرآیندی شرکت پالایش نفت اصفهان به میزان ۶۴۰ تن در روز به ۱۰ محصول باارزش‌افزوده بالا و دوست دار محیط‌زیست تبدیل شود. همچنین مطابق با برآوردهای انجام‌شده، دوره بازگشت سرمایه این طرح پس از راه‌اندازی کامل واحدها ۲ سال محاسبه گردیده است.

 گفتنی است این طرح به‌عنوان اولین پارک گوگردی پالایشگاه‌های کشور در سه فاز اجرا و در سال ۱۴۰۵ به بهره‌برداری کامل خواهد رسید.

***

پردیس فناوری نفت و انرژی نصف جهان با محوریت مشعل پویا؛ بستری برای دانش‌بنیان‌ها

همچنین توافقنامه احداث پردیس فناوری نفت و انرژی نصف جهان در هلدینگ پترو پالایش اصفهان به امضا رسید

به گفته دکتر محسن قدیری مدیرعامل هلدینگ پترو پالایش اصفهان ما شاهد رویداد بزرگی هستیم و شرکت مشعل پویا اسپادانا به نمایندگی از هلدینگ پتروپالایش اصفهان، پردیس فناوری نفت و انرژی نصف جهان را در زمین چهل هکتاری خود احداث می‌کند.

دکتر محسن قدیری توضیح داد: با راه‌اندازی شش شرکت زیرمجموعه در پالایشگاه اصفهان، درصدد دستیابی به بالاترین ضریب پیچیدگی و سوددهی در پالایشگاه اصفهان هستیم و شرکت مشعل پویا شرکتی است که در زمینه احداث نیروگاه هزار مگاواتی خورشیدی و تجهیزات ابزار دقیق، سیستم‌های کنترل و برق از توان متخصصان و دانشمندان ایرانی استفاده خواهد کرد و با برند ملی وارد بازارهای جهانی می‌شود.

دکتر کشمیری مشاور شرکت مشعل پویا در احداث پردیس هم گفت: احداث پردیس نصف جهان توسعه علمی و تخصصی صنعت پتروپالایش را در پی دارد و با استقرار حدود ۱۵۰ شرکت‌ دانش‌بنیان در این پردیس، زمینه اشتغال حدود پنج هزار نفر از دانشگاهیان و دانشجویان فراهم خواهد شد.

پروژه KHT

هلدینگ پتروپالایش اصفهان در همه حوزه‌ها طی سال‌های گذشته به‌ویژه در زمینه کیفی سازی اقدامات خوبی را انجام داده که یکی از آن‌ها رفع چالش‌های نفت سفید است. با راه‌اندازی پروژه KHT، ایران به جمع صادرکنندگان نفت سفید در حوزه سوخت هواپیما می‌پیوندد

سالاری معاون وزیر نفت در این مورد می‌گوید: پروژه LAB در توسعه زنجیره ارزش صنایع پایین‌دستی مناسب است و ارزش‌افزوده برای کشور همراه خواهد داشت.

او بابیان اینکه روزانه حدود ۵ میلیون لیتر نیاز سوخت هواپیماهای کشور است، ادامه داد: ما می‌توانیم در این زمینه صادرکننده باشیم چراکه روزانه حدود ۲۰ میلیون لیتر تولید نفت سفید داریم و با کیفی سازی آن می‌توانیم نقش‌آفرینی جدی‌تری داشته باشیم.

مدیرعامل شرکت کلی پخش و پالایش فرآورده‌های نفتی بابیان اینکه برای ساماندهی ۱۲ میلیون لیتر مازوت نیز برنامه کیفی سازی داریم، گفت: هلدینگ پتروپالایش اصفهان در این زمینه برنامه دارد و موفق هم خواهد بود.

بهره‌برداری قریب الوقع از پروژه KHT

لیلا جعفری، مدیرعامل شرکت اکسیر ایرانیان هم در مورد پروژه KHT می‌گوید این تحول ازجمله پروژه‌های شرکت اکسیر ایرانیان است که با امکان‌سنجی صورت گرفته IR حدود ۴۱ را دارد و تاکنون پیشرفت خوبی داشته است.

مصطفی نظری، عضو هیات مدیره شرکت اکسیر ایرانیان هم در این مورد گفت: پروژه KHT به‌زودی می‌تواند محصولات قابل‌توجهی از زنجیره نفت سفید را در منطقه و شاید در قاره آسیا به خود اختصاص خواهد داد.تصریح کرد: به‌زودی ما شاهد کلنگ زنی پروژه‌های LAB و LABSA خواهیم بود و آینده خوبی را برای شرکت اکسیر ایرانیان و هلدینگ پتروپالایش اصفهان و بانوان توانمند فعال در این شرکت پیش‌بینی می‌کنیم.

پروژه زیست‌محیطی گوگردزدایی از ته‌مانده برج‌های تقطیر (RHU)

احداث واحد گوگردزدایی از ته‌مانده برج‌های تقطیر یا واحد RHU (Residue Hydrotreating Unit) یکی از پروژه‌های طرح بهبود فرآیند و بهینه‌سازی پالایشگاه اصفهان جهت تصفیه ته‌مانده برج‌های تقطیر تولیدی در برج‌های تقطیر پالایشگاه و تهیه خوراک مناسب جهت ارسال به واحد RFCC به‌منظور شکست کاتالیستی آن‌ها و تولید محصولات سبک و باارزشی همچون نفتا و نفت گاز است. ظرفیت این واحد ۸۱۰۰۰ بشکه در روز است. با توجه به این‌که خوراک واحد دارای ناخالصی‌هایی شامل گوگرد، سولفور و نیتروژن است که برای کاتالیست های واحد RFCC مضر می‌باشند. لذا ضروری است قبل از ارسال به واحد RFCC ناخالصی‌های مذکور تصفیه گردند که این امر در فرآیند تصفیه این واحد انجام می‌پذیرد.

پیش‌تصفیه فاضلاب در شاهین‌شهر

طرح پیش‌تصفیه فاضلاب پالایشگاه اصفهان ازجمله طرح‌های زیست‌محیطی و مسوولانه هلدینگ پترو پالایش اصفهان است که در شاهین‌شهر واقع‌شده که با تکمیل آن تا ۹۰۰ مترمکعب بر ساعت تصفیه پساب انجام خواهد شد.

دکتر علیرضا نظری پور در مورد عملیات احداث طرح پیش‌تصفیه فاضلاب شاهین‌شهر به پالایشگاه اصفهان گفته است: این طرح تاکنون ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و ان‌شاءالله تا پایان اسفندماه 1402 این تصفیه‌خانه وارد مدار خواهد شد.

او با اشاره به اینکه طرح احداث پیش‌تصفیه فاضلاب پالایشگاه اصفهان یک پروژه پیش‌تصفیه نمونه به لحاظ حجم تصفیه پساب در کشور بشمار می‌رود افزود: برای اولین بار در پالایشگاه اصفهان بهترین و کیفی‌ترین پساب تصفیه تولید می‌شود که با استفاده از به‌روزترین سیستم‌های دنیا این امر محقق می‌شود.

دکتر نظری پور، با اشاره به اینکه عملیات احداث تصفیه‌خانه پالایشگاه اصفهان با همکاری مهندسان جوان در بخش پیمانکار و پالایشگاه اصفهان به سرانجام رسیده است گفت: این طرح به‌صورت ارزی – ریالی انجام‌شده و تاکنون برای این طرح بیش از ۵ میلیون یورو و ۱۷۶ میلیارد تومان هزینه شده است.

وی با اشاره به اینکه برای ساخت این تصفیه‌خانه از ۹۰ درصد تجهیزات داخلی استفاده‌شده است ادامه داد: ساخت این تصفیه‌خانه تماما با استفاده از تجربه و دانش کارشناسان داخلی انجام‌شده است.

وی بیان داشت: قرار بود عملیات احداث تصفیه‌خانه پالایشگاه اصفهان ۲۴ ماهه انجام شود اما با تاکید مدیرعامل هلدینگ پتروپالایش اصفهان این طرح ۱۰ ماهه و در سه شفیت کاری با تلاش و کوشش جهادگران آماده بهره‌برداری شد.

مدیر طرح پیش‌تصفیه فاضلاب پالایشگاه اصفهان با اظهار اینکه برای احداث تصفیه‌خانه پالایشگاه اصفهان ۲۰ هزار مترمربع زمین اختصاص‌یافته است تصریح کرد: برای احداث این تصفیه‌خانه ۸۵ هزار مترمکعب خاک‌برداری، حدود ۱۴۰۰ تن میلگرد و ۱۳۰۰ مترمکعب بتن‌ریزی شده است.

وی بیان داشت: پس از اجرای عملیات پیش‌تصفیه فاضلاب در شاهین‌شهر آب تصفیه‌شده توسط یک خط لوله ۱۰ کیلومتری به پالایشگاه انتقال داده می‌شود که با توجه به حجم ورودی آب به تصفیه‌خانه ۹۰۰ مترمکعب بر ساعت تصفیه پساب انجام می‌شود.

وی با اشاره به اینکه هم‌اکنون ۴۰۰ لیتر بر ثانیه پساب فاضلاب در شاهین‌شهر تولید می‌شود ادامه داد: طبق قرارداد منعقدشده با شرکت آبفا ۲۱۰ لیتر بر ثانیه آب تصفیه‌شده در این تصفیه‌خانه برای پالایشگاه انتقال می‌یابد.

پروژه‌های آبی به ارزش 33 هزار میلیارد تومان

 از سوی دیگر مدیر HSE هلدینگ پتروپالایش اصفهان به اجرای ۲۳ پروژه مدیریت مصرف آب بااعتبار ۳۳ همت در هلدینگ پتروپالایش اصفهان خبر داده است.

یاسین محمدی گفت: هلدینگ پتروپالایش اصفهان در حوزه محیط‌زیست، مدیریت منابع انرژی و منابع انرژی تجدید ناپذیر دارای رتبه ۵ ستاره از وزارت نفت است، افزود: بر این اساس می‌توان گفت برنامه‌ریزی برای به صفر رساندن استفاده از آب شهری در حال اجرایی شدن است و تا سال ۱۴۰۵ دیگر نیازی به تامین آب از حوضه آبریز رودخانه زاینده‌رود نداریم.وی گفت: در حال حاضر هلدینگ پتروپالایش اصفهان ۶۰۰ مترمکعب در ساعت آب شهری و ۴۰۰ مترمکعب بر ساعت آب از محل تصفیه پساب شاهین‌شهر دریافت می‌کند.مدیر HSE هلدینگ پتروپالایش اصفهان اضافه کرد: از این میزان آب ۳۶۳ مترمکعب در صنعت و برای تولید بنزین و دیگر فرآورده‌ها مصرف می‌شود و ۵۲۹ مترمکعب آب در خنک کننده ها (کولینگ) هدر می‌رود که با ایجاد سه کولینگ هیبریدی در پالایشگاه اصفهان تا ۵۰ درصد میزان هدر رفت آب در این زمینه جلوگیری می‌شود.وی با تاکید بر اجرای ۲۳ پروژه در هلدینگ پتروپالایش اصفهان در حوزه مدیریت مصرف آب گفت: ارزش ریالی این پروژه‌ها ۳۳ همت برآورد شده که بخش قابل‌توجهی از آن در پروژه انتقال آب از دریای عمان و خلیج‌فارس با همکاری دیگر صنایع استان هزینه شده است.محمدی با اشاره به اینکه ازنظر اعتباری ۲ درصد از پروژه‌های هلدینگ پتروپالایش اصفهان مربوط به پروژه‌های آبی است، افزود: با اضافه شدن سهم پالایشگاه اصفهان در پروژه انتقال آب ازنظر اعتباری سهم پروژه‌های آب هلدینگ پتروپالایش اصفهان در سال ۱۴۰۲ به ۲۰ درصد رسید.

وی تاکید کرد: باید توجه داشت که از مهم‌ترین این پروژه‌ها مشارکت در طرح انتقال آب از خلیج‌فارس و دریای عمان است که برای این امر در هلدینگ پتروپالایش اصفهان به میزان ۳۰۰ هزار مترمکعب مخازن ذخیره آب ساخته‌شده است.

محمدی با اشاره به راه‌اندازی واحد‌های تصفیه آب‌های فوق شور در هلدینگ پتروپالایش اصفهان ادامه داد: با این روند ۶۷۰ مترمکعب پساب صنعتی مجدد تصفیه خواهد شد، با این روند میزان دورریز آب پساب پالایشگاه اصفهان به صفر می‌رسد، همچنین در حوزه آبیاری فضای سبز آبیاری ریشه‌ای بدون وجود آب در سطح را محقق کرده‌ایم و با حذف چمن و استفاده از سنگریزه تبخیر سطحی آب را به حداقل رساندیم.مدیر HSE هلدینگ پتروپالایش اصفهان با اشاره به راه‌اندازی مسیر ۹ کیلومتری بین تصفیه‌خانه شاهین‌شهر و پالایشگاه اصفهان تصریح کرد: امروز ۴۷۰ مترمکعب پساب شاهین‌شهر تصفیه و به پالایشگاه ارسال می‌شود و در دهه فجر امسال نیز با بهره‌برداری از پیش‌تصفیه خانه ظرفیت این میزان آب به ۷۰۰ مترمکعب خواهد رسید.وی بابیان اینکه ۵۰ حلقه چاه در محدوده پالایشگاه اصفهان وجود دارد که کیفیت آب آن به‌صورت آنلاین رصد می‌شود، ادامه داد: خوشبختانه هیچ آلایندگی آبی به مواد نفتی در هلدینگ پتروپالایش اصفهان نداریم.محمدی با اشاره به اجرای طرح جمع‌آوری آب‌های باران در هلدینگ پتروپالایش اصفهان گفت: باید توجه داشت که تا سال ۱۴۰۵ وابستگی پالایشگاه اصفهان به آب شهری و حوضه آبریز زاینده‌رود به صفر خواهد رسید.

فناوری و هوش مصنوعی

هلدینگ پتروپالایش اصفهان در این میان از آخرین فناوری‌های روز دنیا غفلت نکرده معاون هوش مصنوعی هلدینگ پتروپالایش اصفهان، در مورد معاونت هوش مصنوعی در پالایشگاه اصفهان که از شهریورماه به‌صورت رسمی فعالیت خود را آغاز کرد گفت: بر اساس سند راهبردی برنامه‌های این معاونت در ۱۲ فصل هدف‌گذاری شده‌اند که تمامی قسمت‌های این شرکت از هوشمند مصنوعی بهره‌مند خواهند شد.

وی با اشاره به اینکه برای انجام ۵۰ طرح هوش مصنوعی در پترو پالایش اصفهان هزینه ۳۰۰ میلیارد تومانی اختصاص‌یافته است افزود: طرح دیگری که در معاونت هوش مصنوعی به آن توجه شده طرح برندینگ (Branding) این شرکت در بین مردم ومسئولان است تا بتوانیم تفکرات اشتباه که در مورد این شرکت و آلاینده بودن آن در بین مردم رواج یافته است را اصلاح کنیم امیدواریم تا مردادماه سال ۱۴۰۳ تمامی ۵۰ طرح هوش مصنوعی در پترو پالایش اصفهان به اتمام برسد، البته بعد از اتمام این طرح‌ها به سراغ طرح‌های پیچیده بعدی خواهیم رفت.