|

جزایری با ‌ارزش‌تر از نفت و گاز

در این روزها که سرما و آلودگی شهرهای صنعتی را در بر گرفته، در کنار سفر به شمال، جنوب ایران به روی گردشگران آغوش باز کرده و رونق بیشتری گرفته است. ایران زیبای ما برای هر فصلی تنوع دارد و دیدنی است.

پژمان جوزی رئیس انجمن صنعت ساختمان

در این روزها که سرما و آلودگی شهرهای صنعتی را در بر گرفته، در کنار سفر به شمال، جنوب ایران به روی گردشگران آغوش باز کرده و رونق بیشتری گرفته است. ایران زیبای ما برای هر فصلی تنوع دارد و دیدنی است. بیشتر گردشگران در این فصل راهی جنوب ایران و آب‌‌های نیلگون خلیج فارس می‌شوند. در جنوب ایران جزایر ایرانی مکان‌‌های خوبی برای گردشگری هستند؛ اما از آنجایی که بیشتر سرمایه‌گذاری‌ها در دو جزیره کیش و قشم متمرکز بوده است، اکثر گردشگران نیز راهی این دو جزیره می‌شوند. این در شرایطی است که در جنوب ایران و در خلیج فارس شاید نزدیک به 20 جزیره بزرگ و کوچک هستند که هرکدام از آنها زیبایی‌های خاص خود را دارند؛ اما متأسفانه نبود سرمایه‌گذاری مناسب دولتی و نبودن قوانین مناسب برای حضور سرمایه‌گذاران بخش خصوصی شرایط را به گونه‌ای فراهم کرده که این جزایر فاقد امکانات تفریحی و رفاهی مناسب هستند و همین امر اغلب دندان طمع دیگران را تیز کرده است. اگرچه برنامه‌هایی برای افزایش جمعیت در برخی از جزایر ایرانی به‌ویژه ابوموسی انجام شده است؛ اما باید پذیرفت که این شرایط هم ناکافی است و هم جذابیت لازم برای گسترش جمعیت را ندارد.چندی پیش وزارت راه و شهرسازی درباره اختصاص زمین به هر ایرانی در جزایر ابوموسی گفت: پیشنهادهایی در این زمینه داده شده و قرار بر این است که حذف برخی از شرایط از‌جمله فرم «ج» به تصویب برسد و با این شرایط به هر ایرانی که متقاضی زندگی در این جزیره باشد، زمین داده می‌شود. فرم «ج» یکی از شروط واگذاری زمین، مسکن یا تسهیلات دولتی در بخش مسکن به‌ حساب می‌آید و اگر کسی از چنین امکاناتی استفاده کرده باشد، دیگر نمی‌تواند از آنها بهره‌مند شود.                               

فرم «ج» افراد از سال ۱۳۵۷ به این‌ طرف بررسی می‌شود. همچنین افرادی که خودشان یا افراد تحت تکفل آنها در پنج سال گذشته زمین یا واحد مسکونی به نام داشته باشند، هم شرایط فرم «ج» سبز را ندارند. همین‌طور گفته شد که فرم «ج» متقاضیان واگذاری زمین رایگان در ابوموسی حتی در‌صورتی‌که موفق به ساخت و تکمیل واحد شده و در اصطلاح صاحبخانه به‌ حساب بیایند، سبز خواهد ماند تا آنها بتوانند همچنان در دیگر شهرستان‌ها از مزایای زمین دولتی و تسهیلات مسکن استفاده کنند. علاوه بر این امتیاز، فرماندهی انتظامی استان هرمزگان چندی پیش خبر داد که برابر اعلام معاونت نیروی انسانی فراجا و برابر ابلاغیه ستاد کل نیروهای مسلح مقرر شده خانواده‌هایی که از تاریخ تصویب (15/05/1402) به مدت 12 سال در جزایر ابوموسی، تنب کوچک و بزرگ، فارسی، لارک، سیری، فارور کوچک و بزرگ، لاوان و هندورابی مستقر در خلیج فارس با تأیید مراجع ذی‌صلاح سکونت داشته باشند، می‌توانند یکی از فرزندان ذکور خانواده یا پدر خانواده از معافیت خدمت دوره ضرورت بهره‌مند شوند. شاید خود دستگاه‌‌های دولتی بهترین مرجع برای بررسی تأثیر این امتیازات در افزایش جمعیت در جزایر ایرانی باشند. به نظر نمی‌رسد این امتیازات جذابیتی برای افزایش جمعیت در جزایر ایرانی ایجاد کرده باشد یا باعث رونق در این گنجینه‌های ایرانی شده باشد. بسیاری از جزایر ایرانی در خلیج فارس، خالی از سکنه هستند و تشنه اینکه سرمایه‌گذاری مناسبی برای جذب گردشگر در آنها فراهم شود. سرمایه‌گذارانی که حتی می‌توانند پای سرمایه‌گذار خارجی را برای ارز‌آوری به ایران باز کنند. حال که کشورهای همسایه در شمال و جنوب ایران به دنبال رقابت افزایش جذب گردشگر هستند و دست بر قضا بیشتر آنها چشم بر گردشگران روسی و ایرانی دوخته‌اند، با ایجاد قوانین مناسب می‌توان این جزایر را اغلب به طور کامل به سرمایه‌گذار داخلی با شریک خارجی با شرایط قانونی مناسب که در این مقال نمی‌گنجد، به صورت اجاره واگذار کرد. بعضی از جزایر زیبای ایرانی وسعتشان به اندازه‌ای است که شاید تنها بتوان یک هتل مناسب با مارینا (بندر تفریحی) و گردشگاه در آن ایجاد کرد. لزومی هم به جاری‌شدن زندگی شهری رایج در این جزایر نیست. این جزایر می‌توانند به مرکزی برای جذب گردشگر و در‌آمدزایی برای کشور بدل شوند. در‌این‌صورت پایگاه دائمی ایرانیان و گردشگران ایرانی، کشورهای عربی و گردشگران روس خواهند شد. قوانین جاری در آنجا چیزی فراتر از آنچه در کیش و قشم می‌گذرد نیز نخواهد بود و لزومی هم به آن نیست. اگرچه وقتی زندگی شهری و عدم تأثیرگذاری در زندگی خانوادگی وجود نداشته باشد، می‌توان قوانین دیگری نیز بر این جزایر و سرمایه‌گذاری تفریحی در آن مترتب بود. همان‌طور که نوشتم، در این یادداشت بنا ندارم تا به مسائل حقوقی این بحث بپردازم که هم از تخصص من و هم از حوصله این بحث خارج است؛ اما به‌عنوان یک سازنده که نگاه به آبادانی و ساخت کشورم دارم، وقتی به فهرست جزایر ایرانی در خلیج فارس می‌نگرم (ابوموسی، تنب بزرگ، تنب کوچک، سیری، لاوان بزرگ، لاوان کوچک، هرمز، هنگام، دلفین‌ها و...) با خود می‌گویم که‌ ای کاش این جزایر را آن‌گونه که باید، بسازیم و از آن استفاده کنیم. ایران ما آن‌قدر پهناور و زیبا‌ست که کسی به کمی دورترها نگاه نمی‌کند؛ اما من اطمینان دارم و می‌دانم که این جزایر با در‌نظر‌گرفتن شرایط مناسب و با توجه به دو‌ربودن از خاک سرزمینی و جاری‌نبودن زندگی شهری در برخی از آنها از هر نفت و گازی سودآورتر خواهند بود.

* فارغ‌التحصیل راه و ساختمان از دانشگاه امیرکبیر