پیشنهادهای جدید برای نیروهای ویژه افغانستان
کهنهسربازان افغان در خدمت پوتین
اعضای زبده کماندوی ارتش ملی افغانستان که توسط ایالات متحده و متحدان غربی پس از سقوط آن کشور به دست طالبان در سال گذشته رها شدند، میگویند که تماسهایی با آنان برای ارائه پیشنهاد پیوستن به ارتش روسیه برای اعزام به میدان جنگ اوکراین صورت گرفته است.
زینب همتی- اعضای زبده کماندوی ارتش ملی افغانستان که توسط ایالات متحده و متحدان غربی پس از سقوط آن کشور به دست طالبان در سال گذشته رها شدند، میگویند که تماسهایی با آنان برای ارائه پیشنهاد پیوستن به ارتش روسیه برای اعزام به میدان جنگ اوکراین صورت گرفته است. چندین منبع نظامی و امنیتی افغان میگویند که نیروهای پیادهنظام آموزشدیده توسط ایالات متحده که تقریبا ۲۰ سال در کنار نیروهای ویژه ایالات متحده و سایر متحدان آن کشور جنگیدند میتوانند تغییر مورد نیاز روسیه را در میدان نبرد اوکراین ایجاد کنند.
20 هزار تا 30 هزار نفر از کماندوهای داوطلب افغانستان زمانی که ایالات متحده آن کشور را در آگوست ۲۰۲۱ میلادی به طالبان واگذار کرد، در افغانستان جا ماندند. تنها چندصد افسر ارشد نظامی به دنبال فروپاشی جمهوری اسلامی افغانستان از آن کشور خارج شدند. هزاران سرباز بهسوی همسایگان افغانستان در منطقه گریختند، زیرا طالبان وفاداران به دولت فروپاشیده را شکار میکرد و به قتل میرساند. بسیاری از کماندوهایی که در افغانستان باقی ماندهاند برای جلوگیری از بازداشت و اعدام مخفی شدهاند. «لین اودونل»، روزنامهنگار و نویسنده استرالیایی، در گزارشی برای «فارنپالسی» به جذب کماندوهای افغان از سوی حکومت روسیه پرداخته است. او در فاصله سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۷ رئیس دفتر خبرگزاریهای فرانسه و آسوشیتدپرس در افغانستان بود و بیش از یک دهه در چین بوده است. اودونل در مناطق درگیری از جمله در زمان حمله نیروهای آمریکایی به افغانستان و عراق در سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳ حضور داشت. فرارو به نقل از فارنپالسی مینویسد: ایالات متحده نزدیک به ۹۰ میلیارد دلار برای ساخت نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغانستان هزینه کرد. اگرچه این نیرو در مجموع ناتوان بود و افغانستان را ظرف مدت چند هفته نبرد به طالبان واگذار کرد، اما کماندوها همواره مورد احترام بودند، زیرا توسط نیروهای دریایی ایالات متحده و سرویس هوایی ویژه بریتانیا آموزش دیدند. نماد موفقیت کماندوها نبرد در دولتآباد بود، جایی که یک واحد کماندویی افغان با وجود آنکه منتظر نیروهای کمکی و تدارکاتیای بود که هرگز در ژوئن ۲۰۲۱ از راه نرسید، با طالبان جنگیدند. «سهراب عظیمی» سرگرد آموزشدیده توسط ایالات متحده که رهبری این واحد را بر عهده داشت، به یک قهرمان تبدیل شد زمانی که مشخص شد او پس از ۵۰ روز مبارزه متوالی پیش از رفتن به نبرد نهایی خود تنها سه روز استراحت داشته است.
اکنون کماندوهای افغان بیکار و ناامید هستند؛ بسیاری از آنان هنوز منتظر اسکان دوباره در ایالات متحده و بریتانیا هستند. این آنان را به موضوع اهدافی آسان برای استخدامکنندگانی تبدیل میکند که ذهنیت «گروه برادران» متشکل از مردان رزمنده بسیار ماهر را درک میکنند. منابع امنیتی افغان میگویند که این امر جذب کماندوهای افغان برای استخدامکنندگان روس را آسانتر میکند. یک مقام ارشد سابق امنیتی افغانستان که نخواسته نامش فاش شود میگوید ادغام کماندوهای افغان در ارتش روسیه در میدان نبرد اوکراین «تغییردهنده بازی» خواهد بود، زیرا «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه در تلاش است تا برای جنگ متزلزل خود عضوگیری کند و بنا به گزارشها از گروه بدنام «واگنر» برای جذب نیروها از میان زندانیان استفاده میکند. واگنر یک سازمان مشکوک است که بهطور رسمی وجود ندارد، اما گمان میرود که توسط «یوگنی پریگوژین» یکی از همکاران پوتین که احتمالا از طریق آژانس اطلاعات نظامی بودجه آن را تأمین میکند اداره میشود. گزارش شده که اعضای این گروه اولینبار در کریمه پس از الحاق آن منطقه از اوکراین به مسکو در سال ۲۰۱۴ میلادی ظاهر شدند و از آن زمان به این سو در سوریه، لیبی و سایر نقاط آفریقا حضور داشتهاند. پریگوژین اخیرا در ویدئویی در حال ثبتنام از زندانیان در ازای محکومیتهای لغوشده برای تقویت خطوط نیروهای روس در اوکراین دیده شده است. یک مقام سابق که افسر کماندوی افغان نیز بوده میگوید که باور دارد واگنر پشت جذب نیروهای ویژه افغانستان برای روسیه است. او میگوید: «به شما میگویم که استخدامکنندگان از گروه واگنر هستند. از همهجا افراد را جمع میکنند. تنها نهادی که نیروهای خارجی برای روسیه جذب میکند گروه واگنر است و نه ارتش روسیه. این یک فرض نیست این یک واقعیت شناختهشده است. متحدان غربی بهتر است از کماندوهای افغان برای جنگ در کنار اوکراینیها استفاده کنند. آنان نمیخواهند برای روسها بجنگند. روسها دشمن هستند، اما آنان قرار است چه کار دیگری انجام دهند. کماندوها اکنون بیکار هستند». برخی از کماندوهای سابق گزارش دادهاند که در واتساپ و سیگنال با آنان با طرح پیشنهادهایی برای پیوستن به «لژیون خارجی» روسی برای جنگ در اوکراین تماس گرفته شده است. اخبار مربوط به این تلاشها باعث نگرانی محافل نظامی و امنیتی سابق افغانستان شده است و اعضای آن میگویند که تا ۱۰ هزار کماندوی سابق افغان میتوانند به پیشنهادهای روسیه پاسخ دهند. یک منبع نظامی دیگر میگوید: «این کماندوها نه کشوری دارند نه شغل و نه آیندهای. آنان چیزی برای ازدستدادن ندارند. جذب آنان کار دشواری نیست. آنان در انتظار کار روزانه با دستمزد سه تا چهار دلار در پاکستان یا ایران یا دستمزد روزانه ۱۰ دلار در ترکیه هستند و اگر واگنر یا هر سرویس اطلاعاتی دیگری به آنان پیشنهاد دستمزد ۱۰۰ دلار در روز را بدهد تا دوباره به مردانی جنگجو تبدیل شوند، آنان این پیشنهاد را رد نمیکنند. همچنین، زمانی که یک کماندو را برای استخدام پیدا کردید، او میتواند نیمی از اعضای واحد قدیمی خود را به عضویت درآورد، زیرا آنان با یکدیگر مانند برادر هستند و خیلی زود شما یک جوخه کامل خواهید داشت». از زمانی که توجه جهانی به اوکراین پس از تهاجم روسیه در ماه فوریه معطوف شد، کماندوهای افغان در وضعیت مخفی قرار گرفتهاند. ایالات متحده و متحدانش به جای کمک به این کماندوها برای فرار از جوخههای مرگ طالبان تا حد زیادی آنان را رها کردهاند. آسیبپذیری این نیروها در برابر استخدامشدن توسط کشورها و گروههای متخاصم با ایالات متحده امری جدی است و در گزارش «مایکل مک کال» رهبر جمهوریخواهان کمیته خارجی کنگره آمریکا درباره وضعیت بد تخلیه سال گذشته از سوی نیروهای آمریکایی به آن اشاره شده است.
او با اشاره به داراییهای اطلاعاتی ایالات متحده که کماندوهای افغان را نیز شامل میشود نوشته است: «اگر این افراد تحت فشار قرار گیرند و با دشمنان آمریکا همکاری کنند میتوانند خطری برای امنیت ایالات متحده ایجاد کنند. ممکن است مجبور به همکاری با گروههای تروریستی بینالمللی مانند داعش شاخه خراسان شوند و ممکن است با بازیگران دولتی مانند چین و روسیه همکاری کنند». یک کاپیتان کماندوی ۳۵ساله که در افغانستان مخفی شده میگوید که به تعدادی از همکاران سابقش کمک کرده تا با یک دفتر استخدام نیرو ارتباط برقرار کنند. او میگوید نیروهای استخدامشده از افغانستان عازم روسیه شدهاند. آنچه بعدا درباره آنان رخ داد نامشخص بود. او میافزاید: «وقتی آنان پیشنهاد روسیه را میپذیرند تلفنهای پرسنل کماندویی خاموش میشود. آنان خیلی مخفیانه پیش میروند».
او و دیگر کماندوهای سابق که از افغانستان صحبت میکردند، زندگی در شرایط فعلی را «ناامیدکننده» توصیف کردند. این کاپیتان ۳۵ساله میافزاید: «ما بسیار ناامید هستیم. به مدت ۱۸ سال شانه به شانه با مشاوران آمریکایی، انگلیسی و نروژی کارهای خطرناکی انجام دادیم. اکنون من مخفیانه زندگی میکنم و هر ثانیه عذاب میکشم». او پیشنهاد پیوستن به نیروهای روس را نپذیرفت، زیرا روسیه را دشمن افغانستان میداند. اتحاد جماهیر شوروی سابق در سال ۱۹۷۹ میلادی به افغانستان حمله کرد و یک جنگ ۱۰ساله را علیه مجاهدین تحت حمایت ایالات متحده انجام داد. روسیه در ماههای گذشته از شورش طالبان حمایت کرد و اکنون که آنان در قدرت هستند روابط نزدیکی با آن گروه دارد. یکی دیگر از کماندوهای افغان که در کنار نیروهای ویژه بریتانیایی جنگیده بود میگوید که برای فرار از جوخههای مرگ طالبان به ایران گریخته است. هر دو کماندو گفتند که میخواهند به بریتانیا بروند، اما نمیدانند چگونه با مقامهای بریتانیایی تماس بگیرند و درخواست حفاظت کنند.
در پیامهای استخدامی ارسالشده از سوی روسها که توسط «فارنپالسی» مشاهده شدهاند از عبارتی استفاده شده که نشاندهنده یک عملیات متمرکز است. در این پیامها آمده است: «هرکسی که میخواهد با رفتار بهتر و منابع خوب به روسیه برود: لطفا نام، نام پدر و درجه نظامی خود را برای من ارسال کند». از دریافتکنندگان این اطلاعات خواسته میشود تا در استخدام سایر اعضای واحدهای خود کمک کنند. تلویزیون افغانستان گزارش داد که پیشنهادهای استخدام شامل اعطای تابعیت روسیه به افراد استخدامشده نیز میشود. کاپیتان ۳۵ساله پدر چهار فرزند خردسال میگوید که هنوز امیدوار رفتن به بریتانیاست. او افزود: «ما ۲۰ سال با دشمنان قسمخورده افغانستان در سراسر کشور با روحیه بالا در کنار بریتانیا و آمریکا جنگیدیم، اما اکنون مانند زندانیان پنهان شدهایم».