ضرورت توجه استارتاپ‌ها به اخبار نادرست
در مارس 2018 ترامپ در توييتي آمازون را خطاب قرار داد و نوشت «آمازون ماليات بسيار کمي به ايالت‌هاي محلي پرداخت مي‌کند». اين توييت سبب شد سهام شرکت آمازون به پايين‌ترين حد ارزش خود در دو سال قبل از انتشار اين توييت برسد. اگر يکي از شرکت‌هاي بزرگ حمل‌ونقل اينترنتي در بورس بود، احتمالا خبر ناگهاني گران‌شدن بنزين نيز تأثير مخرب مشابهي بر سهام آنها مي‌گذاشت. اين اتفاق‌ها يک مشکل بزرگ را برجسته مي‌کنند: شرکت‌ها به شدت نسبت به انتشار اطلاعات نادرست در رسانه‌هاي اجتماعي آسيب‌پذير هستند. حتي اگر شما در شرکت خود سهامي نداشته باشيد، از اخبار منفي تأثير مي‌گيرد و زندگي اقتصادي، اجتماعي شما متأثر مي‌شود. در توييتر فارسي به طور واضح اخبار نادرست سريع‌تر و با فرکانس بيشتري منتشر مي‌شوند و بارها شاهد آن بوده‌ايم که اخبار نادرست در اين فضا، به سرعت دست به دست مي‌چرخند. قبل از اينکه راه مقابله با اخبار نادرست را بشناسيم بهتر است به اين سؤال جواب بدهيم؛ آيا اخبار نادرست واقعا خطرناک هستند؟
اخبار نادرست هنگام انتخابات آمريکا به‌گونه‌اي در شبکه‌هاي اجتماعي پخش شد که کسي مثل دونالد ترامپ روي کار بيايد و جريان سياسي و اقتصادي بسياري از کشورها را متأثر کند. در مورد برندها نبايد اين اخبار فقط يک مزاحمت قلمداد شوند و مي‌توانند پرهزينه و آسيب‌زننده هم باشند. هجمه‌هايي که از فعالان رسانه‌هاي خارجي به کارمندان ايراني وارد مي‌شود، يکي از بزرگ‌ترين آسيب‌هايي است که نمي‌توان به سادگي از کنار آن گذشت. استفاده از پتانسيل‌هاي شبکه‌هاي اجتماعي الزاما بد نيست و ديده شده جريان‌هايي که در توييتر ساخته مي‌شود موجب تغييرات مثبتي در اجراي بعضي از قوانين در کشور شده است. نکته مهم در مورد چنين فضايي اين نيست که جريان‌هاي شبکه‌هاي اجتماعي براي هدف خوب يا بد مورد استفاده قرار بگيرند، مشکل از آنجايي شروع مي‌شود که هر نهاد تصميم‌گير يا مجري بخواهد بر اساس اين جريان‌ها تصميم‌هاي بلندمدت و کلان براي کشور و صنعت بگيرد. واضح است در چنين شرايطي، جريان‌هاي مختلف در شبکه‌هاي اجتماعي با دنبال‌کردن سناريوهاي مختلف مي‌توانند بر تصميم‌هاي بلندمدت و کلان کشور اثر بگذارند.
اطلاعات نادرست مي‌تواند سرمايه‌گذاري را مخدوش کند. مثلا در مورد تاکسي‌هاي اينترنتي، خبر اينکه قيمت بنزين تغيير نمي‌کند، احتمالا سبب افزايش رشد جذب تاکسي شده است و خبر ناگهاني مي‌توانست موجب ريزش يکباره سهام اين شرکت‌ها شود. هيچ‌کس تاکنون اثر اخبار نادرست را از نگاه اقتصادي و اجتماعي در کشور اندازه‌گيري نکرده است ولي مشهود است که اثرهاي ايجادشده قابل توجه هستند.
تحقيقات سروش وثوقي و تيم همکارانش در 2016 نشان داده که اخبار نادرست برخلاف تصور عموم بيشتر توسط انسان‌ها بازنشر داده مي‌شوند و آن‌قدرها پاي ربات‌ها در ميان نيست. شايد فکر کنيد که اين اخبار توسط افراد تأثيرگذار (اينفلوئنسر) سريع پخش مي‌شوند ولي آمارها نشان مي‌دهد اخبار نادرست بيشتر توسط افرادي که تازه اکانت تأسيس کرده‌اند و دنبال‌کننده پايين دارند و کمتر تأييد شده‌اند، بازنشر شدند. نکته‌اي که در مورد اخبار نادرست وجود دارد اين است که اخبار نادرست بسيار تازه هستند و بيشتر از اخبار درست با ديگر کاربران درگيري ايجاد مي‌کنند. ما وقتي اخبار را مصرف مي‌کنيم - به‌خصوص آنلاين - اطلاعات بسيار کمي داريم. ما نمي‌دانيم آيا منبع منتشرکننده تمايل به انتشار اطلاعات واقعي يا نادرست دارد يا خير. ما نمي‌دانيم اين خبر درست يا نادرست است. ما حتي نمي‌دانيم چگونه اين اخبار توليد شده‌اند. طبق استاندارد ناشر براي انتشار به سه منبع مستقل نياز دارد. ما نمي‌دانيم چه تعداد از خبرنگاران روي اين داستان کار کردند، چند مصاحبه انجام داده‌اند يا چه مدت تحقيق کرده‌اند. يکي از بهترين راه‌هاي مقابله با اخبار نادرست برچسب‌گذاري آنهاست. برچسب‌گذاري از اين جهت که سه منبع براي خود پيدا کنيم که بتوانيم از صحت اطلاعات مطمئن شويم. اگر قاعده سه منبع را نداشته باشيم، در مورد هر اظهار نظري دچار سوگيري خواهيم شد و در تله هواداري از يک جناح مي‌افتيم. با دورنگه‌داشتن اخبار نادرست به حيات اقتصادي و اجتماعي بهتري خواهيم رسيد و مي‌توانيم اميدوار باشيم تصميم‌هايي که براي زندگي شخصي و کاري مي‌گيريم نتايج بهتري داشته باشند.
در مارس 2018 ترامپ در توييتي آمازون را خطاب قرار داد و نوشت «آمازون ماليات بسيار کمي به ايالت‌هاي محلي پرداخت مي‌کند». اين توييت سبب شد سهام شرکت آمازون به پايين‌ترين حد ارزش خود در دو سال قبل از انتشار اين توييت برسد. اگر يکي از شرکت‌هاي بزرگ حمل‌ونقل اينترنتي در بورس بود، احتمالا خبر ناگهاني گران‌شدن بنزين نيز تأثير مخرب مشابهي بر سهام آنها مي‌گذاشت. اين اتفاق‌ها يک مشکل بزرگ را برجسته مي‌کنند: شرکت‌ها به شدت نسبت به انتشار اطلاعات نادرست در رسانه‌هاي اجتماعي آسيب‌پذير هستند. حتي اگر شما در شرکت خود سهامي نداشته باشيد، از اخبار منفي تأثير مي‌گيرد و زندگي اقتصادي، اجتماعي شما متأثر مي‌شود. در توييتر فارسي به طور واضح اخبار نادرست سريع‌تر و با فرکانس بيشتري منتشر مي‌شوند و بارها شاهد آن بوده‌ايم که اخبار نادرست در اين فضا، به سرعت دست به دست مي‌چرخند. قبل از اينکه راه مقابله با اخبار نادرست را بشناسيم بهتر است به اين سؤال جواب بدهيم؛ آيا اخبار نادرست واقعا خطرناک هستند؟
اخبار نادرست هنگام انتخابات آمريکا به‌گونه‌اي در شبکه‌هاي اجتماعي پخش شد که کسي مثل دونالد ترامپ روي کار بيايد و جريان سياسي و اقتصادي بسياري از کشورها را متأثر کند. در مورد برندها نبايد اين اخبار فقط يک مزاحمت قلمداد شوند و مي‌توانند پرهزينه و آسيب‌زننده هم باشند. هجمه‌هايي که از فعالان رسانه‌هاي خارجي به کارمندان ايراني وارد مي‌شود، يکي از بزرگ‌ترين آسيب‌هايي است که نمي‌توان به سادگي از کنار آن گذشت. استفاده از پتانسيل‌هاي شبکه‌هاي اجتماعي الزاما بد نيست و ديده شده جريان‌هايي که در توييتر ساخته مي‌شود موجب تغييرات مثبتي در اجراي بعضي از قوانين در کشور شده است. نکته مهم در مورد چنين فضايي اين نيست که جريان‌هاي شبکه‌هاي اجتماعي براي هدف خوب يا بد مورد استفاده قرار بگيرند، مشکل از آنجايي شروع مي‌شود که هر نهاد تصميم‌گير يا مجري بخواهد بر اساس اين جريان‌ها تصميم‌هاي بلندمدت و کلان براي کشور و صنعت بگيرد. واضح است در چنين شرايطي، جريان‌هاي مختلف در شبکه‌هاي اجتماعي با دنبال‌کردن سناريوهاي مختلف مي‌توانند بر تصميم‌هاي بلندمدت و کلان کشور اثر بگذارند.
اطلاعات نادرست مي‌تواند سرمايه‌گذاري را مخدوش کند. مثلا در مورد تاکسي‌هاي اينترنتي، خبر اينکه قيمت بنزين تغيير نمي‌کند، احتمالا سبب افزايش رشد جذب تاکسي شده است و خبر ناگهاني مي‌توانست موجب ريزش يکباره سهام اين شرکت‌ها شود. هيچ‌کس تاکنون اثر اخبار نادرست را از نگاه اقتصادي و اجتماعي در کشور اندازه‌گيري نکرده است ولي مشهود است که اثرهاي ايجادشده قابل توجه هستند.
تحقيقات سروش وثوقي و تيم همکارانش در 2016 نشان داده که اخبار نادرست برخلاف تصور عموم بيشتر توسط انسان‌ها بازنشر داده مي‌شوند و آن‌قدرها پاي ربات‌ها در ميان نيست. شايد فکر کنيد که اين اخبار توسط افراد تأثيرگذار (اينفلوئنسر) سريع پخش مي‌شوند ولي آمارها نشان مي‌دهد اخبار نادرست بيشتر توسط افرادي که تازه اکانت تأسيس کرده‌اند و دنبال‌کننده پايين دارند و کمتر تأييد شده‌اند، بازنشر شدند. نکته‌اي که در مورد اخبار نادرست وجود دارد اين است که اخبار نادرست بسيار تازه هستند و بيشتر از اخبار درست با ديگر کاربران درگيري ايجاد مي‌کنند. ما وقتي اخبار را مصرف مي‌کنيم - به‌خصوص آنلاين - اطلاعات بسيار کمي داريم. ما نمي‌دانيم آيا منبع منتشرکننده تمايل به انتشار اطلاعات واقعي يا نادرست دارد يا خير. ما نمي‌دانيم اين خبر درست يا نادرست است. ما حتي نمي‌دانيم چگونه اين اخبار توليد شده‌اند. طبق استاندارد ناشر براي انتشار به سه منبع مستقل نياز دارد. ما نمي‌دانيم چه تعداد از خبرنگاران روي اين داستان کار کردند، چند مصاحبه انجام داده‌اند يا چه مدت تحقيق کرده‌اند. يکي از بهترين راه‌هاي مقابله با اخبار نادرست برچسب‌گذاري آنهاست. برچسب‌گذاري از اين جهت که سه منبع براي خود پيدا کنيم که بتوانيم از صحت اطلاعات مطمئن شويم. اگر قاعده سه منبع را نداشته باشيم، در مورد هر اظهار نظري دچار سوگيري خواهيم شد و در تله هواداري از يک جناح مي‌افتيم. با دورنگه‌داشتن اخبار نادرست به حيات اقتصادي و اجتماعي بهتري خواهيم رسيد و مي‌توانيم اميدوار باشيم تصميم‌هايي که براي زندگي شخصي و کاري مي‌گيريم نتايج بهتري داشته باشند.