یونان و ترکیه؛ چالش‌های جدید
تنش دو کشور یونان و ترکیه در موضوعات مختلف ادامه دارد. گسترش آب‌های سرزمینی، نقض حریم دریایی و هوایی، تعمیق روابط اقتصادی و نظامی ترکیه با لیبی و بدرفتاری با مهاجران از مهم‌ترین چالش‌های اخیر میان طرفین است.
محمود فاضلی-دیپلمات پیشین و تحلیلگر بین‌الملل: تنش دو کشور یونان و ترکیه در موضوعات مختلف ادامه دارد. گسترش آب‌های سرزمینی، نقض حریم دریایی و هوایی، تعمیق روابط اقتصادی و نظامی ترکیه با لیبی و بدرفتاری با مهاجران از مهم‌ترین چالش‌های اخیر میان طرفین است. در جدیدترین تنش‌ها میان دو کشور، بدرفتاری با مهاجران خارجی به یک چالش جدیدی تبدیل شده است. سویلو وزیر کشور ترکیه مقامات یونانی را به رفتار غیر‌انسانی با مهاجران و قتل آنها متهم کرده و مدعی شد کاری که اروپا در تلاش است انجام دهد، بسیار ساده و واضح است. از طریق فرونتکس به یونان این قدرت را می‌دهد که با توسل به خشونت و مرگ، جلوی مهاجران را بگیرد و از مرزهای خود محافظت کند. از سال 2020 تا کنون، یونان مجموعا 69هزارو 375 مهاجر را در دریای اژه به سمت ترکیه رانده است که بر اثر آن
170 نفر جان باخته و 708 نفر مجروح شدند.
آکار وزیر دفاع ترکیه در مواضع جدید خود مدعی است اختلافات ترکیه و یونان در اژه از طریق مذاکرات حل‌شدنی است؛ اما او هم‌زمان هشدار می‌دهد ترکیه هرگز در برابر عمل انجام‌شده قرار نخواهد گرفت. «همه باید بدانند ما اجازه نخواهیم داد در مقابل عمل انجام‌شده قرار بگیریم. ما سیاست مسئولانه مبتنی بر عقل سلیم را دنبال می‌کنیم. آماده دیدار (با طرف یونانی) هستیم. ما از تبدیل اژه به دریای دوستی و تقسیم عادلانه ثروت آن حمایت می‌کنیم. ترکیه تهدیدی برای هیچ‌کس نیست».
اما ترکیه همچنان نسبت به عواقب تسلیح جزایر به یونان هشدار می‌دهد و آتن را عامل بسته‌شدن کانال‌های ارتباطی بین دو کشور می‌داند. ترک‌ها معتقدند ارسال تجهیزات نظامی به جزایر، خلاف معاهدات است و به یونان هشدار می‌دهند که این کار عواقبی را در پی خواهد داشت. ترکیه همواره طرفدار گفت‌وگو و روابط حسنه بوده و این طرف یونانی بود که مذاکرات را به شکست هدایت کرد. حساب‌کردن روی قدرت کشورهای ثالث اشتباه راهبردی یونان است و هیچ احتمالی وجود ندارد که یونان به‌تنهایی قدرت کسب کند و تنها با اتکا به لابی‌گری در اتحادیه اروپا یا آمریکا می‌تواند این کار را انجام دهد.
وزیر خارجه یونان از ترکیه می‌خواهد که ادعاهایش علیه تمامیت ارضی یونان را کنار بگذارد. یونان هیچ ادعایی درباره ذره‌ای از سرزمین ترکیه ندارد و همین انتظار نیز از ترکیه می‌رود. ترکیه باید این موضوع را درک کند که دو کشور همسایه و عضو ناتو باید روابط دوستانه داشته باشند. امکان حل اختلافات یونان و ترکیه طبق قواعد حقوق بین‌الملل و حقوق دریاها وجود دارد. با نزدیک‌شدن به انتخابات ترکیه، تنش فروکش نخواهد کرد و خطر اقدام تحریک‌آمیز عمدی افزایش می‌یابد.
به اعتقاد وزیر خارجه یونان، آتن با چالش بی‌سابقه‌ای از طرف ترکیه مواجه است و اینکه ترکیه ما را به اظهارات تحریک‌آمیز متهم می‌کند در‌حالی‌که ما فقط آنچه را ترک‌ها می‌گویند تکرار کردیم، خنده‌دار است. هیچ مقام یونانی علیه ترکیه اظهارات تحریک‌آمیز بیان نکرده است. او که از منتقدان یادداشت تفاهم امضا‌شده بین ترکیه و دولت طرابلس است، ادعا کرد ترکیه نمی‌تواند قواعد خاص خودش را در مورد تحدید مناطق دریایی اجرا کند. ترکیه با هیچ کشوری به غیر از لیبی نمی‌تواند در این موضوعات به تفاهم برسد. با لیبی نیز فقط از طریق اعمال فشار و باج‌خواهی توانسته این کار را بکند. تنها نتیجه این رویکرد ترکیه ایجاد تنش‌های جدید در منطقه است.
هیچ‌کسی به دنبال محروم‌کردن ترکیه از دسترسی به دریا نیست، اما این ترکیه است که این تصور را دارد که باید بر همه چیز تسلط داشته باشد. یونان تنها کشوری است که به‌طور علنی از چشم‌انداز الحاق ترکیه به اتحادیه اروپا حمایت و تلاش کرده دست کمک به سوی همسایه خود دراز کند. در این راستا یونان هر کاری را که می‌تواند انجام داده، اما هیچ دولت یونانی قرار نیست تسلیم ترکیه شود. طرف یونانی درباره گسترش آب‌های سرزمینی به 12 مایل دریایی، اعتقاد دارد هر موقع دولت تشخیص داد این اقدام منافع ملی کشور را تأمین می‌کند، زمان و مکان آن را تعیین خواهد کرد.
از آمریکا به‌عنوان متحد هر دو کشور در ناتو، مواضع متفاوتی شنیده می‌شود. منندز، رئیس کمیته روابط خارجی سنا، خواستار بررسی نقش ارتش ترکیه در رها‌کردن
92 مهاجر برهنه در مرز زمینی با یونان شد. او به مراجع یونانی بابت نجات‌دادن 92 نفری که در نزدیکی مرز این کشور با ترکیه پیدا شده بودند، تبریک گفته و از انجام تحقیقات درباره رفتار غیر‌انسانی با مهاجران حمایت می‌کند. آمریکا تلاش دارد نشان دهد موضع واشنگتن درباره امنیت دریای اژه تغییر نکرده و همکاری دفاعی آمریکا با متحدانش در ناتو، ترکیه و یونان، بی‌طرفانه و متوازن است.
