کیفیت آثار عروسکی بسیار بالاست

سمیرا افتخاری: کاوه مهدوی معتقد است اگر آثار حاضر در جشنواره در قالب یک بسته در پلتفرم‌ها به نمایش درآید، مخاطب با این گونه نمایشی بیشتر آشنا شده و به سالن‌ها نیز می‌آید و در نتیجه شاهد استقبال و رونق بیشتر تئاتر عروسکی خواهیم بود.

نمایش «شوآف» به نویسندگی و کارگردانی کاوه مهدوی، در نوزدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران (مبارک) حضور یافت و در دو نوبت به روی صحنه سالن چهارسو رفت.

مهدوی درباره ایده شکل‌گیری این نمایش توضیح داد: «من دو سال پیش خوابی دیدم که بلافاصله آن را ثبت کردم و می‌خواستم از آن برای ساخت فیلمی کوتاه استفاده کنم که به دلایلی نشد و به جشنواره مبارک فکر کردم. خط اصلی داستان به علاقه‌مندی به دیده‌شدن در فضای مجازی برمی‌گردد و به همین دلیل نیز این نام را برایش انتخاب کردم؛ چراکه شخصیت اصلی بر اثر دیده‌نشدن به جنون می‌رسد و اتفاق‌های بعدی را رقم می‌زند».

او درباره استقبال از این نمایش توضیح داد: «خوشبختانه از طرف مخاطبان استقبال خیلی خوبی صورت گرفت و حتی می‌توان گفت زیادی خوب بود؛ به‌نحوی‌که من به دلیل شلوغی زیاد سالن اصلا دیدی به کار نداشتم و از روی حدس کار را پیش می‌بردم».

کارگردان نمایش «شاه‌لیر» با اشاره به اینکه جشنواره بسیار منظم و بدون حاشیه برگزار شده است، گفت: «با وجود وضعیت اقتصادی و نرخ دلار و سختی کار دعوت از گروه‌های خارجی،‌ جشنواره خیلی خوب برگزار شده است. جشنواره مبارک در دوره‌های قبل رقابتی نبود و بار دیگر بعد از چند دوره به‌ صورت مسابقه‌ای درآمد. به نظر می‌رسید که با توجه به مسابقه‌ای‌شدن، حاشیه‌هایی داشته باشد، اما خوشبختانه این‌طور نبود. ضمن اینکه من بیشتر کارهای بزرگسال انجام می‌دهم، اما اینکه هر چند وقت یک‌ بار کار عروسکی اجرا کنم، برایم لذت‌بخش است و ایجاد خلاقیت می‌کند؛ بنابراین مسابقه‌ای‌بودن برای من دیگر اهمیتی ندارد و به گروهم نیز تأکید می‌کنم که از این حضور لذت ببرند و به دنبال حواشی در جشنواره نباشند».

او ادامه داد: «از سوی دیگر، با داوری گروه‌ها خیلی موافق نبودم، اما درعین‌حال مخالفتی هم ندارم و به نظرم نوعی تجربه است و هرکسی که موفق شود دلیل بر متفاوت‌بودن او نیست و برعکس آن نیز همین است. با توجه به اینکه جشنواره یک‌ بار به تعویق افتاد، بسیار خوشحالم که برگزار شد و برگزارکنندگان پای‌ کار ایستادند و آن را به ثمر رساندند. مسئولان اداره کل هنرهای نمایشی نیز به‌طور ویژه حمایت کردند و آن را در نیمه ‌راه رها نکردند».

مهدوی در پاسخ به این پرسش که نام نمایش عروسکی همواره مخاطب را به یاد کودک می‌اندازد، جای خالی عروسک برای بزرگسالان تا چه اندازه احساس می‌شود؟ هم گفت: «بسیار زیاد؛ دائما از تخصیص سالن‌های مختلف به نمایش عروسکی صحبت می‌شود، اما وقتی تماشاگری به آن سمت هدایت نمی‌‌شود تا کار عروسکی -چه کودک و چه بزرگسال- ببیند و حتی بسیاری نسبت به آن اطلاعی ندارند، چه فایده‌ای دارد. هنوز هم بسیاری معتقدند نمایش عروسکی مختص به کودکان است؛ چون اطلاع‌رسانی درستی در این زمینه صورت نگرفته است».

او افزود: «با بودجه اندک تئاتر، ته‌مانده آن هم به نمایش عروسکی نمی‌رسد. ما در هر دوره جشنواره صحبت‌هایی درباره حمایت می‌شنویم و چند اثر هم حمایت می‌شوند و به اجرای عموم می‌رسند، اما متأسفانه اقدامات ادامه‌دار نیست. سخت است با این شرایط اتفاق جدیدی رخ دهد. مدیران فرهنگی ما درباره تئاتر خصوصی صحبت می‌کنند و نیت حمایت از تئاتر و هنرمندانش را هم دارند، اما یک نفر پیدا نمی‌شود که بیاید و بگوید من سالن خصوصی را افتتاح کردم تا فقط برای اجرای نمایش عروسکی باشد».

کارگردان نمایش «زا» گفت: «وقتی گروه امکانات سخت‌افزاری در اختیار ندارد، نمی‌تواند کارش را جایی عرضه کند که مخاطب آن را ببیند. توانایی در کاری هست، اما چون سالنی وجود ندارد، گروه نیز نمی‌تواند خلاقیت و ایده داشته باشد. باید ابتدا امکانات و شرایط را فراهم کرد و بعد به اجرای آن رسید».

مهدوی همچنین ادامه داد: «ما پلتفرم‌های بسیاری داریم که سرشار از پول هستند. چرا باید از برخی کارهای ضعیف حمایت کرد، اما از تئاتر عروسکی حمایتی صورت نگیرد؟ می‌توان کل کارهای جشنواره را در یک بسته خریداری و عرضه کرد. بعد شما ببینید مخاطب به سالن‌های نمایشی می‌آید که کار را به شکل زنده در سالن هم ببیند یا نه. اگر بستری فراهم شود تا کارهای همین جشنواره به نمایش درآیند، قطعا اتفاق خوبی رخ خواهد داد».

او افزود: «امید چندانی به اجرای نمایش عروسکی در طول سال ندارم و حق هم به مدیران می‌دهم؛ چراکه معتقدند سالن‌ها خالی اجرا می‌روند. بااین‌حال حداقل کاری که می‌توانند انجام دهند این است که جشنواره مبارک را با وجود اینکه رویدادی غنی است، دوسالانه برگزار نکنند و سالانه باشد. در تمام دنیا برخی جشنواره‌های خصوصی دوسالانه برگزار می‌شوند چون توان برگزاری سالانه ندارند، اما جشنواره‌های زیادی هم هستند که سالانه برگزار می‌شوند. ما هم می‌توانیم این کار را انجام دهیم. اگر دوسالانه است حداقل این تضمین باشد که تمام کارهای جشنواره اجرای عمومی داشته باشند. کیفیت نمایش عروسکی بسیار بالاست و کار ضعیفی که مخاطب احساس کند به او توهین شده است، در این عرصه دیده نمی‌شود».