عربستان میزبان نشست برای آتشبس در جنگ غزه
چانهزنی در ریاض
عربستان سعودی از روز گذشته و در کنار میزبانی نشست مجمع جهانی اقتصاد، نشستی هم برای آتشبس در غزه برگزار کرد. در آغاز این نشست که با حضور میانجیان آتشبس غزه برگزار شد، ریاض خواستار ایجاد ثبات در منطقه شد و درباره آثار جنگ جاری اسرائیل و حماس بر وضعیت اقتصادی جهانی هشدار داد.
عربستان سعودی از روز گذشته و در کنار میزبانی نشست مجمع جهانی اقتصاد، نشستی هم برای آتشبس در غزه برگزار کرد. در آغاز این نشست که با حضور میانجیان آتشبس غزه برگزار شد، ریاض خواستار ایجاد ثبات در منطقه شد و درباره آثار جنگ جاری اسرائیل و حماس بر وضعیت اقتصادی جهانی هشدار داد.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، رهبران فلسطینی و مقامهای بلندپایه برخی کشورهای دیگر که در تلاش برای میانجیگری بین اسرائیل و حماس هستند، در فهرست میهمانان نشست ریاض قرار دارند. محمد الجدعان، وزیر دارایی عربستان سعودی، در یکی از اولین میزگردهای دوروزه مجمع جهانی اقتصاد (WEF) اعلام کرد جنگ غزه همراه با درگیریها در اوکراین و مناطق دیگر، فشار زیادی بر وضعیت اقتصادی جهان وارد کرده است. فیصل الابراهیم، وزیر برنامهریزی عربستان سعودی نیز در یک کنفرانس مطبوعاتی پیش از برگزاری این اجلاس گفت: «جهان امروز در حال گذراندن وضعیت دشواری است و تلاش میکند امنیت و رفاه را برقرار کند. ما در لحظهای با هم ملاقات میکنیم که یک اشتباه محاسباتی میتواند چالشهای ما را تشدید کند».
«بورگه برنده» رئیس مجمع جهانی اقتصاد نیز در کنفرانس مطبوعاتی خبر داد که اکنون در «مذاکرات آزادسازی گروگانها و همچنین راهحلی احتمالی برای خروج از بنبستی که در غزه با آن مواجهیم، اقدامهای جدیدی به چشم میخورد». به گفته او، فرصت حضور مقامهای بینالمللی و «بازیگران کلیدی» در ریاض، میتواند برای گفتوگوهای سازنده درباره آتشبس اسرائیل و حماس کارساز باشد. بااینحال هیچ نمایندهای از اسرائیل در این اجلاس حضور ندارد.
«بورگه برنده» با اشاره به حضور محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در ریاض اشاره کرد که میانجیگری رسمی قطر و مصر در جریان است؛ «بااینحال در نشست ریاض درباره وضعیت بشردوستانه جاری در غزه و همچنین درباره حماس و حزبالله لبنان، بحثهایی صورت خواهد گرفت».
پیشازاین وزارت خارجه آمریکا اعلام کرده بود آنتونی بلینکن «درباره تلاشهای جاری برای دستیابی به آتشبس در غزه که آزادی گروگانها را تضمین میکند»، گفتوگو خواهد کرد. متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در بیانیهای گفت: «بلینکن درباره افزایش کمکهای بشردوستانه به غزه و اهمیت تضمین و تداوم این کمکها گفتوگو خواهد کرد. وزیر امور خارجه بر اهمیت جلوگیری از گسترش مناقشه تأکید کرده و درباره تلاشهای جاری برای دستیابی به صلح و امنیت پایدار درمنطقه ازجمله از طریق ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی با تضمینهای امنیتی برای اسرائیل گفتوگو خواهد کرد». قرار نیست که بلینکن در دور تازه سفر خود از اسرائیل دیدن کند.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفته است بلینکن در سفر دوروزه خود در نشست وزیران شورای همکاری خلیج فارس شرکت و برای پیشبرد هماهنگیهای امنیتی در منطقه تلاش خواهد کرد. به گفته میلر، وزیر خارجه آمریکا همچنین در نشست ویژه مجمع جهانی اقتصاد هم حضور خواهد داشت.
در همین حال اسرائیل کاتز، وزیر خارجه اسرائیل، گفته است اگر حماس با آزادی گروگانهایی که هنوز در اختیار دارد، موافقت کند، تهاجم برنامهریزیشده به رفح در جنوب غزه ممکن است به تعلیق دربیاید. او این سخنان را پس از آن بیان کرد که حماس ویدئویی جدید از دو گروگان در غزه منتشر کرد که اولین نشانه از زندهبودن آنهاست.
در این ویدئو که تاریخ آن مشخص نیست، «اومری میران» و «کیث سیگل» میگویند ۲۰۰ روز است که در دست حماس هستند. هر دو گروگان در حملات حماس در هفت اکتبر به دست نیروهای این گروه افتادند. پس از انتشار این ویدئو، خانوادههای گروگانها از اسرائیل خواستند تا یک توافق جدید برای آزادی گروگانها را به نتیجه برساند. سیگل که یک شهروند آمریکایی است، به همراه همسرش آویوا ربوده شد. همسر او طی آتشبس کوتاهمدت ماه نوامبر آزاد شد.
در همین حال، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز گفت مذاکرات برای پایاندادن به جنگ و بازگرداندن گروگانهای باقیمانده شتاب تازهای گرفته است.
در همین حال حماس اعلام کرد در حال بررسی آخرین پیشنهاد متقابل اسرائیل درباره آتشبس احتمالی در غزه است. یک روز پیش از آن، رسانهها گزارش داده بودند که هیئتی از مصر بهعنوان میانجی وارد اسرائیل شده و تلاش برای شروع مذاکرات متوقفشده را از سر گرفته است.
خلیل الحیه، از مقامهای ارشد حماس که در حال حاضر در قطر مستقر است، اعلام کرد: «ما پاسخ رسمی اسرائیل را به پیشنهادی که ۱۳ آوریل به میانجیگران (مصر و قطر) ارائه کرده بودیم، دریافت کردیم». یک مقام مصری که نخواست نامش فاش شود، گفت اسرائیل هیچ پیشنهاد جدیدی ارائه نکرده است، اگرچه مایل است بهجای ۴۰ گروگان مورد بحث، آتشبس محدودی برقرار کند و حماس نیز ۳۳ گروگان را آزاد کند.
مقامات اطلاعاتی اسرائیل بر این باورند که از مجموع ۱۳۳ گروگان در دست حماس و دیگر گروههای فلسطینی، باید ۳۳ گروگان زن، سالخورده و بیمار هرچه سریعتر آزاد شوند.
با گذشت بیش از شش ماه از جنگ اسرائیل در غزه، مذاکرات آتشبس میان تلآویو و حماس همچنان در بنبست قرار دارد و دو طرف بر خواستههایشان پافشاری میکنند. حماس میگوید هرگونه توافقی باید به جنگ غزه پایان دهد، درحالیکه بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، مخالف تعهددادن در این زمینه است و میگوید تا نابودی حماس دست از تلاش برنخواهد داشت.
عربستان سعودی از ابتدای جنگ غزه به همراه دیگر قدرتهای منطقهای و جهانی برای مهار این جنگ و جلوگیری از گسترش آن تلاش کرده است. ریاض که از روز گذشته میزبان نشست ویژه مجمع جهانی اقتصاد است، تلاش میکند از این فرصت نیز برای دستیابی به توافق آتشبس اسرائیل و حماس بهره بگیرد.
از طرف دیگر، محمود عباس، رئیس تشکیلات فلسطینی گفت آمریکا تنها کشوری است که میتواند مانع حمله اسرائیل به رفح در جنوب غزه شود؛ حملهای که به گفته او میتواند بسیاری از مردم فلسطین را مجبور به فرار از این منطقه کند. عباس که در نشست ویژه مجمع جهانی اقتصاد در ریاض صحبت میکرد، گفت: «ما از آمریکا درخواست میکنیم از اسرائیل بخواهد که حمله به رفح را ادامه ندهد. آمریکا تنها کشوری است که میتواند اسرائیل را از ارتکاب به این جنایت بازدارد».