زوال یک رئیس‌جمهور

زوال ذهنی و شناختی رئیس‌جمهور 81‌ساله آمریکا که برای شرکت در هشتادمین سالگرد نرماندی و دیدار با رئیس‌جمهور فرانسه، در سفری پنج‌روزه به این کشور رفته است، باز هم خبرساز شد. جو بایدن در این مراسم به دفعات دچار سردرگمی شد و برخی حرکت‌های او را شبیه ربات توصیف کردند.

او نخست پس از پیاده‌شدن از خودرو برای لحظاتی سردرگم بود و بعد در پیداکردن صندلی‌اش دچار وقفه شد و برای لحظاتی هم می‌خواست روی یک صندلی نامرئی بنشیند. سپس درحالی‌که امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، هنوز سرگرم گفت‌و‌گو با کهنه‌سربازان بود، جیل بایدن،‌ همسر جو بایدن دست او را گرفت و او را از مراسم خارج کرد.

اقدام این زوج به خروج از مراسم پیش از مکرون، پرسش‌ها و گمانه‌زنی‌هایی را در رسانه‌ها پدید آورده و برخی آن را به شدت‌گرفتن زوال ذهنی بایدن ربط داده‌اند. با این حال کاخ سفید بر سلامت عقلی و جسمی بایدن تأکید دارد و می‌گوید کسانی که در این مورد تردید می‌کنند «انگیزه سیاسی» دارند.

به‌تازگی نیز وال‌استریت ‌ژورنال در گزارشی به وضعیت وخیم جو بایدن پرداخته است. بر این اساس، زوال شناختی جو بایدن‌ برای چند قانون‌گذار بلندپایه کنگره مشهود و نگران‌کننده شده است. در این گزارش آمده است بایدن ۸۱ساله بیش از پیش به برگه‌های یادداشت تقلب در جلسه‌ها متکی شده و گاهی مدتی که چشمانش را بسته است، به‌قدری طولانی می‌شود که افراد فکر می‌کنند خوابش برده است. تعدادی از بیش از 

۴۵ قانون‌گذار جمهوری‌خواه و دموکراتی که با وال‌استریت‌ ژورنال مصاحبه کرده‌اند، گفته‌اند رئیس‌جمهوری در جلسات به‌قدری آرام صحبت می‌کند که فهمیدن حرف‌هایش برای حاضران در جلسه دشوار می‌شود. برخی دیگر متذکر شدند که رفتار و درک بایدن از جزئیات سیاست‌ها روز به روز متفاوت و اغلب به برگه‌های یادداشت متکی است و در نشست‌ها کار را به دستیارانش واگذار می‌کند. فردی که در ماه ژانویه در جریان مذاکرات درباره بودجه کنگره برای کمک به اوکراین، با بایدن ملاقات کرده بود، به وال‌استریت‌ ژورنال گفت: «نمی‌توانستی آنجا باشی و احساس معذب‌بودن نکنی».

سایر افرادی که در جلسه حضور داشتند به یاد آوردند که از وقتی بایدن وارد اتاق شد تا شروع جلسه حدود ۱۰ دقیقه طول کشید و وقتی جلسه شروع شد، او از کارت‌های یادداشت برای بیان نکاتی استفاده کرد که همه از قبل با آن موافق بودند و حاضران به‌سختی می‌توانستند صدایش را بشنوند. در این گزارش آمده است «او در بخش زیادی از مکالمه شرکت نداشت» و از کارمندانش می‌خواست به برخی سؤال‌هایی که مستقیم از او پرسیده می‌شد پاسخ دهند.

مایک جانسون، رئیس‌ مجلس نمایندگان، در جلسه‌ای با بایدن در ماه فوریه، درباره سیاست دولت در صادرات گاز طبیعی مایع ابراز نگرانی کرد و گفت بیمناک است که این به‌ نفع روسیه باشد. طبق گزارش، به نظر نمی‌رسید بایدن بداند این سیاست واقعا در حال اجرا‌ست و به ‌اشتباه مدعی شد که این «فقط یک بررسی» است. به گفته شاهدان، این مکالمه جانسون را «ناامید و نگران» کرد. کوین مک‌کارتی، رئیس سابق مجلس نمایندگان، به یاد می‌آورد که بایدن در جریان گفت‌و‌گوهای پرتنش درباره افزایش سقف بدهی، «حرف‌های نامربوط» می‌زد و من‌من می‌کرد‌ و توانایی‌اش در کنترل جلسه روز با روز فرق می‌کرد. مک‌کارتی با اشاره به وابستگی بایدن به یادداشت‌ها، گفت: «همیشه کارت همراهش داشت. در غیر این‌ صورت نمی‌توانست بحث و مذاکره کند».

او افزود: «وقتی معاون رئیس‌جمهوری بود، با او ملاقات می‌کردم، به منزلش می‌رفتم. دیگر آن آدم قبلی نیست».

در تماس‌های بعدی با بایدن، قانون‌گذارانی که مک‌کارتی وظیفه نهایی‌کردن جزئیات طرح سقف بدهی را به آنها محول کرده بود، به‌سختی توانستند رئیس‌جمهوری را مجاب کنند که درباره نکات کلیدی تصمیم نهایی را بگیرد. گفت‌و‌گوهای آنها با بایدن به‌طرز ناامیدکننده‌ای «کلی» بود و بایدن فقط ابراز «خوش‌بینی می‌کرد که مسائل حل می‌شود».

مک‌کارتی درباره مراحل دشوار نهایی مذاکرات گفت: «او برمی‌گشت سراغ تمام موارد قدیمی که مدت‌ها پیش انجام و تمام شده بود».

او به یاد می‌آورد: «و شوکه می‌شد‌ وقتی می‌گفتم نه رئیس‌جمهور، ما در جلسه‌های قبلی درباره آن صحبت کردیم. آن موضوع را تمام کردیم».

یک مشاور ارشد حزب جمهوری‌خواه به نیویورک‌پست گفت به دلیل این ادعاهای نگران‌کننده است که وزارت دادگستری از انتشار نوارهای گفت‌و‌گوی بایدن با رابرت هور، بازرس ویژه تحقیق در مورد سوءمدیریت بایدن در نگهداری از اسناد محرمانه، خودداری کرده است. یک مقام کاخ سفید روایت‌هایی که رئیس‌جمهوری را در وضعیت زوال شناختی ترسیم می‌کند رد کرد. بایدن مسن‌ترین رئیس‌جمهوری تاریخ آمریکاست و در صورت انتخاب مجدد، تا پایان دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش ۸۶‌ساله خواهد بود.

دردسرهای هانتر

از طرف دیگر، دردسرهای هانتر بایدن هم برای پدرش جو بایدن تمامی ندارد و حالا تنها پسر زنده رئیس‌جمهور آمریکا درگیر پرونده تازه‌ای شده که در آن متهم است به اینکه برای خرید اسلحه، اطلاعات نادرست به فروشنده داده است.

هانتر تنها پسر زنده رئیس‌جمهور آمریکا و تنها بازمانده یک سانحه رانندگی است که سال ۱۹۷۲ به جان باختن نیلیا هانتر بایدن، همسر اول جو بایدن‌ و همچنین نائومی دختر یک‌ساله آنها انجامید. در آن حادثه علاوه بر هانتر، دیگر پسر او با نام بو هم در ماشین حضور داشت اما هر دو جان سالم به در بردند. با این حال بو در سال ۲۰۱۵ در ۴۶‌سالگی بر اثر ابتلا به سرطان مغز جان باخت.

هانتر بایدن متهم است که در سال ۲۰۱۸ از یک فروشگاه فروش اسلحه یک کلت کبرا خریداری کرده اما در فرایند خرید اطلاعات نادرستی به فروشنده اعلام کرده است. دادستان‌ها می‌گویند او وقتی برای خرید این اسلحه به فروشگاهی در ایالات دلوور مراجعه کرده، در پرسش‌های موجود فرم خرید پاسخ درستی نداده و به ‌غلط ادعا کرده که از مواد مخدر استفاده نمی‌کند. این در حالی است که گفته می‌شود او در آن زمان کراک مصرف می‌کرده است. بر اساس قوانین فدرال سه گروه از افراد اجازه خرید اسلحه در ایالات متحده ندارند: نخست مجرمان، دوم افراد فراری که به‌طور غیرقانونی در این کشور زندگی می‌کنند‌ و دسته سوم مصرف‌کنندگان مواد مخدر غیرقانونی.

دادستان‌ها می‌گویند هانتر این اسلحه را به مدت ۱۱ روز در اختیار داشته درحالی‌که مواد مخدر غیرقانونی مصرف می‌کرده و این نقض قوانین فدرال به‌شمار می‌رود. هانتر در آن زمان برای مدت کوتاهی با هالی بایدن، بیوه بو بایدن، برادرش، روابط عاشقانه داشته است. بر اساس اعلام هالی به پلیس، او ۱۱ روز پس از خرید اسلحه متوجه آن می‌شود و هفت‌تیر را در سطل آشغال یک خواربارفروشی می‌اندازد؛ چرا‌که نگران بوده هانتر احتمالا کار خطرناکی با آن اسلحه انجام دهد.

علاوه بر هانتر که متهم این پرونده است، هیئت ‌منصفه از هالی بایدن بیوه بو بایدن، کاتلین بوهل همسر نخست هانتر، ملیسا کوهن همسر کنونی او و همچنین زوئی کِستان دوست‌دختر پیشین هانتر برای ادای شهادت دعوت کرده است. این افراد شهادت داده‌اند که هانتر مواد مخدر و به‌ویژه کراک مصرف می‌کرده است. درک هاینز، دادستان، در بیانیه دادگاه خطاب به هیئت منصفه گفته است که «در ایالات متحده هیچ‌کس بالاتر از قانون نیست و اهمیتی ندارد نام فرد کیست و هر مجرمی باید محاکمه شود».

در جلسه دادگاه، دادستان‌ها پیام‌های متنی را به نمایش گذاشتند که نشان می‌داد متهم در زمان خرید کلت کبرا با یک فروشنده مواد مخدر برای تهیه جنس گفت‌وگو و درباره مصرف کراک نیز صحبت کرده است؛ شواهدی که اثبات می‌کند او اجازه خرید اسلحه را نداشته است. همچنین ژیل بایدن و دخترش اشلی بایدن که خواهر ناتنی هانتر است نیز در دادگاه حاضر بوده‌اند.

در جلسه دادگاه زوئی کستان جزئیاتی از میزان مصرف مواد مخدر توسط هانتر شرح داد که بر اساس گفته‌های او پسر رئیس‌جمهور آمریکا وقتی در دسامبر ۲۰۱۷ برای نخستین بار کستان را دیده، پس از ۱۰ دقیقه شروع به مصرف کراک کرده است. او همچنین گفته که هانتر حدودا هر ۲۰ دقیقه یک بار کراک مصرف می‌کرده است. زوئی کستان در بخش دیگری از شهادت خود اذعان کرده که در سپتامبر ۲۰۱۸ و حدود یک ماه پیش از خرید کلت کبرا، هانتر را در کالیفرنیا دیده که کراک مصرف می‌کرده است.

کارشناسان می‌گویند چنین جرمی می‌تواند مجازاتی همچون تا ۲۵ سال حبس برای فرد در پی داشته باشد با این حال به دلیل اینکه هانتر سابقه‌ای ندارد، بعید است که چنین حکم سنگینی برای او صادر شود و احتمال می‌رود مجازاتی بسیار سبک‌تر برای او در نظر گرفته شود. از سوی دیگر ازآنجایی‌که این یک پرونده فدرال است، جو بایدن می‌تواند پسرش را عفو کند، اما کاخ سفید به‌صراحت چنین احتمالی را رد کرده است.

واکنش جو بایدن

رسانه‌های آمریکایی گزارش داده‌اند که رئیس‌جمهور آمریکا بسیار نگران پرونده پسرش است. او در همین رابطه بیانیه‌ای منتشر کرد و هانتر را به خاطر ترک اعتیاد «شجاع و الهام‌بخش» نامید. جو بایدن در این بیانیه می‌نویسد: «استقامت هانتر در برابر ناملایمات و قدرتی که او برای بهبودی خود به ارمغان آورده، برای ما الهام‌بخش است. بسیاری از خانواده‌ها عزیزانی دارند که بر اعتیاد غلبه کرده‌اند و آنها به خوبی می‌دانند ما از چه چیزی حرف می‌زنیم». جو بایدن در دادگاه حاضر نشد اما همسرش ژیل و نامادری هانتر به جلسه دادگاه آمده بود.

هانتر بایدن می‌گوید بی‌گناه است. تیم حقوقی او هم گفته است که او در آن زمان یک برنامه توانبخشی ۱۱روزه را تکمیل کرده و در نتیجه تصور می‌کرده که دیگر اعتیاد ندارد و به همین دلیل در فرم خرید اسلحه در مقابل پرسش «آیا مواد مخدر غیرقانونی مصرف می‌کنید» گزینه «خیر» را انتخاب کرده است. وکلای او همچنین می‌گویند او در زمان خرید کلت کبرا از اسلحه‌فروشی، از مواد مخدر استفاده نمی‌کرده است.

پرونده‌های متعدد

هانتر بایدن در حالی در این پرونده باید به اتهاماتش پاسخ دهد که پیش‌تر معاملات تجاری او در خارج از آمریکا ازجمله در اوکراین و چین مدت‌ها مورد هدف جمهوری‌خواهان و همچنین دونالد ترامپ بوده است. مخالفان بایدن مدعی‌اند که پدر و پسر از موقعیت خود برای رسیدن به امتیازهای مالی سوءاستفاده کرده‌اند. همچنین هانتر بایدن در ماه سپتامبر در کالیفرنیا به اتهام عدم پرداخت یک‌میلیون‌و ۴۰۰ هزار دلار مالیات محاکمه خواهد شد. دادستان‌ها می‌گویند هانتر از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ این میزان مالیات را پرداخت نکرده و در صورتی که مجرم شناخته شود، ممکن است به تا ۱۷ سال زندان مجازات شود.

تأثیر بر انتخابات

قابل انتظار است که حضور پسر رئیس‌جمهور در جایگاه متهم در یک دادگاه می‌تواند خوراک مناسبی به مخالفان او بدهد و جمهوری‌خواهان می‌توانند در پرتو این پرونده برای ضربه‌زدن به جو بایدن استفاده کنند. اما به ‌شکل غافلگیرکننده‌ای دونالد ترامپ و تیم تبلیغاتی تمرکز د‌رخور توجهی بر این پرونده نکرده‌اند و برخلاف موارد پیشین تلاش نکرده‌اند که از این اتفاق به عنوان یک فرصت برای هدف‌قرار‌دادن روزافزون بایدن استفاده کنند. پولیتیکو در تحلیلی به این موضوع پرداخته و می‌گوید تیم ترامپ ترجیح داده بر مسائل دیگری همچون فرمان اجرائی جو بایدن درخصوص مهاجرت و اقدامات مرزی در مرز با مکزیک تمرکز کند. با این حال جیسون میلر، مشاور ارشد ترامپ، در این خصوص می‌گوید: «جو بایدن متقلب دست به هر کاری می‌زند تا حواس را از محاکمه هانتر و این واقعیت که خانواده او ده‌ها میلیون دلار از چین، روسیه و اوکراین به دست آورده‌اند منحرف کند. امپراتوری جنایتکار خانواده بایدن در پنج نوامبر به پایان خواهد رسید و دیگر هیچ‌یک از اعضای خانواده بایدن نمی‌توانند منابع دولت را در ازای امتیازات شخصی بفروشند».