راحی لهجه‌های شیرین یا جراحی سخنان تلخ‌؟

بیژن اخوان‌آذری: چندی پیش سخنان جناب آقای درویش، مدیرعامل باشگاه پرسپولیس، در مکالمه با جناب آقای سمیعی نماینده مدیرعامل باشگاه استقلال و توهین به لهجه آقای سمیعی را از طرف آقای درویش در رسانه‌ها شنیدیم. در آن مکالمه آقای درویش خواستار تصحیح یا به قول خودشان، جراحی لهجه آقای سمیعی شده‌اند. این نوشته نه ارتباطی با فدراسیون فوتبال دارد و نه به مسئولان و طرفداران این دو باشگاه پرطرفدار مربوط است. این مقاله فقط مربوط به سخنان خاصی است که آقای درویش نه از طرف باشگاه پرسپولیس، بلکه از طرف خودشان بیان فرمودند. در ظاهر امر به نظر می‌رسد آقای درویش تنها قصد توهین به آقای سمیعی و تحقیر او را داشته‌اند و با کنایه خواستار تغییر لهجه ایشان شده‌اند. ولی داستان این‌گونه نیست و آقای درویش ناخواسته به اکثریت مردم این سرزمین و مردم این مملکت توهین کردند. آقای درویش گویا آگاه نیستند که اکثر مردم ایران در سراسر این مرز و بوم وقتی فارسی صحبت می‌کنند، دارای لهجه شیرین محلی خاص خود هستند. در تمام مناطق مختلف ایران، چه قسمت‌هایی که دارای زبان متفاوتی هستند، مانند گیلان، آذربایجان، کردستان، لرستان، مازندران، سیستان و بلوچستان و قسمتی از خوزستان و چه نواحی و شهرهایی که کاملا فارسی صحبت می‌کنند، همگی بدون استثنا دارای لهجه مطبوع و دلنشین محلی مخصوص خود هستند. از دید کلی، در ارتباط با کشورهای دیگر دنیا، بسیاری از استادان دانشگاه‌های معتبر جهان که مشغول تدریس در ممالک دیگر هستند، زبان کشور جدید را با لهجه صحبت می‌کنند. مسئولان آن دانشگاه‌ها و همچنین دانشجویان به آنان نمی‌گویند اول لهجه‌ات را تصحیح کن بعد به تدریس بپرداز. همچنین باید گفت در بسیاری از کنگره‌های بین‌المللی که استادان و دانشمندان از سراسر جهان شرکت می‌کنند و همه به یک زبان واحد سخنرانی می‌کنند تا مطالب علمی خود را به دیگران انتقال دهند، بیشتر آنان با لهجه خاص خود مسائل علمی و پیشرفته روز را بیان می‌کنند. آنچه در مکالمه، سخنرانی و تدریس اهمیت دارد، نحوه انتقال یک تفکر و نظر جدید است که اگر واضح و روشن بیان شود، لهجه هیچ نقشی نخواهد داشت. با لهجه هم می‌شود دانشمند بود. با لهجه می‌شود هنرمند باارزشی باشیم. با لهجه نیز هر فردی قادر است بهترین تولید و فناوری را داشته باشد، لهجه هیچ نقشی در شخصیت افراد و مفید بودن یا نبودن آنان در اجتماع ندارد. در خاتمه باید ترجیح داد افکار غلط را که مضر به حال اجتماع هستند، تغییر دهیم و جراحی کنیم و اصلا به فکر جراحی لهجه نباشیم.