آیا این سریال ارزش دیدن دارد؟

فرزانه متین

سریال آقا و خانم اسمیت محصول سال ۲۰۲۴ است که از پلتفرم آمازون به صورت آنلاین منتشر شد. این سریال هشت اپیزودی به کارگردانی مشترک فرانچسکا اسلون و دونالد گلاور بود که خود گلاور در نقش جان اسمیت و مایا ارسکین در نقش جین اسمیت به ایفای نقش پرداختند.

دونالد گراور، پیش‌از‌آن سریال کمدی-درام آتلانتا ۲۰۱۶ را در دو فصل برای شبکه FX ساخته بود که برخلاف سریال آقا و خانم اسمیت، مورد تحسین منتقدان قرار گرفت ‌ و موفق به کسب افتخاراتی از‌جمله دو جایزه گلدن گلوب و دو جایزه امی شد. جایزه امی برای کارگردانی، نخستین بار بود که به یک آفریقایی-آمریکایی اعطا شد. همچنین او به‌عنوان نویسنده این سریال تحسین شد. از‌این‌رو پیش‌بینی می‌شد که سریال جدیدش نیز موفقیت زیادی برایش به ارمغان بیاورد اما عکس آن عمل کرد. گلاور در انتخاب بازیگر خوب عمل نکرد، مایا ارسکین را که بیشتر در صداپیشگی معروف است، به‌عنوان نقش اول انتخاب کرد که همسر او در سریال به شمار می‌رفت. او شاید با انتخاب هنرپیشگان دیگر، این سریال را ارزشمند و تماشایی‌تر می‌کرد.

اکثر مخاطبان پیش از دیدن سریال بر این باور بودند که این مجموعه بازسازی فیلم به‌یادماندنی آقا و خانم اسمیت با بازی آنجلینا جولی و برد پیت در سال ۲۰۰۵ است. بهتر است که گفته شود سازندگان سریال، قصه اولیه را برداشته و کار متفاوتی ارائه داده‌اند. درواقع این سریال بازسازی نشده، بلکه با طرح و ایده اولیه از فیلم با رویکردی جدید و با هویت به نمایش درآمده است. گلاور بارها گفته این سریال یک بازنگری درباره فیلم موفق آقا و خانم اسمیت است، نه بازسازی. البته باید اذعان کرد که فیلم محصول ۲۰۰۵ اولین نسخه نبوده، چراکه در سال ۱۹۹۶، کانال CBS سریالی درباره خانواده اسمیت که مأموران مخفی بودند، منتشر کرد که به دلیل رتبه‌بندی پایین با 9 قسمت تمام شد.

این سریال جدید که در ژانر اکشن، درام و کمدی است، داستان دو غریبه را دنبال می‌کند که از طرف آژانس جاسوسی استخدام می‌شوند و بعد به‌عنوان یک زوج متأهل، با اسامی جدید، کارت شناسایی و سند ازدواج، فعالیت خود را شروع می‌کنند.

سریال آقا و خانم اسمیت برخلاف فیلم سینمایی فاقد جذابیت و کاریزمای هنرپیشگان اصلی‌اش بود. در نسخه سینمایی ما با دو ستاره هالیوودی روبه‌رو بودیم که هر‌کدام جداگانه برای یک سازمان جاسوسی کار می‌کردند، مخفی‌کاری در آن نهفته بود و مخاطب دوست داشت سر از راز این زن و شوهر دربیاورد. اما در سریال یک مرد سیاه‌پوست که فقط دارایی‌اش ۳۰۰ دلار است، روزی پنج بار با مادرش تماس می‌گیرد و عاشق کت‌های قرمز است و در مقابل با زنی نیمه‌ ژاپنی-نیمه اسکاتلندی که همیشه غمگین است و در انزوای اجتماعی به سر می‌برد و عشقش را نثار گربه‌اش می‌کند، روبه‌رو هستیم. آنها جان و جین اسمیت سریال هستند. این دو از طرف یک سازمان جاسوسی به کار گرفته می‌شوند که هر هفته از طرف این سازمان از طریق پیام اینترنتی مأمور می‌شوند که مشترکا فعالیت‌های جاسوسی‌شان را انجام دهند. این زوج به‌تدریج احساسات خود را برخلاف توافق‌نامه در کارشان دخیل می‌کنند، به یکدیگر علاقه‌مند می‌شوند و رابطه عاشقانه‌ای را آغاز می‌کنند. این سریال برخلاف نسخه سینمایی، بیننده را با یک ماجراجویی هیجان‌انگیز با محوریت دو نماد جذاب هالیوود روبه‌رو نمی‌کند، بلکه در سریال ما با داستان واقعی‌تر روبه‌رو می‌شویم که صحنه‌های اکشن آن‌ از فیلم کمتر است و البته کمدی چندانی در اپیزودها وجود ندارد. گاهی رگه‌هایی از طنز در آن دیده می‌شود که درخور‌توجه است. جنبه‌های جاسوسی آن مملو از حفره‌های داستانی است که در مأموریت‌ها اکثرا پیش‌بینی می‌شود. ما در این مجموعه تلویزیونی با زوجی روبه‌رو هستیم که پیروزی، شکست، شادی، مشکلات و نزاع‌های آن مانند دیگر زوج‌های معمولی است و خیلی ملموس می‌شود آن را درک کرد. رابطه جان و‌ جین با چهره‌های معمولی‌شان به بیننده بیشتر کمک می‌کند و هم‌ذات‌پنداری بیشتری با آنها می‌توان‌ کرد اما در مقابل این هم‌ذات‌پنداری با جان و جین اسمیت فیلم ۲۰۰۵ وجود ندارد. آن دو در نسخه سینمایی‌شان برای مخاطبان، بیشتر حالت فراانسانی داشتند.

از دید من این اثر را نمی‌توان در دسته آثار جاسوسی قرار داد، چراکه مخاطب بیشتر به شخصیت‌های اصلی توجه می‌کند. هرچند این دو را نمی‌توانیم در قامت یک زوج ببینیم و این جایی است که سریال در آن لنگ می‌زند. اینکه آن دو چهره معمولی دارند، اصلا مهم نیست. اما اصلا شیوه برقراری ارتباط‌شان با هم جور درنمی‌آید و این در حالی است که سریال می‌خواهد مخاطب بیشتر به جنبه رمانتیک توجه کند. اما وقتی زوج مورد پسند بیننده نیست، علاقه و احساس آن دو به هم جور درنمی‌آید.

رابطه و شیمی روانی بین آنها درست شکل نگرفته است، با این حال شخصیت‌پردازی خوبی انجام شده و ما شاهد بالا و پایین‌شدن رابطه‌شان هستیم اما سازندگان در انتخاب بازیگران موفق نبوده‌اند.

این سریال سعی کرده بیشتر شبیه سریال معروف آمریکایی‌ها عمل کند که زندگی دو جاسوس روس را در آمریکا نشان می‌دادند که نقش یک زوج را بازی می‌کردند، اما مأموریت آنها هدفمند و در پیشبرد برنامه‌های شوروی سابق بود. اما مأموریت آقا و خانم اسمیت این‌گونه نیست. آنها بدون آنکه بدانند هدف‌شان چیست و درواقع این سازمان جاسوسی برای کشور یا ضد کشور کار می‌کند، به انجام وظایف‌شان می‌پردازند و گویا آنچه برای‌شان اهمیت دارد، پول دریافتی از این سازمان است. در هر صورت این سریال، مجموعه‌ای است که به درام بیشتر نزدیک است و دوست‌داران فیلم‌های اکشن و جاسوسی را ناامید می‌کند و بعد سه اپیزود نخست، از دیدن و ادامه‌دادن سریال خسته می‌شوند.

در سریال می‌بینیم که از آقا و خانم اسمیت در آمریکا بسیار تکثیر شده و «جان و جین اسمیت»های فراوانی در این کشور فعالیت می‌کنند. حتی در یکی از اپیزودها شاهد آن هستیم که جان و جین غریبه به خانواده اسمیت قصه ما می‌روند و از مأموریت‌های پرخطر خود می‌گویند و حتی مأمور کشتن جان و‌ جین اسمیت دیگری می‌شوند. در اپیزود آخر می‌بینیم وقتی جین از کشتن جان در دقایق آخر منصرف می‌شود، همان غریبه‌ها وارد خانه می‌شوند تا آن دو را بکشند.

جنبه‌های فنی به غیر از تدوین خوب است. تدوین در این سریال روی دور تند است و در خیلی جاها با پرش سکانس روبه‌رو هستیم. پایان سریال، فاجعه‌آمیز است و ما نمی‌دانیم سرنوشت جان و جین چه می‌شود، آیا به دست غریبه‌ها کشته می‌شوند یا نه؟ در نتیجه سریال گنگ تمام می‌شود و البته راه را برای فصل دوم باز می‌گذارد اما به دلیل نارضایتی مخاطبان هنوز از تأیید ساخت فصل دوم  خبری نیست.