نگاهی به برگزاری سومین جشنواره بین‌المللی چندرسانه‌ای میراث فرهنگی
وفاق ملی و کشف استعدادهای جوان
جشنواره بین‌المللی چندرسانه‌ای میراث فرهنگی سومین دوره برگزاری‌اش را تجربه کرد. جشنواره‌ای که در همین مدت کوتاه جایگاه ویژه‌ای میان اهالی هنر پیدا کرده و فرصت مناسبی برای علاقه‌مندان به هنر و اهالی فرهنگ ایجاده کرده است. جشنواره‌ای که به گفته علیرضا تابش، دبیر این رویداد هنری، «در فضایی که جامعه امروز ما بیش از پیش به همدلی و وفاق ملی نیاز دارد، میراث فرهنگی می‌تواند نقشی تعیین‌کننده در گشایش‌های سیاسی و همدلی مردم ایجاد کند.
شرق: جشنواره بین‌المللی چندرسانه‌ای میراث فرهنگی سومین دوره برگزاری‌اش را تجربه کرد. جشنواره‌ای که در همین مدت کوتاه جایگاه ویژه‌ای میان اهالی هنر پیدا کرده و فرصت مناسبی برای علاقه‌مندان به هنر و اهالی فرهنگ ایجاده کرده است. جشنواره‌ای که به گفته علیرضا تابش، دبیر این رویداد هنری، «در فضایی که جامعه امروز ما بیش از پیش به همدلی و وفاق ملی نیاز دارد، میراث فرهنگی می‌تواند نقشی تعیین‌کننده در گشایش‌های سیاسی و همدلی مردم ایجاد کند. بازآفرینی هویت جمعی در کشور ما امروزه به‌شدت احساس می‌شود و راه این امر کار فرهنگی و تکیه بر میراث فرهنگی کشور است. میراث فرهنگی نقطه مشترکی برای همگان است و می‌تواند نقطه‌ای برای پیوند با فرهنگ و تاریخ خودمان ایجاد کند. هر گامی به سمت میراث فرهنگی، گامی به سوی همدلی و وفاق ملی است».
جشنواره‌ای که در هر سه دوره برگزاری ثابت کرد می‌تواند مسیری برای خلق آثار فرهنگی، هنری و کشف استعدادهای جوان باشد.
در سومین دوره برگزاری این جشنواره البته نگاه ویژه‌ای به بخش نمایش شده است. علیرضا تابش می‌گوید این دومین سالی است که بخش هنرهای نمایشی با استقبال هنرمندان در بخش‌های چهارگانه نمایش‌نامه، فیلم‌تئاتر، تئاتر عمارت و واقعه‌خوانی مواجه شده و اساسا رویکرد این جشنواره توجه به قالب‌های متنوع نمایشی است. تئاترهای ایرانی ثبت ملی شده در این رویداد در فضاهای تاریخی و با سبک متفاوت‌تری نسبت به سایر جشنواره‌ها به نمایش درمی‌آیند. این جشنواره در بناهای تاریخی و بین مردم برگزار می‌شود که اتفاق خاصی است.
محمد ثابت‌اقلیدی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس، در آیین افتتاحیه این جشنواره البته به نکته شایان تأملی اشاره کرد. او گفت: «جشنواره چندرسانه‌ای میراث از دو منظر برای ما اهمیت دارد و آن مسئله ارتقای سطح دانش و آگاهی عمومی مردم نسبت به داشته‌های میراثی و تمدنی است. امروزه در نبرد تکنولوژی و دسترسی آسان به تکنولوژی جوانان ما هویت‌های جعلی را انتخاب می‌کنند و ما باید هویت غنی ایرانی و اسلامی را به آنها معرفی کنیم. همچنین پرداختن به گردشگری یکی از دستاوردهای این رویداد است».
در این رویداد البته جوایز بخش جایزه شیراز اعطا شد. تندیس و لوح افتخار جایزه شیراز در بخش تولید محتوای مجازی تقدیم شد به علی آرامشیفرد. تندیس و لوح افتخار جایزه شیراز در بخش موسیقی نیز به حسن صفری اهدا شد. تندیس و لوح افتخار جایزه شیراز در بخش عکس به مجید حجتی رسید. تندیس و لوح افتخار جایزه شیراز در بخش نمایش به زهرا حیدری‌پورتعلق گرفت. تندیس و لوح افتخار جایزه شیراز در بخش مکتوب به عبدالصمد فهندژ سعدی اهدا شد. تندیس و لوح افتخار جایزه شیراز در بخش نمایش رادیویی به حمیدرضا پورعلی‌محمد تعلق گرفت. تندیس و لوح افتخار جایزه شیراز در بخش مستند رادیویی به زهره سربازی رسید. تندیس و لوح افتخار جایزه شیراز در بخش پویانمایی به پیمان دهقانی اهدا شد. تندیس و لوح افتخار جایزه شیراز در بخش تلویزیونی به امیرمحمد یمینی اهدا شد. تندیس و لوح افتخار جشنواره در بخش صنایع دستی به مهدی ارجمند تعلق گرفت. تندیس و لوح افتخار جایزه شیراز در بخش خوشنویسی به امیر قادری اهدا شد. تندیس و لوح افتخار جایزه شیراز در بخش گل و مرغ به فروزان رابطیان اهدا شد. تندیس و لوح افتخار جایزه شیراز در بخش تهذیب به مهدی ظهرابی اهدا شد. تندیس و لوح افتخار جایزه شیراز در بخش نقاشی تقدیم شد به کوثر سابقی‌نژاد. بخش بعدی مراسم به اعطای جوایز بخش میراث‌بانان آینده اختصاص داشت. لوح افتخار جایزه میراث‌بانان آینده به فاطمه صداقت برای اثر «به دنیا آمدن رستم» تعلق گرفت. تندیس و لوح افتخار جایزه میراث‌بانان آینده به مسعود معماری برای اثر «گِرا» اهدا شد. جایزه ویژه دبیر، تندیس و لوح افتخار جایزه میراث‌بانان آینده تقدیم شد به سورنا سعیدی برای اثر «یادگار زریران» و مجموعه کارهای فرهنگی در نشر و اشاعه میراث فرهنگی ایران. در بخش جوایز میراث دیجیتال، جوایز بخش «اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی میراث دیجیتال»، لوح افتخار بخش اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی میراث دیجیتال تقدیم شد به محسن توکلی برای طراحی ربات موسی‌تو. تندیس و لوح بخش اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی میراث دیجیتال اهدا شد به جواد محمدزاده برای پلتفرم داپِرباکس. در بخش جوایز بخش «سکوی دیجیتال میراث دیجیتال»، لوح افتخار بخش سکوی دیجیتال میراث دیجیتال تقدیم شد به ابوالفضل فلاح برای پلتفرم ساشار. لوح افتخار بخش سکوی دیجیتال میراث دیجیتال به محمدرضا یکه‌فلاح تعلق گرفت. همچنین جایزه ویژه هیئت داوران، تندیس و لوح افتخار بخش سکوی دیجیتال میراث دیجیتال تقدیم شد به دکتر خشایار لهراسبی برای تلاش در ثبت ماندگار میراث فرهنگی ایران.
در بخش جوایز بخش هنرهای دیجیتال میراث دیجیتال، لوح افتخار جایزه هنرهای دیجیتال میراث دیجیتال تقدیم شد به احسان سنایی‌راد. تندیس و لوح افتخار جایزه هنرهای دیجیتال میراث دیجیتال تقدیم شد به امین رنجبری برای اثر «مدل سه‌بعدی مسجد کبود تبریز». لوح افتخار جایزه «فوتوماراتن» به‌طور مشترک تقدیم شد به میلاد حدادیان، بهزاد عظیمی و پویا بیات. لوح افتخار جایزه «عکس» تقدیم شد به عرفان سامان‌فر. تندیس و لوح افتخار جایزه عکس تقدیم شد به امین برنجکار. در بخش جوایز بخش ایده، لوح افتخار جایزه ایده تقدیم شد به زهرا رجبیون برای اثر «بازسازی سه‌بعدی در مطالعات باستان‌شناسی (مقاله موردی شهر سوخته). تندیس و لوح افتخار جایزه ایده تقدیم شد به مریم‌سادات فاضلی برای اثر سامانه عرضه و تقاضا. در بخش جوایز بخش تجربه، لوح افتخار جایزه تجربه تقدیم شد به منا جَمدی‌یان خیابانی برای اثر مدرسه‌مان- باستان‌شناسی و میراث فرهنگی. تندیس و لوح افتخار جایزه تجربه تقدیم شد به رامین فرجاد برای اثر سامانه موزه‌ها برای نابینایان. جایزه ویژه دبیر، تندیس و لوح افتخار جایزه تجربه تقدیم شد به دکتر فرزین رضائیان به دلیل اهتمام ویژه در معرفی هنرمندانه فر و شکوه میراث و تمدن فرهنگی ایران‌زمین و مجموعه کتاب و فیلم همراه با تصاویر بازسازی سه‌بعدی رایانه‌ای.
یکی از نکات درخور توجه اختتامیه این جشنواره صحبت‌های علی دارابی قائم‌مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی کشور بود. او در این مراسم عنوان کرد: «بزرگ‌ترین دستاورد جشنواره یادآوری میراث فرهنگی و تمدنی به نسل جوان است. میراث‌بانان آینده افتخار ما هستند. نسل جوان بیش از پیش نیازمند شناخت هویت و داشته‌های نیاکان هستند. برگزاری این جشنواره با صدای بلند می‌گوید که ایران سرزمین امن و باثبات است و دشمنان ما تصویری غلط از ایران در دنیا مخابره کرده‌اند. فرهنگ و هنر قدر و مرتبت هر جامعه‌ای را تعریف می‌کنند و ثروت هر کشوری در گرو فرهنگ و تمدن هر سرزمینی است».
سیدرضا صالحی‌امیری وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز معتقد است: «جشنواره چندرسانه‌ای میراث فرهنگی، فرصتی ارزشمند است تا این دارایی غیرقابل تکرار را از منظر دیگر معرفی کنیم تا ارزش این دارایی منحصربه‌فرد به نحو احسن درک شود. سومین دوره این جشنواره که به همت همکاران محترم معاونت میراث فرهنگی و به میزبانی استان فارس برگزار می‌شود، بستری برای معرفی و آموزش میراث فرهنگی ایران را فراهم آورده و با استفاده از ابزارهای چندرسانه‌ای، پیوند و مواصلت عمیق‌تری بین آحاد جامعه جهت حفاظت و صیانت مطلوب‌تر و مردمی‌سازی آن برقرار می‌کند. این جشنواره ابزاری برای تقویت وحدت و همبستگی ملی، معرفی چهره واقعی از ایران اسلامی در جامعه جهانی و مردمی‌سازی و جریان‌سازی امر حفاظت و صیانت از میراث فرهنگی و تاریخی ایران است».
از نکات شایان تأمل، توجه ینگ اسرانگ نماینده دفتر یونسکو به بخش‌های ویژه این جشنواره است. نماینده دفتر یونسکو در تهران ضمن مهم‌دانستن برگزاری این جشنواره تأکید کرد: «یونسکو آمادگی همکاری برای کمک به اهداف این جشنواره را دارد».
بهادر نظیر معاون اول سفیر تاجیکستان نیز در دیدار با تابش گفت: «در کارگروه مشترکی برای همکاری در تدوین پرونده‌های مشترک ثبت جهانی تلاش می‌کنیم». او به برقراری مجدد خط هوایی بین دوشنبه و شیراز و مشهد برای تسهیل سفر گردشگران تأکید کرد و گفت: «با پیشینه تمدنی مشترکی که ایران و تاجیکستان دارند، امیدواریم اتفاقات فرهنگی مهمی میان دو کشور رقم بخورد».
هرچند نباید از این موضوع مهم غافل شد که برگزاری سالانه جشنواره بین‌المللی چندرسانه‌ای میراث فرهنگی جدا از تأثیرات مثبت بین اهالی فرهنگ و هنر و طبعا علاقه‌مندان این حوزه، رویکرد دیگری نیز در فرهنگ‌سازی دنبال می‌کند. سال‌هاست این نقد به جشنواره‌‌های موضوعی که صرفا در پایتخت برگزار می‌شود، وارد است که تجمع تمامی رویدادهای فرهنگی در مرکز و بی‌توجهی به سایر استان‌ها می‌تواند به مرور تأثیرات مثبت آن را کم‌رنگ کند. اما جشنواره بین‌المللی چندرسانه‌ای میراث فرهنگی با در نظر گرفتن این موضوع که سایر استان‌ها ظرفیت نامحدود و منحصر‌به‌فردی در اختیار دارند، سعی در معرفی درست و استفاده از ظرفیت‌های بالقوه استان‌های ایران دارد؛ ظرفیتی که به مرور گشایش‌های فرهنگی دیگری را ایجاد خواهد کرد.
