خودروهای لوکس خارجی صدای کارشناسان هواشناسی را درآورد
جولان خودروهای چینی در سازمان هواشناسی
سازمان هواشناسی اخیرا 25 تیگوی چینی خریده است اما تعدادی از کارشناسان این سازمان به این تصمیم اعتراض کرده و معتقدند مسئولان سازمان هواشناسی با وجود محدودیتهای مالی کنونی کشور، نباید اعتبارات تزریقشده به این سازمان را خرج خرید خودروهای لوکس دولتی میکردند.
زینب رحیمی-خبرنگار محیط زیست: سازمان هواشناسی اخیرا 25 تیگوی چینی خریده است اما تعدادی از کارشناسان این سازمان به این تصمیم اعتراض کرده و معتقدند مسئولان سازمان هواشناسی با وجود محدودیتهای مالی کنونی کشور، نباید اعتبارات تزریق شده به این سازمان را خرج خرید خودروهای لوکس دولتی میکردند.
تیگوسواری در سازمان هواشناسی
خرید 25 دستگاه «تیگوی پرومکس» در سازمان هواشناسی زیر سؤال است. مهرماه امسال سازمان هواشناسی ایران 25 خودروی چینی تیگو خریداری کرد. این سازمان ادعا میکند که این خودروها برای کارهای عملیاتی خریده شده اما بنا به بررسیها، معاونان سازمان هواشناسی در ستاد مرکزی تهران و مدیران هواشناسی در تعدادی از استانها سوار این خودروها میشوند. ضمن اینکه تیگو به درد کار عملیاتی نمیخورد.
شاید خرید خودروی لوکس بالذات ایرادی نداشته باشد اما در شرایطی که طی چندین سال گذشته، دولتهای مستقر در ایران، بارها از وضع نابسامان اقتصادی و کمبود بودجه دولتی، گله و شکایت کرده اند، آیا خرید خودروهای لوکس خارجی توسط سازمان هواشناسی، از توجیه منطقی برخوردار است؟ آیا سازمان هواشناسی هنگام خرید این خودروها، اولویتهای اساسی این مجموعه را در نظر گرفته است؟
اعتراض کارشناسان هواشناسی؛ نیازهای اضطراری سازمان هواشناسی نادیده گرفته شده
بعد از شنیدن خبر خرید چندین خودروی تیگو در سازمان هواشناسی، با تعدادی از کارشناسان و مدیران این سازمان گفتوگو کردم. آنها ضمن اعتراض به این تصمیم رئیس سازمان هواشناسی معتقدند مسئولان سازمان هواشناسی در شرایط تنگنا و محدودیتهای مالی کنونی در کشور، نباید اعتبارات تزریقشده به این سازمان را خرج خرید خودروهای لوکس دولتی میکردند. آنها تأکید دارند به جای خرید خودروهای خارجی، ارتقای فنی و رفع نیازهای اضطراری سازمان هواشناسی باید در اولویت قرار میگرفت. سازمان هواشناسی مکلف است از طریق ارائه پیشبینیهای دقیق و به‌موقع هواشناسی و صدور اخطاریههای لازم، در زمان بروز مخاطرات طبیعی، از جان و مال شهروندان حفاظت کند. به این بهانه بد نیست کمبودهای فنی و تجهیزاتی این سازمان را بررسی کنیم تا ثابت شود که آیا خرید خودروی خارجی در اولویت این سازمان بوده است یا خیر؟
تحریم بهانهای نخنما برای ناکارآمدی
طبق بررسیها، در سراسر ایران 10 رادار هواشناسی وجود دارد که از این تعداد تنها چهار رادار فعال است. شش رادار دیگر به دلیل عدم تأمین به‌موقع اعتبارات و نبود برنامهریزی درست، از کار افتاده و غیرفعال است. سازمان هواشناسی ایران مدعی است که تحریم مانع اساسی برای فعال نگه‌داشتن رادارهای موجود است اما دو نفر از کارشناسان سازمان هواشناسی در گفتوگو با خبرنگار «شرق» تأکید دارند که مشکل رادارهای موجود هواشناسی که در حال حاضر از دور خارج شده و به حالت غیرفعال درآمدهاند، نقص لوازم یدکی گرهخورده به تحریم نیست بلکه به دلیل ناتوانی سازمان هواشناسی در تأمین بودجه مورد نیاز برای نگهداری و پشتیبانی از رادار است. دقت کنید که نگهداری و پشتیبانی از رادارهای هواشناسی بر عهده یک شرکت داخلی در ایران است که طبق قرارداد منعقدشده با سازمان هواشناسی وظیفه نگهداری و پشتیبانی از رادارها را بر عهده گرفته است. براساس اطلاعات به‌دست‌آمده، سازمان هواشناسی به تعهدات خود در قبال این شرکت عمل نکرده است.
اظهارات سازمان هواشناسی درباره رادار هواشناسی خندهدار است
افزون بر این، سازمان هواشناسی چندی‌پیش ادعا کرد که از رادارهای هواشناسی در مواقع ورود سیستمهای بارشی استفاده میکند و در زمانهای دیگر چون این رادارها کاربردی ندارند، آنها را از مدار خارج و خاموش میکند. یک کارشناس هواشناسی، این اظهار نظر سازمان هواشناسی را خندهدار و مضحک دانسته و با اشاره به اینکه سامانههای هواشناسی مثل بارش از طریق رادار کنترل نمیشود، میگوید: وظیفه رادار، اطلاعرسانی از پدیدههای ناگهانی آن هم در سطح محلی است. یعنی پدیدهای را که هیچ نقشه و ماهوارهای نتوانسته پیش‌بینی کند، با کمک رادار از وقوع آن مطلع میشویم. به عبارت سادهتر؛ رادار هواشناسی کمک میکند وقایع حادی را که در کمتر از شش ساعت آینده، در حال وقوع است، پیش‌بینی کنیم. بنابراین ادعای سازمان هواشناسی مبنی بر خاموش‌کردن رادار بسیار خندهدار است.
اوضاع ایستگاههای هواشناسی بحرانی است
به این عددها دقت کنید؛ سازمان هواشناسی ایران، 15 ایستگاه جو بالا دارد که از این تعداد تنها پنج ایستگاه فعال است و مابقی به دلیل عدم تأمین اعتبارات مورد نیاز از رده خارج و غیرفعال شده است. از سوی دیگر از بین 60 ایستگاه هواشناسی جادهای، 50 ایستگاه غیرفعال و از بین 20 ایستگاه هواشناسی فرودگاهی، 10 ایستگاه به حالت غیرفعال درآمده است. همچنین، از مجموع 10 «بویه دریایی» موجود در ایران که برای سنجش پارامترهای هواشناسی در محدوده دریا و نزدیک به آب استفاده می‌شود، کل دستگاهها به دلیل عدم تأمین هزینه نگهداری، به صورت غیرفعال درآمده است. حواسمان باشد که سازمان هواشناسی ایران ایستگاه هواشناسی خودکار به تعداد کافی ندارد و از بین 26 ایستگاه سنجش گرد و غبار تنها 13 ایستگاه و از چهار ایستگاه سنجش باران اسیدی، تنها دو ایستگاه فعال دارد.
به‌دلیل نبود سرورهای قدرتمند؛ پیش‌بینی هواشناسی در ایران چند ساعت طول میکشد
بنا به گفته یکی از مدیران سازمان هواشناسی، نداشتن سرورهای قدرتمند برای مدل‌سازی یکی از مهم‌ترین کمبودهای این سازمان است. او میگوید: در کشورهای پیشرفته دنیا، به‌دلیل داشتن سرورهای قوی بعد از اجرای مدلهای هواشناسی، میتوانند تنها در چند دقیقه، خروجی پیش‌بینی بگیرند اما این کار در سازمان هواشناسی ایران، چند ساعت طول میکشد. این وضع یعنی بیات و کهنه شدن اطلاعات پیش‌بینی. ممکن است زمانی پیش‌بینی آماده انتشار شود که دیگر به درد اطلاعرسانی نخورد.
75 میلیارد تومان بودجه خرج خرید خودروی خارجی شد
دقت کنید که نرمافزارهای پیش‌بینی سازمان هواشناسی هم مربوط به دو دهه قبل است و به نظر میرسد ارتقا و به‌روزرسانی آن در اولویت سازمان هواشناسی نیست. در نتیجه سؤال مهم این است؛ سازمان هواشناسی ایران چرا با وجود این همه نیاز اساسی و با وجود محدودیت مالی شدید، تصمیم گرفته است 75 میلیارد تومان پول کشور را خرج خرید خودروهای چینی کند؟
گفته می‌شود 25 خودروی تیگوی پرومکس توسط سازمان هواشناسی خریداری شده است. قیمت تیگو در حال حاضر در بازار حدود سه میلیارد تومان است، در نتیجه مجموعا 75 میلیارد تومان از بودجه عمومی ایران خرج خرید این خودروها شده است. اعتراض تعدادی از کارشناسان این سازمان به این است که رئیس سازمان هواشناسی میتوانست این مبلغ را صرف بهبود زیرساختهای هواشناسی و راهاندازی ایستگاههای غیرفعال کند و اگر مدیران سازمان هواشناسی کمبود خودرو داشتند، میتوانستند با چند دستگاه خودروی داخلی، مشکل حملونقلشان را حل‌وفصل کنند.
خودروی چینی به درد کار عملیاتی نمیخورد
البته سازمان هواشناسی مدعی است که این خودروها را برای کارهای عملیاتی خریداری کرده، این ادعا در حالی مطرح می‌شود که یک کارشناس خودرو به «شرق» میگوید که تیگو خودروی مناسبی برای تردد در مسیرهای صعبالعبور، جادههای سنگلاخی، پرپیچ‌وخم و کوهستانی نیست. با این اوصاف سازمان هواشناسی نمیتواند از تیگو برای امور گشت و بازرسی از ایستگاههای برونشهری هواشناسی استفاده کند.
از سوی دیگر هزینههای بالای نگهداری، تعمیر و تعویض قطعات خودروهای چینی بر کسی پوشیده نیست. آشکار است که در خرید تیگو توسط سازمان هواشناسی، به موارد مهمی مثل استهلاک حداقلی، توان و طول عمر بالای خودرو و هزینههای بالای تعمیر و نگهداری آن توجه نشده است.
همچنین در حالی که ادارات کل هواشناسی استانها در برخی موارد، گاهی در تأمین هزینههای سرویس دورهای یا تعمیرات لازم خودروهای ایرانی موجود، محدودیت مالی دارند، بر اساس کدام منطق و عقلانیت مالی تصمیم به خرید خودروی چینی گرفته است؟ و در شرایطی که بیشتر ادارات کل هواشناسی استانها، در تأمین هزینههای معمول برای پایداری امور جاری و ضروری مثل پشتیبانی سرور، هزینههای فیبر نوری، هزینههای دیتای عادی برای ارتباط ایستگاهها با مرکز استان، دستمزد متصدیان ایستگاههای بارانسنجی، تعمیر و نگهداری خودروها و... با مشکلات و تنگناهای زیادی مواجه هستند، خرید خودروی خارجی چه توجیه منطقی‌ای دارد؟
لازم به یادآوری است که وظیفه اصلی سازمان هواشناسی، حفاظت از جان و مال مردم در مقابل مخاطرات مرتبط با آب، هوا و اقلیم است. اجرای درست این وظیفه هم مستلزم ارتقای کمی و کیفی ابزارها و تجهیزات هواشناسی و رفع موانع فنی و پشتیبانیهای اعتباری است.
در ضمن، در این وضعیت مالی دولت و وضع نابسامان سازمان هواشناسی، خرید خودروهای تشریفاتی برای مدیران کل استانها که احتمالا تنها کارکرد آن رفت‌وآمد به منزل و مأموریت به تهران خواهد بود، چه فایدهای برای هواشناسی ایران دارد؟ از سوی دیگر در چهار دهه گذشته، مدیران دولتی بارها شعار ساده‌زیستی سر دادهاند، حال باید پرسید خرید خودروی لوکس خارجی، آن هم در سازمان کمبودجهای مثل هواشناسی، چه تناسبی با شعار ساده‌زیستی دارد؟
