ردّیه‌ای بر سِزگین و بروکلمان

مریم صادقی-مدیر بخش‌های گزینش عناوین و بررسی منابع و عضو شورای‌عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی: کار در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی شیرینی‌های خاص خود را دارد. به‌خاطر دارم یکی از مقالاتی که برای مرکز نوشتم، «تَرْیاک» بود. یادم می‌آید که برای این مقاله خیلی وقت گذاشته بودم. روزی که آن را تحویل دادم، به‌همراه همسرم برای ناهار به یک رستوران رفتیم و من بی‌توجه به این‌که اطرافیانم طبعاً از نوع کار من اطلاعی ندارند، بی‌اختیار به او گفتم؛ راستی! من امروز تریاک را تحویل دادم! و احساس کردم میزهای کنار، مرا چپ‌چپ نگاه می‌کنند. 

مدخل «اَبوبَکْرِ خوارَزْمی» که از نخستین مقالاتم پس از ورود به مرکز بود نیز در خاطرم مانده است؛ نسخۀ خطی دیوان ابوبکر خوارزمی در یکی از کتابخانه‌های اروپایی معرفی شده بود. درخواست کردم و نسخۀ میکروفیلم آن را از اروپا فرستادند اما وقتی بررسی کردم، متوجه شدم این دیوان اصلاً متعلق به ابوبکر خوارزمی نیست بلکه مربوط به فرد دیگری است که تشابه اسمی داشته است و من در مقاله‌ام اشاره کردم این کتابی را که فؤاد سِزگین، شرق‌شناس تُرک و کارل بروکلمان، خاورشناس آلمانی به‌عنوان دیوان به ابوبکر خوارزمی نسبت داده‌اند صحیح نیست. این خیلی برایم جالب بود که به‌عنوان جوانکی که تازه قلم به دست گرفته می‌توانستم سزگین و بروکلمان را نقد کنم. از این اتفاقات زیاد برای ما رخ می‌داد.