دیدار آخر در پرو
جو بایدن و شی جین‌پینگ، رؤسای جمهوری آمریکا و چین در پایتخت پرو با یکدیگر دیدار و بر سر بسیاری از موضوعات از جمله روابط تجاری، انتقال قدرت در کاخ سفید به جمهوریخواهان و نیز کنترل تسلیحات هسته‌ای گفت‌وگو کردند.
جو بایدن و شی جین‌پینگ، رؤسای جمهوری آمریکا و چین در پایتخت پرو با یکدیگر دیدار و بر سر بسیاری از موضوعات از جمله روابط تجاری، انتقال قدرت در کاخ سفید به جمهوریخواهان و نیز کنترل تسلیحات هسته‌ای گفت‌وگو کردند.
این دیدار که آخرین ملاقات دو رهبر پیش از ترک کاخ سفید از سوی جو بایدن بود، در حاشیه اجلاس سالانه سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا-پاسفیک در لیما انجام شد و تحت تأثیر بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید قرار داشت.
کاخ سفید در بیانیه‌ای اعلام کرد رهبران دو کشور در این دیدار بر سر مدیریت کنترل و نحوه استفاده از تسلیحات هسته‌ای توسط انسان و لزوم ممنوعیت به‌کار‌گیری فناوری هوش مصنوعی در این حوزه توافق کردند. در این بیانیه آمده است: «دو رهبر همچنین بر ضرورت بررسی دقیق خطرات بالقوه و توسعه فناوری هوش مصنوعی در زمینه نظامی به شیوه‌ای محتاطانه و مسئولانه تأکید کردند». گفت‌وگوهای غیرعلنی رهبران دو کشور پس از اظهارات علنی آنها برگزار شد و به گفته جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، بایدن نگرانی‌های خود در مورد رویه‌های اقتصادی «ناعادلانه» چین و همچنین مسائل مربوط به دریای جنوبی چین را مطرح کرد.
مشخص نیست که آیا این توافق به گفت‌وگوها یا اقدام‌های بیشتری درباره موضوع یادشده منجر خواهد شد یا خیر؟
با‌این‌حال، این اقدام اولین گام از نوع خود میان دو کشور برای بحث درباره دو موضوعِ «تسلیحات هسته‌ای و هوش مصنوعی» قلمداد می‌شود که تاکنون پیشرفت‌ها در آنها دشوار بوده است. واشنگتن ماه‌ها‌ست که پکن را تحت فشار قرار داده تا به مقاومت طولانی‌مدت خود در‌برابر مذاکرات تسلیحات هسته‌ای پایان دهد.
دو کشور به طور مختصر گفت‌وگوهایی رسمی را در مورد تسلیحات هسته‌ای ماه نوامبر در سطح عالی از سر گرفتند، اما این مذاکرات از آن زمان متوقف شده و یک مقام ارشد آمریکایی به طور علنی از عدم پاسخ‌گویی چین ابراز نارضایتی کرده است.
با وجود نگرانی‌های ایالات متحده نسبت به روند سریع و پرشتاب توسعه تسلیحات هسته‌ای در چین، انتظار نمی‌رود که مذاکرات رسمی دو کشور درباره کنترل تسلیحات هسته‌ای به‌زودی برگزار شود؛ هرچند تبادل‌های نیمه‌رسمی مقام‌های آمریکایی و چینی پیش‌تر از سر گرفته شده است. چین و ایالات متحده ماه مِی در ژنو نخستین گفت‌وگوهای رسمی دوجانبه خود را درباره هوش مصنوعی آغاز کردند، اما گمان نمی‌رود که در این مذاکرات به تصمیم‌گیری‌های مرتبط با تسلیحات هسته‌ای پرداخته شده باشد.
وزارت دفاع آمریکا سال ۲۰۲۳ تخمین زد که چین ۵۰۰ کلاهک هسته‌ای عملیاتی دارد و این کشور احتمالا تا سال ۲۰۳۰ بیش از هزار کلاهک در اختیار خواهد داشت. این در‌حالی است که گفته می‌شود ایالات متحده و روسیه به ترتیب هر‌کدام ۱۷۷۰ و ۱۷۱۰ کلاهک هسته‌ای عملیاتی دارند.
بنا به گزارش پنتاگون، بخش عمده‌ای از تسلیحات چین احتمالا تا سال ۲۰۳۰ در سطوح بالاتری از آمادگی نگهداری خواهند شد. چین از سال ۲۰۲۰ برنامه هسته‌ای خود را مدرنیزه کرده و دست به تولید زیردریایی‌های موشکی بالستیک نسل جدید زده است. این کشور همچنین پیش‌تر بارها سامانه‌های پرتاب کلاهک‌های بادپر مافوق صوت را آزمایش کرده و گشت‌های دریایی هسته‌ای منظمی را نیز برگزار کرده است. به گزارش رویترز، تسلیحات چین در زمین، هوا و دریا این کشور را به یک نیروی «سه‌گانه هسته‌ای» مجهز کرده که نشان از ظهور یک قدرت بزرگ هسته‌ای دارد.
شی جین‌پینگ در سخنان خود تأکید کرد هدف چین مبنی بر حفظ روابط باثبات، سالم و پایدار با ایالات متحده «بدون تغییر باقی می‌ماند».
او بدون نام‌بردن از دونالد ترامپ افزود: چین آماده همکاری با دولت جدید ایالات متحده «برای حفظ ارتباطات، گسترش همکاری و مدیریت اختلافات» است. رهبر چین در‌عین‌حال تأکید کرد که موضع پکن «برای حفاظت قاطعانه از حاکمیت، امنیت و منافع توسعه چین» بدون تغییر باقی می‌ماند. دونالد ترامپ در کارزار انتخاباتی خود گفته است در راستای سیاست «اول آمریکا»، روی کالاهای وارداتی از چین تعرفه‌های ۶۰درصدی وضع خواهد کرد؛ وعده‌ای که انتقاد و مخالفت پکن را به دنبال داشت.
رئیس‌جمهور منتخب آمریکا همچنین چهره‌هایی را برای کابینه خود برگزیده است که به نوشته رویترز، از منتقدان و مخالفان سرسخت چین هستند؛ از جمله مارکو روبیو به عنوان گزینه پیشنهادی برای وزارت خارجه و مایک والتز به عنوان مشاور امنیت ملی.
