دستاوردهای دولت در اشتغال‌زایی با اطلاعات ثبتی‌مبنا قابل راستی‌آزمایی است
وزارت کار در واکنش به گزارش «با کدام چرتکه؟» که در تاریخ ۱۹ تیر امسال منتشر شده، پاسخی را به روزنامه ارسال کرده است که در ادامه می‌آید:
وزارت کار در واکنش به گزارش «با کدام چرتکه؟» که در تاریخ ۱۹ تیر امسال منتشر شده، پاسخی را به روزنامه ارسال کرده است که در ادامه می‌آید:
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، عملکرد مجموع اقتصاد در حوزه اشتغال در سال 1401 گویای روند صعودی خالص عرضه نیروی کار (242 هزار نفر)، خالص اشتغال ایجاد‌شده (مثبت 268 هزار نفر)، کاهش نرخ بی‌کاری جوانان 15-24 سال و 18-35 سال، کاهش نرخ بی‌کاری فارغ‌التحصیلان، کاهش اشتغال ناقص، افزایش جمعیت شاغل و جمعیت فعال نسبت به سال 1400، کاهش جمعیت بی‌کار، تنها کاهش 0.1 درصد نرخ مشارکت نسبت به سال 1400، افزایش اشتغال ایجاد‌شده برای زنان، افزایش نرخ مشارکت زنان نسبت به سال 1400، کاهش نرخ بی‌کاری فارغ‌التحصیلان زن به 22 درصد و کاهش نرخ بی‌کاری فارغ‌التحصیلان مرد به 9 درصد است و در مجموع ثبت عدد 9 درصد به‌عنوان میانگین چهار فصل سال 1401 نشانگر ثبت کمترین نرخ بی‌کاری در 20 سال اخیر است.
همچنین مطابق گزارش مرکز آمار ایران از وضعیت بازار کار کشور در بهار ١٤٠٢ نسبت به بهار سال ۱۴۰۱ موارد زیر حائز اهمیت است:
1. ثبت رکورد کاهش نرخ بی‌کاری به ٨,٢ درصد و ثبت ٧٢٨ هزار نفر اشتغال خالص
2. کاهش نرخ بی‌کاری جوانان به میزان ٢.٤ درصد
3. افزایش نرخ مشارکت اقتصادی به ٤١.٢ درصد
4. کاهش 8.5درصدی نرخ بی‌کاری زنان جوان و افزایش مشارکت اقتصادی زنان
5. کاهش نرخ بی‌کاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی به 1.1 درصد
6. افزایش اشتغال با 44 ساعت به بیش از 71 درصد (رشد ۱۷درصدی اشتغال تمام‌وقت) و کاهش اشتغال ناقص
7. 24 استان نرخ بی‌کاری تک‌رقمی و 25 استان نرخ بی‌کاری کاهشی
8. ۱۸ استان نرخ بی‌کاری زیر ۸ درصد
9. شش استان با نرخ مشارکت اقتصادی بالای 45 درصد
10. بخش خدمات با 51.3 درصد بیشترین سهم اشتغال، بخش‌های صنعت ٣٣.١ درصد و کشاورزی با ١٥.٥ درصد و افزایش اشتغال بخش صنعت
اعلام دستاوردهای بالا در‌حالی رخ داده که گزارش روزنامه مذکور ضمن رد مستندات علمی و گزارش مرکز آمار ایران، به بیان ادعاهای دور از واقعیت پرداخته است. وقوع این بهبود در بازار کار، ناشی از عادی‌شدن شرایط پس از بحران کرونا و کاهش تعطیلی‌ها و بی‌کاری ناشی از آن بوده و نرخ مشارکت اقتصادی افزایش یافته است. با‌این‌حال وزارت کار جهت ارائه آمار متقن، سامانه جامع اطلاعات بازار کار را راه‌اندازی کرده است که برای پایش و تحلیل بازار کار، مورد استفاده سیاست‌گذاران قرار گیرد.
در‌حال‌حاضر تحلیل بازار کار در کشور با سه منبع اصلی احصا می‌شود. منبع اول نمونه‌گیری فصلی مرکز ملی آمار ایران می‌باشد که نرخ مشارکت فعال اقتصادی، نرخ بی‌کاری و نسبت اشتغال کشور را برای گروه‌های مختلف مانند فارغ‌التحصیلان، زنان، شاغلان 15ساله و بیشتر و... را برآورد می‌کند و در این خصوص همان‌گونه که ابتدای جوابیه بیان شد، دستاوردهای قابل دفاعی وجود دارد.
منبع دوم آمار بیمه‌شدگان جدید (اجباری، حرف و مشاغل) سازمان تأمین اجتماعی که به صورت فصلی و سالانه منتشر می‌شود و بر اساس اطلاعات دریافتی از سازمان تأمین اجتماعی، در مجموع در سال‌های 1400 و 1401، یک‌میلیون‌و673هزار‌و 278 کد بیمه جدید صادر شده است که از این تعداد، بیش از 820 هزار بیمه اجباری جدید، بیش از 400 هزار بیمه حرف و مشاغل آزاد و حدود 450 هزار نفر (60 درصد پرونده بازنشستگان و مستمری‌بگیران جدید که به‌واسطه نوع بیمه اجباری از تعهدات قانونی بلندمدت برخوردارند و می‌توان آنها را به‌عنوان بیمه‌شده اجباری به‌واسطه شغل به‌شمار آورد) شامل می‌شود. شایان ذکر است در اشتغال غیررسمی و برخی از خوداشتغالی‌ها، اجباری در بیمه‌شدن نیست و فرصت‌های شغلی ایجاد‌شده در این موارد، در آمارهای سازمان تأمین اجتماعی وجود ندارد.
این آمار در کنار آمار کاهشی دریافت‌کنندگان بیمه بی‌کاری از 200.982 نفر در بهمن 1400 به 184.385 هزار نفر در بهمن 1401 بیانگر کاهش تعدیل نیروی کار و نشان از بهبود پایداری مشاغل در سال‌های 1400 و 1401 دارد.
منبع سوم نیز سامانه ملی رصد اشتغال است که با بیش از 18 هزار کاربر فعال از دستگاه‌های اجرائی، تمامی خدمات اشتغال ایجادی سالانه کشور را بر حسب کد‌ملی ثبت می‌نمایند که آمار آن بیان گردید. همان‌گونه که بارها اعلام گردیده، اطلاعات شاغلین در سامانه ملی رصد اشتغال مستقیما بر اساس اقدامات و عملکرد دستگاه‌های اجرائی در سطح مناطق و به صورت میدانی مستقل از مجموعه وزارت و ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی ثبت و درج گردیده و در چندین مرحله به صورت پیامکی، تلفنی و بازدید حضوری مورد بازبینی و کنترل قرار می‌گیرد تا از دقت و اعتماد لازم برخوردار گردد.
در‌هر‌حال خالص افزایش اشتغال 728 هزارنفری اعلامی از سوی مرکز آمار ایران در سطح کلان و به‌عنوان برایند اقتصادی از قابلیت اطمینان کافی برخوردار می‌باشد، ولی اعلام تحقق افزون بر یک میلیون فرصت شغلی از سوی وزیر محترم تعاون، کار و رفاه اجتماعی که بر اساس اطلاعات نظارت‌‌شده اشتغال‌های ثبتی در سامانه رصد اشتغال صورت می‌گیرد، با آن تعارض و منافاتی ندارد. این آمار شفاف، نتیجه بهبود فضای کسب‌و‌کار و تسهیل صدور مجوز و بهبود وضعیت اشتغال کشور است.
بخشی از اقدامات مداخله‌ای دولت همچون راه‌اندازی طرح‌های اشتغال‌زایی و پرداخت تسهیلات حمایتی و ترجیحی اشتغال مصروف تثبیت و پایدارسازی مشاغل و فرصت‌های شغلی موجود می‌گردد و بخشی را هم به دلیل جابه‌جایی شغلی و اشغال‌شدن فرصت شغلی جدید توسط افرادی که قبلا شاغل بوده و به دنبال مشاغل بهتر و پایدارتر هستند می‌توان منظور نمود (بهبود کیفی مشاغل). در نتیجه عملا نتایج در خالص افزایش اشتغال سالانه نمایان نخواهد شد، ولی رقم ناخالص ایجاد و تثبیت اشتغال ناشی از مداخلات دولت و عملکرد معمول فعالان اقتصادی بازار به گواهی آمار ثبتی سامانه رصد اشتغال تاکنون از یک میلیون نفر فراتر رفته است که نشان‌دهنده تلاش بی‌وقفه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و دبیرخانه شورای عالی اشتغال و عزم جدی دولت و مجموعه دستگاه‌های اجرائی برای رقم‌زدن اتفاقات بزرگ و مهم در عرصه اشتغال ملی می‌باشد.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ضمن استقبال از انتقادات صورتگرفته که می‌تواند مسیر آغاز‌شده دولت در تحول اشتغال را اصلاح نماید، آماده استقبال از نظرات کارشناسی متخصصان و اعمال اقدامات بهبود‌دهنده برای تثبیت و توسعه فرصت‌های شغلی خصوصا برای جوانان تحصیل‌کرده و توسعه کسب‌وکارهای کارآفرینانه و دانش‌بنیان می‌باشد.
بر این اساس، ضمن توصیه به اجتناب از تخریب، سیاه‌نمایی و نادیده‌گرفتن تلاش‌ها و هماهنگی‌های صورتگرفته، امید می‌رود انتقادات کارشناسی و سازنده جهت بهبود وضعیت اشتغال کشور همراه با استناد به مراکز آماری ارائه گردد.
