نسخه تکراری برای قهرمانی در فوتبال ایران؛ گل‌ نخور قهرمان شو!

رقابت‌های بیست‌ودومین دوره لیگ برتر ایران از روز 21 مرداد به صورت رسمی استارت می‌خورد و در همان هفته نخست دو تیم مدعی استقلال و سپاهان برابر یکدیگر صف‌آرایی می‌کنند. استقلال مدافع عنوان قهرمانی لیگ ایران است و با تغییراتی که روی نیمکت به وجود آورده قصد دارد برای دومین فصل پیاپی، جام را بالای سر ببرد. سپاهان هم که در دهه گذشته همواره خودش را در سطح مدعیان قهرمانی دیده در این فصل علاوه بر پوست‌اندازی روی نیمکت، تحول زیادی هم در ترکیب ایجاد کرده و امیدوار است بعد از سال‌ها ناکامی و اعمال هزینه‌های زیاد، بتواند بعد از غول‌های تهرانی، دوباره جام قهرمانی را به دست بیاورد. در این فصل مربیان خارجی سرشناسی هم به لیگ ایران اضافه شدند که ساپینتو در استقلال، ژوزه مورایس در سپاهان و قربان بردیف در تراکتور شاخص‌ترین آنها هستند. با وجود تغییرات زیادی که در جمع مدعیان رخ داده، پرسش موجود این است که آیا قهرمانی از دل مربیان و بازیکنان خارجی حاصل می‌شود؟ شاید. پاسخ قطعی به این پرسش نمی‌توان داد ولی می‌توان با استناد به آمار موجود، به این موضوع پرداخت که قهرمانی یا حداقل شانس قهرمانی، قطعا در گرو گل‌نخوردن است! استقلال در فصل گذشته با استفاده از همین فرمول سرانجام موفق شد به ناکامی 9ساله‌اش در فوتبال ایران پایان دهد و جام قهرمانی را بالای سر ببرد. اگرچه در میانه‌های فصل انتقاد زیادی از سبک بازی تیم فرهاد مجیدی می‌شد ولی نهایتا با کسب عنوان قهرمانی، شیوه بازی و سبک رسیدن به جام به دست فراموشی سپرده شده و همگی کسب قهرمانی جدید استقلال را لحاظ کردند. فرمی که استقلال برای رسیدن به قهرمانی اتخاذ کرد، متکی بر تقویت خط دفاعی بود. ساختار دفاعی استقلال چنان بود که این تیم رکورد میزان گل‌ خورده در لیگ برتر ایران در طول یک فصل را تحت تأثیر قرار داد و فقط 10 بار در طول 30 مسابقه دروازه‌اش باز شد. جالب آنکه تیم فرهاد مجیدی به عنوان قهرمان لیگ، خط حمله چندان کوبنده‌ای نداشت و کلا 39 بار گل‌زنی کرد. این موضوع وقتی بیشتر اهمیت پیدا می‌کند که قهرمانی‌های متوالی پرسپولیس، پیش از استقلال، در لیگ برتر مورد بررسی قرار بگیرد. پرسپولیس هم دقیقا در حالی پنج فصل متوالی قهرمان شد که در هر فصل به طور میانگین فقط 14 بار دروازه‌اش باز شد. حالا به نظر می‌رسد، دلیلی ندارد فرمولی که شش سال متوالی است در فوتبال ایران جواب می‌دهد در فصل پیش‌رو، بدون جواب باقی بماند. با استناد به همین موضوع می‌شود شرایط تیم‌های مدعی را زیر نظر گرفت و به کارنامه عالی پرسپولیس در بخش تقویت خط دفاعی رسید. پرسپولیس علیرضا بیرانوند، دروازه‌بان تیم ملی ایران را خرید و خیلی سریع با مرتضی پورعلی‌گنجی یکی از مدافعانی که قبل از مصدومیت عضوی از تیم ملی ایران بوده توافق کرد. در کنار این مورد باید به جذب گئورگی گولسیانی و دانیال اسماعیلی‌فر، دو مهره تدافعی و تأثیرگذار فصل پیش سپاهان هم اشاره کرد تا مشخص شود، یحیی گل‌محمدی تمرکزش را روی فرمول ثابت‌شده قبلی گذاشته است. اتفاقا توجه بیش از اندازه به همین بخش است که پرسپولیسی‌ها را در آستانه شروع رقابت‌های فصل جدید همچنان بدون مهاجم شش‌دانگ گذاشته است. مدیران و سرمربی پرسپولیس اصرار زیادی بر اصلاح امور در ساختار تدافعی پرسپولیس داشتند و اکنون پس از تقویت خط میانی در پی خریدن یک مهاجم خارجی برآمدند. پرواضح است که در کنار پرسپولیس، چندین تیم مدعی دیگر در لیگ برتر هم ساختار تدافعی را استحکام بخشیده‌اند تا آنها هم از این قافله‌ای که آمار در لیگ برتر ایران به جا گذاشته عقب نمانند. اینکه در پایان لیگ، سیاست‌های تدافعی و فلسفه مربیگری در کدام تیم کارگشا شود، موضوعی زمان‌بر ولی جذاب خواهد بود.