من هم میتوانم
در یکی از قسمتهای سریال «داستان ندیمه» یک هواپیما بر زمین مینشیند، هواپیمایی که تعداد زیادی کودک و نوزاد مسافر آن هستند. کودکانی که مادرانشان حاضر شدهاند رنج دوریشان را تحمل کنند تا آنان در دنیای آزاد زندگی کنند.
در یکی از قسمتهای سریال «داستان ندیمه» یک هواپیما بر زمین مینشیند، هواپیمایی که تعداد زیادی کودک و نوزاد مسافر آن هستند. کودکانی که مادرانشان حاضر شدهاند رنج دوریشان را تحمل کنند تا آنان در دنیای آزاد زندگی کنند. چند روز پیش در گوشهای از کانادا هواپیمایی بر زمین نشسته است که 120 کودک نجاتیافته از افغانستان را همراه داشته است. گزارشی که رسانهها از این اتفاق دادهاند، تأثربرانگیز است. «سیدنجیب امین» درحالیکه اشک از چشمان سرازیر میشد و صدایش در میان هقهق بهسختی شنیده میشد، منتظر برادرزادههایش بود. پسرانی خردسال که سال پیش خانوادهشان را از دست داده بودند. این هواپیما در فرودگاه بینالمللی وینیپگ با 324 پناهجوی افغان بر زمین نشست و قرار است یکسوم در این شهر ساکن شوند و بقیه در استانهای دیگر ساکن شوند.
در میان مسافران دو پسر دوونیم و چهارساله بودند. آنها برادرزادههای یتیم امین هستند. امین گفت: «ما رنجهای زیادی کشیدیم، این لحظه فوقالعاده است. شادترین روز زندگی ماست، برای در آغوش کشیدن برادرزادههایم نمیتوانم صبر کنم. منتظر دیدن آنها هستم. نمیتوانم صبر کنم تا احساساتم را با آنها در میان بگذارم».
پدر و مادر این پسران دقیقا یک سال پیش در روزی که قرار بود از افغانستان خارج شوند توسط یک بمبگذار انتحاری در میدانی در شهر کابل کشته شدند.
پس از مرگ آنها، پسران به همراه عمو و همسرش به پاکستان رفتند و سرانجام هفته پیش توانستند با این هواپیما به کانادا برسند. امین که در مونترال زندگی میکند، روز پنجشنبه به وینیپگ پرواز کرد تا به همه آنها خوشامد بگوید و آنها را به منزل خود ببرد. امین گفت: «امروز با دیدن آنها، خداوند یک زندگی دیگر به من داد. نمیتوانم توصیف کنم، چقدر خوشحال و احساسی هستم». کابل، پایتخت افغانستان، در 15 آگوست 2021 به دست طالبان افتاد. از آن زمان، این کشور با بحران انسانی روبهرو شده است و میلیونها نفر در تلاش برای یافتن غذا هستند، از سوی دیگر زنان و دختران حقوق اولیه خود را از دست دادهاند. این پرواز بخشی از تعهد دولت «کانادا» برای اسکان 40 هزار افغانستانی در کشورش است. اداره مهاجرت کانادا به سیبیسینیوز گفت که نزدیک به 17600 افغان و اعضای خانواده آنها از زمان اشغال توسط طالبان وارد کانادا شدهاند. انتظار میرود پروازهای بیشتری با پناهندگان افغانستانی در هفتههای آینده به کانادا برسد. شوزوب حسین بات، دستیار عملیاتی این پرواز که با سازمان بینالمللی مهاجرت، یک آژانس سازمان ملل متحد، همکاری میکند، گفت: «بخشی از مسافران این پرواز، از مترجمان سابق نیروهای مسلح کانادا بودند. آنها خوشحالند، آنها بسیار خوشحال هستند. آنها اکنون بسیار امیدوارند». کانادا در سال 2014 پس از سرنگونی امارت اسلامی تحت حاکمیت طالبان توسط ائتلاف نظامی بینالمللی و پس از کمک به ایجاد جمهوری اسلامی افغانستان، به حضور نظامی خود در این کشور پایان داد. در سال 2021، دوباره طالبان با کمک آمریکا بر این کشور مسلط شد. بسیاری از مترجمان و کارمندانی که با دولتهای خارجی مستقر در افغانستان همکاری میکردند، در این مدت نگران جان خود بودند و بسیاری از آنها کشور را ترک کردند. امین هم به خبرنگار سیبیاسنیوز گفته برادر کشتهشدهاش توسط یک بمبگذار انتحاری، مترجم ارتش آمریکا بود. علی که مترجم نیروهای کانادایی در قندهار بود به همراه خانواده ششنفرهاش از مسافران این پرواز بود. هنگامی که طالبان دوباره شروع به تصرف بخشهایی از افغانستان کرد، علی و خانوادهاش مخفی شدند. او نام خانوادگیاش را اعلام نکرد چراکه بخشی از یک گروه حفاظتشده است، اما گفت: «ادامه زندگی در افغانستان بسیار دشوار بود. ما در خانههایمان پنهان شده بودیم. و خدا را شکر سرانجام به اینجا رسیدیم». علی بارها در حین گفتوگو با خبرنگاران تشکر کرد، او منتظر است تا به او بگویند در کشور جدیدش دقیقا در چه مکانی همراه خانوادهاش مستقر خواهد شد. «بوریس نتامبوه»، مدیر سازمان «اسکان مجدد» گفت: «ما قرار است اول از همه، مکانی را برای زندگی موقت به آنها پیشنهاد دهیم و بدانیم آیا نیازهای فوری پزشکی یا بهداشتی دارند یا خیر؟». این سازمان غیرانتفاعی افرادی را برای استقبال از پناهجویان در فرودگاه داشت و از دو ماه پیش منتظر ورود آنها بود.
این مسئول گفت: «مدام این پرواز به تأخیر میافتاد، ساماندهی آن اصلا آسان نبود، هتلها در همه جا رزرو شده بودند، ما پذیرای اوکراینیها هم هستیم. ما با خطوط هوایی، هتلها، فرودگاهها، خدمات کترینگ و خدمات بهداشتی همکاری میکنیم تا آنچه افغانستانیها نیاز دارند در اختیارشان قرار دهیم».
سخنگوی خدمات مهاجرت «وستمن» نیز که قرار است 50 نفر از پناهجوها را سامان دهد، گفت که آنها مسئول هماهنگی محلهای اقامت موقت و دائم و نیازسنجی خانوادهها هستند. آریانا یفتلی که در کابل به دنیا آمده و یکی از بنیانگذاران سازمان «زنان افغان کانادا» است، یکی از داوطلبانی است که از تازهواردان حمایت میکند.
او براساس تجربه شخصی خود میداند که پناهندگان در هنگام ورود تا چه اندازه میتوانند درگیر احساسات شوند. یفتلی گفت: «ما همان حمایتی را که نیاز دارند به آنها ارائه میدهیم. اطمینان از اینکه در مکانی امن هستند، جایی که به حقوق بشر احترام گذاشته میشود و از خشونت و آزار و اذیت به دور هستند». او امیدوار است که براساس تجربههایش بتواند به هممیهنانش در موارد مختلف کمک کند؛ اینکه چطور برای آب و هوای زمستانی آماده شوند یا اینکه چگونه کودکانشان را در مدرسه ثبتنام کنند». او امیدوار است اگر مسافران این پرواز بتوانند افرادی نظیر خودش را ببینند که این سفر را پشت سر گذاشتهاند پس امیدوار میشوند و با خود خواهند گفت که «من هم میتوانم».