هوای تازه دیپلماسی

شرق: جمعه گذشته با خبر غافلگیرکننده امضای توافق میان ایران عربستان و بازگشایی سفارت‌های دو کشور در کمتر از دو ماه دیگر همراه شد که اثرات مثبت آن همچنان ادامه دارد و بعد از بحرین، مادیو و لیبی نیز به این توافق روی خوش نشان دادند و از تمایلشان برای از‌سر‌گیری رابطه با ایران گفتند. بسیاری از کشورها از‌جمله روسیه نیز به استقبال از این توافق رفتند تا کلید دیپلماسی به راه‌حلی برای ایران در چالش‌های جدی اقتصادی بر‌آمده از تحریم‌ها و قطع روابط با دنیا باشد.

وزیر خارجه عربستان: به‌زودی با امیرعبداللهیان دیدار می‌کنم

درحالی‌که نگرانی از اجرائی‌شدن این توافق در این چند روز بارها مطرح شده است اما فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان، در گفت‌وگو با الشرق‌ الاوسط درباره انگیزه ریاض از توافق با ایران گفت که اصل در روابط بین‌الملل وجود روابط دیپلماتیک میان کشورهاست و این اصل زمانی که مربوط به دو کشور همسایه به وسعت عربستان و ایران باشد، قوی‌تر می‌شود؛ زیرا این دو کشور روابط دینی، فرهنگی، تاریخی و تمدنی مشترک با هم دارند. او گفت: این توافق بعد از دو سال مذاکرات در عراق و عمان، در‌نهایت با وساطت چین انجام شد و عربستان با توجه به نقش و مسئولیتش برای تقویت ثبات و امنیت منطقه و جهان، به روند خود برای کاهش تنش و ایجاد آرامش ادامه خواهد داد. بن‌فرحان گفت: رسیدن به این توافق که منجر به احیای روابط سیاسی می‌شود، به معنای حل تمام مسائل محل اختلاف نیست، بلکه دلیلی برای تمایل مشترک دو طرف برای حل اختلاف‌ها از طریق گفت‌وگوها، راه‌های مسالمت‌آمیز و ابزارهای دیپلماتیک است. وزیر خارجه عربستان گفت: امیدواریم صفحه جدیدی از روابط را با ایران ایجاد کنیم و همکاری‌هایمان را تقویت کنیم؛ زیرا این مسئله نتایج مثبتی در راستای تحقق ثبات و امنیت و شکوفایی برای دو کشور و تمام منطقه دارد. او در پاسخ به این پرسش که برای اجرائی‌کردن توافق و انجام مقدمات تبادل سفرا چه زمانی با وزیر خارجه ایران دیدار خواهد کرد و آیا امکان آن وجود دارد که به‌زودی به تهران سفر کند، گفت: بر اساس توافقی که انجام شد، به‌زودی با وزیر خارجه ایران دیدار خواهم کرد و در دو ماه آتی اقدامات لازم برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک را انجام خواهیم داد و طبیعی است که در آینده سفرهای متقابلی انجام خواهیم داد.

فیصل بن‌فرحان خاطرنشان کرد: از مهم‌ترین مقتضیات ایجاد صفحه جدید از روابط با تهران، پایبندی به توافق دوطرفه و بیانیه سه‌جانبه تهران، ریاض و پکن است. بدون شک منافع دو کشور و همچنین منطقه در همکاری و هماهنگی مشترک و تمرکز بر مسئله توسعه است و این امر منجر به ایجاد امنیت، ثبات، شکوفایی و تحقق آرزوی ملت‌های ما می‌شود. امیدواریم طرف ایرانی نیز همین اهداف و خواسته‌ها را داشته باشد و ما خواهان همکاری با آن در راستای تحقیق این امر هستیم. وزیر خارجه عربستان در پاسخ به پرسشی درباره به نتیجه نرسیدن توافق هسته‌ای‌ و برخی مسائل داخلی ایران گفت: درباره بخش‌های زیادی از این سؤال صحبت نمی‌کنم، زیرا مسائلی داخلی هستند؛‌ چیزی که می‌توانم بگویم این است که ایران همسایه ماست و ثبات و توسعه آن منجر به ثبات و توسعه در تمام منطقه می‌شود و ما در عربستان به‌جز خیر و خوبی چیزی برای ایران آرزو نمی‌کنیم. درباره تداوم تلاش ایران برای گسترش توان هسته‌ای باید بگویم که این مسئله بی‌شک ما را نگران می‌کند و بار دیگر تکرار می‌کنیم که خواهان خالی‌بودن منطقه خلیج (فارس) و خاورمیانه از سلاح‌های کشتار‌جمعی هستیم و از تهران می‌خواهیم که تعهدات هسته‌ای خود را اجرائی کند و همکاری‌های خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را گسترش دهد و ما در راستای تضمین این مسئله به همکاری‌های خود با دوستان و هم‌پیمانانمان ادامه می‌دهیم. فیصل بن‌فرحان در پاسخ به این سؤال که چرا چین میان تهران و ریاض واسطه شد و کشور دیگری این نقش را ایفا نکرد، گفت: همان‌گونه که در بیانیه مشترک آمده است، عربستان از ابتکار عمل شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین، استقبال کرد. از هیچ‌کس پنهان نیست که چین روابط خوبی با دو طرف دارد و این امر منجر به نزدیکی رویکردها شد و امیدواریم که وساطت چین منجر به تقویت همزیستی و امنیت مشترک در منطقه و تقویت حسن هم‌جواری شود. ایجاد صلح، ثبات و امنیت در منطقه به سود هر سه کشور است تا بتوانند شراکت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی داشته باشند.

رایزنی برای ازسرگیری فعالیت سفارت تهران در طرابلس

سفیر آکرودیته ایران در لیبی با وزیر خارجه این کشور دیدار و درخصوص برخی مسائل دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی رایزنی کرد. به گزارش پایگاه خبری بوابه آفریقا، وزارت خارجه لیبی اعلام کرد که نجلا منقوش، وزیر خارجه این کشور، با محمدرضا رئوف‌شیبانی، سفیر آکرودیته ایران در لیبی، دیدار و رایزنی کرد. در این دیدار، درباره تقویت روابط دوجانبه، فعال‌سازی کمیته مشترک ایران و لیبی و آغاز تمهیداتی برای از‌سرگیری فعالیت سفارت ایران در طرابلس تبادل نظر شد. دو طرف همچنین درباره آخرین تحولات منطقه و جهان گفت‌وگو کردند. نجلا المنقوش در این دیدار از توافق ایران و عربستان برای از‌سرگیری روابط استقبال کرد و آن را گامی مثبت در راستای ثبات منطقه خواند.

مالدیو برای ازسرگیری روابط با ایران اعلام آمادگی کرد

جمهوری مالدیو با استقبال از توافق ایران و عربستان سعودی برای ازسرگیری روابط دوجانبه، اعلام کرد آماده ازسرگیری روابط خود با ایران است. وبگاه وزارت امور خارجه مالدیو در بیانیه‌ای با استقبال از توافق ایران و عربستان سعودی برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک، بیان کرد: دولت جمهوری مالدیو از بیانیه مشترک سه‌جانبه عربستان سعودی، جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین استقبال می‌کند که در آن توافقی میان ایران و عربستان سعودی برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک، بازگشایی سفارت‌ها اعلام و بر احترام به استقلال کشورها و عدم مداخله در امور داخلی کشورها تأکید شده است. وزارت امور خارجه مالدیو تأکید کرد: با توجه به این تحولات مثبت و خوشایند، دولت مالدیو تصمیم به ازسرگیری روابط با جمهوری مالدیو گرفته است.

وزارت امور خارجه مالدیو اردیبهشت سال ۱۳۹۵ (۲۰۱۶ میلادی) با انتشار بیانیه‌ای از تصمیم دولت این کشور برای قطع روابط دیپلماتیک با ایران خبر داده بود. وزارت امور خارجه مالدیو این ادعای واهی را مطرح کرده بود که دولت جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه و به‌ویژه منطقه خلیج فارس، سیاست‌هایی اتخاذه کرده که «برای صلح و امنیت منطقه زیان‌بار بوده» و این مسئله در ابعاد متعددی به ثبات، صلح و امنیت مالدیو نیز مرتبط است. خبرگزاری آسوشیتدپرس در آن زمان گزارش داده بود این تصمیم مالدیو که جمعیتی ۳۴۱ هزار نفری دارد، از نزدیکی سیاست‌های این کشور به عربستان حکایت دارد. پیش از این، ریاض با افتتاح سفارت در مالدیو، مبالغی را به‌عنوان کمک مالی در اختیار دولت این کشور قرار داد و ضمنا مذاکراتی را به‌منظور سرمایه‌گذاری آغاز کرده بود.

استقبال کرملین از عادی‌سازی روابط ایران و عربستان

به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین (کاخ ریاست‌جمهوری روسیه)، در نشست خبری دیروز (دوشنبه) خود گفت مسکو از اقدام ایران و عربستان برای کاهش سطح تنش‌ و عادی‌سازی روابط و از‌سرگیری گفت‌وگوها در منطقه استقبال می‌کند. وی با اشاره به این توافق که با میانجیگری چین انجام شد، خاطرنشان کرد: ما از هر گامی که می‌تواند به کاهش سطح تنش و بهینه‌سازی گفت‌وگو در منطقه‌ای بسیار بی‌ثبات کمک کند، استقبال می‌کنیم؛ به‌خصوص وقتی صحبت از بازیگران کلیدی منطقه‌‌ مانند عربستان سعودی و ایران باشد.

در پی سفر بهمن‌ماه سید‌ابراهیم رئیسی به پکن و گفت‌وگوهای انجام‌شده میان رئیس‌جمهوری چین با رئیس‌جمهوری کشورمان، دریابان شمخانی از روز دوشنبه ۱۵ اسفند در شهر پکن با هدف پیگیری توافقات سفر رئیس‌جمهور، مذاکرات فشرده‌ای را به‌منظور حل‌وفصل نهایی موضوعات میان تهران-ریاض با همتای سعودی خود آغاز کرد.

در پایان این مذاکرات، روز ۱۹ اسفند ۱۴۰۱ خورشیدی برابر با ۱۰ مارس ۲۰۲۳ میلادی، بیانیه سه‌جانبه‌ای در پکن با امضای «علی شمخانی» نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی، «مساعد بن‌محمد العیبان» وزیر مشاور و عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی عربستان سعودی و «وانگ ئی» عضو دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست و رئیس دفتر کمیسیون مرکزی امور خارجی حزب و عضو شورای دولتی جمهوری خلق چین صادر شد. در بخشی از این بیانیه آمده است: «‌در نتیجه‌ گفت‌وگوهای انجام‌شده، جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی توافق کردند ظرف حداکثر دو ماه روابط دیپلماتیک خود را از سر گرفته و سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌ها را بازگشایی کنند. وزرای امور خارجه دو کشور نیز جهت اجرای این تصمیم و انجام تمهیدات لازم برای تبادل سفرا با یکدیگر ملاقات می‌‌کنند. دو کشور با تأکید بر احترام به حاکمیت و عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر در زمینه اجرای موافقت‌نامه همکاری‌های امنیتی امضا‌شده در تاریخ 28/1/1380 خورشیدی برابر با17/4/2001 میلادی و نیز موافقت‌نامه عمومی همکاری‌های اقتصادی، بازرگانی، سرمایه‌گذاری، فنی، علمی، فرهنگی، ورزشی و جوانان، امضا‌شده در تاریخ6/3/1377 خورشیدی برابر با27/5/1988 میلادی توافق کردند».

توافق ایران و عربستان با واکنش و استقبال گسترده کشورهای زیادی در سراسر جهان، به‌ویژه در میان اعراب روبه‌رو شد و برخی آن را یک دستاورد دیپلماتیک و تاریخی توصیف کردند.