موج هشتم کرونا آمد

شرق: دوم خرداد سال گذشته بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت ایران، پس از گزارش صفر مرگ ناشی از کووید۱۹ در پی دو سال امواج ویرانگر، این اتفاق را به ملت ایران تبریک گفت.

10 ماه بعد از این خوش‌خبری، ایران با موج هشتم همه‌گیری ویروس کرونا در بحبوحه افزایش هشداردهنده عفونت‌های جدید و مرگ‌ومیر ناشی از آن دست‌وپنجه نرم می‌کند.

هفته گذشته پدرام پاک‌آیین، سخنگوی وزارت بهداشت، گفت: «افزایش موارد ابتلا به کووید19 در چند هفته گذشته موج جدید را تشدید کرده و باعث افزایش مراجعات بیمارستانی شده است».

به گفته او این ویروس در کشور به شکل زیرمتغیرهای Omicron XBB و BQ.1 در حال گردش است که هر دو بسیار قابل انتقال هستند. XBB که برای اولین بار در آگوست گذشته در هند شناسایی شد، قبلا در 17 کشور دیگر از‌ جمله ایالات متحده شناسایی شده است.

اما آمار ابتلا و مرگ‌و‌میر ناشی از کووید19 در ایران نسبتا کمتر از آمریکا و اروپا بوده است که اولین موارد را در سال 2020 پس از ایران گزارش کردند.

براساس بولتن روزانه وزارت بهداشت در روز پنجشنبه، در ۲۴ ساعت گذشته ۲۳ نفر دیگر بر اثر این ویروس فاجعه‌بار جان خود را از دست دادند و مجموع قربانیان از اوایل سال ۲۰۲۰ به ۱۴۵‌هزارو ۳۱۹ نفر رسید.

موج هشتم کرونا تعداد شهرهای وضعیت قرمز را از ۱۰ به ۱4 شهر و تعداد شهرهای وضعیت نارنجی را از ۳۳ به ۴۸ شهر افزایش داده است. وزارت بهداشت همچنین اعلام کرده است تعداد شهرهای وضعیت زرد از ۱۹۸ به ۱۹۴ و تعداد شهرهای وضعیت آبی از ۲۰۷ به ۱۹۳ شهر رسیده است.

تعداد شهرهایی که در رده پرخطر قرار دارند، از چهار شهر در اوایل ماه دی به 13 شهر در‌حال‌حاضر افزایش یافته است. خرداد سال گذشته که موج هفتم به پایان رسید، هیچ شهری به‌عنوان پرخطر مشخص نشد.

موج جدید  و  تعطیلات

تعداد مبتلایان روزانه برای اولین بار از شهریور سال گذشته در این هفته به رقم چهاررقمی رسید؛ زیرا مردم به مناسبت سال نو ایرانی (نوروز) به شهرهای مختلف سفر کردند.

حسین فرشیدی، معاون وزیر بهداشت، در سخنان هفته گذشته خود با هشدار درباره اوج‌گیری موج جدید کووید ۱۹ در پایان تعطیلات سال نو، تأکید کرد که راه مؤثر برای جلوگیری از ابتلای موارد جدید به کرونا استفاده از ماسک است. او با اشاره به افزایش سفرهای هوایی در ایام تعطیلات سال نو و استفاده‌نکردن از ماسک از سوی مردم، هشدار داد که با پایان تعطیلات و بازگشت مردم به شهرهای خود، احتمال افزایش تعداد موارد وجود دارد.

چهارمین و بزرگ‌ترین موج پس از تعطیلات نوروزی در سال 2021، زمانی که مقامات محدودیت‌هایی را برای سفرهای بین‌شهری و منع آمد‌وشد شبانه پس از افزایش تعداد بستری‌ها اعمال کردند، به ایران وارد شد.

روز گذشته سخنگوی وزارت بهداشت درباره وخیم‌تر‌شدن شرایط هشدار داد. به گفته او هزارو 36 ابتلای جدید به بیماری کرونا در کشور داشتیم و ۲۹ نفر از بیماران نیز جان باختند و ۴۸۸ بیمار بستری جدید داشتیم که افزایش ۱۴ درصدی را نسبت به یک ماه قبل در آمار بستری‌ها نشان می‌دهد.

او با بیان اینکه در‌حال‌حاضر ۶۲۷ نفر در بخش‌های مراقبت‌های ویژه در کشور بستری هستند، ادامه داد: «این بیماران بیشتر دارای بیماری‌های زمینه‌ای قلبی – عروقی، ریوی و بیماری‌های حاد تنفسی بوده‌اند که بر اثر ابتلا به کرونا در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بستری شده‌اند. در موج هشتم کرونا قرار داریم و لازم است مراقبت‌های لازم برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا صورت گیرد. امروز ۱۳ شهر قرمز، ۴۸ شهر نارنجی، ۱۹۴ شهر زرد و ۱۹۳ شهر آبی کرونایی در کشور داریم و افزایش شمار شهرهای قرمز نشان می‌دهد که آمار کرونا افزایش پیدا کرده است».

پاک‌آیین با بیان اینکه همه افراد بالای ۱۸ سال که شش ماه از آخرین نوبت تزریق واکسن کرونا به آنها گذشته، حتما به مراکز بهداشتی مراجعه و دوز جدید واکسن را تزریق کنند، گفت: «ما در سال گذشته ۵۰ میلیون دوز واکسن کرونا تولید کرده‌ایم و نه‌تنها کمبودی در واکسن کرونا نداریم؛ بلکه اقدام به صادرات واکسن‌ها به برخی کشورهای آفریقایی نیز کرده‌ایم. مردم در دید و بازدیدهای سال نو شیوه‌نامه‌های بهداشتی را رعایت و ازدست‌دادن و روبوسی‌کردن خودداری کنند».

عین‌اللهی وزیر بهداشت اوایل هفته جاری با اعلام ورود کشور به موج هشتم شیوع این بیماری، افزود: «بازدید از مراکز درمانی در هفته‌های اخیر افزایش یافته است.

ما از مردم درخواست می‌کنیم که حتما واکسن بزنند. بر‌اساس داده‌های وزارت بهداشت، تاکنون بیش از 65.2 میلیون نفر حداقل یک دوز واکسن دریافت کرده‌اند، بیش از 58.6 میلیون نفر دو دوز دریافت کرده‌اند؛ درحالی‌که تنها حدود 32 میلیون نفر بیش از دو دوز دریافت کرده‌اند».

همه چیز درباره سویه جدید

گرچه داده‌های مربوط به XBB.1.5 هنوز بسیار محدود است، اطلاعات موجود در‌حال‌حاضر نشان می‌دهد که این زیرشاخه در مقایسه با سایر زیرشاخه‌های Omicron در گردش دارای مزیت رشد است؛ بنابراین ممکن است به افزایش موارد در سطح جهانی کمک کند.

علاوه‌بر‌این، طبق مطالعات اولیه مبتنی بر آزمایشگاه، این زیرشاخه از آنتی‌بادی‌ها در انسان به همان نسبت فرار می‌کند که گونه‌های XBB* مقاوم‌ترین گونه‌های تا به امروز به آنتی‌بادی هستند.

گروه مشاوره فنی سازمان جهانی بهداشت درمورد تکامل ویروس (TAG-VE) در پنجم ژانویه 2023 برای بحث درمورد آخرین شواهد درمورد XBB.1.5 و بررسی خطرات بهداشت عمومی مرتبط با این نوع تشکیل جلسه داد. به‌عنوان بخشی از توصیه‌های خود، TAG-VE از کشورهای عضو خواست تا توالی‌یابی و نظارت را برای شناسایی و ردیابی ظهور و گسترش انواع جدید SARS-CoV-2 مانند XBB.1.5 تقویت کنند. این امر به طور درخورتوجهی به نتایج کاملا آگاهانه درمورد قابلیت انتقال، فرار ایمنی، شدت و تأثیر آنها بر مداخلات پاسخ مانند تشخیص، درمان و واکسن‌ها اجازه می‌دهد.

دکتر میلان نایبی، متخصص عفونی، در گفت‌وگو با «شرق» درباره خطرات احتمالی سویه جدید می‌گوید: «با توجه به گسترش کنونی کووید-19 در سطح جهان، WHO همچنان استفاده از ماسک از طرف مردم در شرایط خاص، صرف نظر از وضعیت اپیدمیولوژیک محلی، توصیه می‌شود. پیش‌ازاین، WHO توصیه کرده بود که بیماران 10 روز پس از شروع علائم، به‌علاوه حداقل سه روز دیگر از زمان برطرف‌شدن علائم، مرخص شوند. برای کسانی که آزمایش کووید-19 مثبت دارند اما هیچ علامت یا علامتی ندارند، WHO اکنون پنج روز ایزوله را در مقایسه با 10 روز قبل پیشنهاد می‌کند. در صورت منفی‌بودن تست سریع آنتی ژنی، بیمار می‌تواند زودتر از ایزوله خارج شود.»

به گفته او جداسازی افراد مبتلا به کووید-19 گام مهمی در پیشگیری از ابتلای دیگران است. این کار را می‌توان در خانه یا در یک مرکز اختصاصی مانند بیمارستان یا کلینیک انجام داد. این زیر متغیر جدید دارای جهش در پروتئین اسپایک ویروس است که به این معنی است که می‌تواند بهتر به سلول‌ها متصل شود، به این معنی که می‌تواند راحت‌تر تکثیر شود. همه اینها به این معنی است که می‌تواند با سرعت بیشتری گسترش یابد.

بر اساس اعلام وزارت بهداشت، از 12 تا 13 فروردین، ۲۲ نفر از بیماران کووید۱۹ در کشور جان خود را از دست دادند و مجموع جان‌باختگان این بیماری، به ۱۴۵ هزار و ۳۹۱ رسید.

بر اساس اعلام مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، ۶۳۴ بیمار جدید مبتلا به کووید ۱۹ در کشور شناسایی و ۴۴۰ نفر از آنها بستری شدند. مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۷ میلیون و ۵۹۲ هزار و ۲۵۵ نفر رسید.

۷۲۳ نفر از بیماران مبتلا به کووید ۱۹ در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌ها تحت مراقبت قرار دارند.در حال حاضر ۱۹ شهرستان وضعیت قرمز، ۴۵ شهر در وضعیت نارنجی، ۲۳۳ شهر در وضعیت زرد و ۱۵۱ شهر کشور نیز در وضعیت آبی قرار دارند.