سیاست در روزگار تسلط هوش مصنوعی

از ابتدای امسال که مباحث مربوط به هوش مصنوعی گسترش یافته، میزان نفوذ و تأثیرگذاری آن در بخش‌ها و موضوعات مختلف مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. میزان تأثیر‌گذاری هوش مصنوعی در سیاست یکی از دغدغه‌های این روزهاست.

سؤال‌های جدید در سیاست

از سویی این مسئله مطرح است که سیاست‌مداران و سیاست‌گذاران چگونه با هوش مصنوعی روبه‌رو شوند، میزان گسترش و در دسترس قرارگرفتن آن برای مردم چگونه باشد و با عوارض و تأثیرات آن چگونه برخورد کنند؟ اینکه چگونه سیاست‌های جدید را برای سال‌های پیش‌رو طراحی کنند که آسیب‌های آن از هر نظر کمتر باشد. در یکی از تحقیقات انجام‌شده، مشخص شد 25 کشور، مطالعاتی را در حوزه کاربرد هوش مصنوعی در سیاست‌گذاری انجام داده‌اند که در بین آنها تحقیقات‌ هند و ایالات متحده در این زمینه گسترده‌تر از دیگران بوده و پس از آنها کشورهای کانادا و چین قرار دارند. این کشورها سرمایه‌گذاری بزرگی را در حوزه تکنولوژی برای بخش عمومی ‌کرده‌اند. به‌ویژه آنکه گسترش هوش مصنوعی سؤالات جدیدی را نیز در زمینه‌های مختلف مطرح کرده است؛ مثلا هرچند هوش مصنوعی می‌تواند موجب ایجاد تغییر در فرایندهای تولیدی، بهره‌وری سازمان‌ها و قوانین و فرهنگ جوامع شود، اما در حوزه اخلاق، مالکیت داده، حریم شخصی و جانشینی ماشین‌ها به جای انسان‌ها سؤالات و نگرانی‌های مختلفی را پیش آورده است.

همه سیاست‌مدار می‌شوند؟

اما از سویی این مسئله هم مطرح است که هوش مصنوعی به‌تدریج می‌تواند هم تغییراتی در میزان محبوبیت افراد بدهد و هم اینکه امکان پیش‌بینی و ارزیابی مسائل را آسان‌تر کند. بلومبرگ به‌تازگی گزارشی از کمپین‌های تبلیغاتی سیاسی تولیدشده به وسیله هوش مصنوعی تهیه کرده و پیش‌بینی کرده است که «هوش مصنوعی سیاست را آسان‌تر، ارزان‌تر و خطرناک‌تر می‌کند».

در این گزارش که فرارو آن را ترجمه کرده، از چند زاویه به این مسئله پرداخته شده است:

رأی‌دهندگان در ایالات متحده و سراسر جهان درحال‌حاضر با محتوای سیاسی تولیدشده به وسیله هوش مصنوعی غرق شده‌اند.

همچنین سیاست‌مداران به‌طور فزاینده‌ای از هوش مصنوعی برای تسریع در انجام کارهای روزمره اما حیاتی مانند تجزیه و تحلیل فهرست رأی‌دهندگان، جمع‌آوری فهرست‌های پستی و حتی نگارش سخنرانی استفاده می‌کنند.

هوش مصنوعی نیز مانند بسیاری از صنایع آماده است تا بهره‌وری کارکنان عرصه سیاسی را افزایش دهد و احتمالا بیش از تعداد کمی از مشاغل آنان را حذف کند. گفتن تعداد آن دشوار است، اما تجارت سیاست مملو از انواع نقش‌هایی است که محققان معتقدند بیشترین آسیب‌پذیری را در برابر اختلال ایجادشده به وسیله هوش مصنوعی مولد دارند؛ مانند متخصصان حقوقی و کارکنان اداری.

بدتر از آن هوش مصنوعی این ظرفیت بالقوه را دارد که انتشار اطلاعات نادرست در جریان کارزارهای سیاسی را افزایش دهد. دیپ فیک (جعل عمیق) سال‌هاست گریبان‌گیر سیاست شده است. با هوش مصنوعی دیگر نیازی به مهارت‌‌های ویرایش با هوش انسانی برای ایجاد آن نیست.

البته هوش مصنوعی در بهترین حالت استفاده می‌تواند ارتباطات سیاسی را بهبود بخشد.

برخی از مشاوران سیاسی که به‌طور سنتی صرفا با کارزارهای ریاست‌جمهوری و سنا کار می‌کنند، در حال برنامه‌ریزی برای کار با کارزارهای کوچک‌تر با استفاده از هوش مصنوعی برای ارائه خدمات بیشتر با قیمت پایین‌تر هستند.

امتحان وفاداری

اما برخی کشورها از منظری دیگر به هوش مصنوعی و تأثیراتش در سیاست پرداخته‌اند که یاد دوران تفتیش عقاید در قرون وسطی می‌افتیم. دولت چین مدعی شده برای خواندن ذهن اعضای حزب کمونیست و همچنین تشخیص میزان وفاداری آنها، نوعی فناوری مبتنی بر هوش مصنوعی توسعه داده است. محققان چینی نرم‌افزاری را توسعه داده‌اند که می‌تواند با استفاده از هوش مصنوعی، حالات چهره و امواج مغزی را به دقت تجزیه و تحلیل کند. سپس با استفاده از این داده‌ها می‌توان میزان وفاداری اعضای حزب کمونیست و همچنین این موضوع را که آیا آنها به آموزش‌های بیشتری نیاز دارند، مشخص کند. طبق این گزارش از این نرم‌افزار برای تقویت اطمینان اعضای حزب کمونیست نسبت به آن و افزایش قدردانی، پیروی و اطاعت اعضا استفاده می‌شود؛ یعنی با استفاده از قدرت هوش مصنوعی می‌خواهند آموزش حزب را لیبرال کنند و با بررسی نتایج آن می‌خواهند اعضای خود را تشویق کنند که بیشتر نسبت به حزب احساس قدردانی داشته باشند، به حرف‌های مطرح‌شده از طرف گوش دهند و عزم خود را برای پیروی از حزب تقویت کنند.

سیاست یکسان

از سوی دیگر می‌توان یکی از خطرهای اصلی درباره این فناوری پیشرفته را به اجرای سیستم‌های هوش مصنوعی جامع (AGI) مربوط دانست که همراه با خود ایدئولوژی‌های سیاسی یک مکتب فکری خاص را به‌ همراه دارند و می‌توانند موجودیت ما را به‌طور جدی در معرض خطر قرار دهند. به گزارش نیویورک‌تایمز که دیجیاتو بخشی از آن را ترجمه کرده، این نگرانی جدی است. نیویورک‌تایمز این ایدئولوژی را هجمیسم (AGI-ism) می‌خواند و باور دارد که این ایدئولوژی اشتباه است. این نشریه می‌گوید خطر واقعی درباره هوش مصنوعی جامع مربوط به بحث‌های سیاسی است و با کنترل قیام ربات‌ها برطرف نمی‌شود. درواقع ظاهرا حتی ایمن‌ترین هجم نیز نمی‌تواند علاجی برای مشکلات این فناوری باشد. علاوه‌براین، هجمیسم در معرفی این فناوری، حواس‌ها را از روش‌های بهتری که با آن می‌توان به سطح بالاتری از هوشمندی در جامعه رسید، پرت می‌کند.

نیویورک‌تایمز می‌گوید این فناوری به‌ جای فروپاشی نظام سرمایه‌داری که آقای آلتمن به آن اشاره کرد، احتمالا متحدی قدرتمندتر برای نظام نئولیبرالیسم خواهد بود.

معماران نئولیبرالیسم با علاقه زیاد به خصوصی‌سازی، رقابت و تجارت آزاد می‌خواستند از طریق بازارها و مقررات‌زدایی، اقتصادی را که به‌ سمت کارگران گرایش داشت، پویا و متحول کنند. برخی از این تحولات جواب داد، اما هزینه زیادی بر جای گذاشت. در طول سال‌ها، انتقادهای زیادی به نئولیبرالیسم وارد شده است و خیلی‌ها این مکتب فکری را عامل بحران‌های اقتصادی، ترامپیسم، برگزیت و... دانسته‌اند.