گام مهم آمریکا برای توافق امنیتی با عربستان

منابع نزدیک به کاخ سفید می‌گویند که آمریکا قصد دارد ممنوعیت فروش تسلیحات تهاجمی به عربستان را لغو کند که به نظر می‌رسد بخشی از سیاست این کشور در نزدیک‌کردن سعودی‌ها به اسرائیل باشد. به گفته مقامات آمریکایی این کشور قصد دارد ممنوعیت فروش تسلیحات نظامی به عربستان سعودی را در هفته‌های آینده لغو کند. کارشناسان می‌گویند لغو این ممنوعیت نشانه بهبود روابط بین ریاض و واشنگتن است.

به گزارش فایننشال‌تایمز، جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، سه سال پیش بعد از ورود به کاخ سفید فروش سلاح به عربستان را به خاطر جنگ یمن به حالت تعلیق درآورد ولی به نظر می‌رسد تغییر سیاست سعودی‌ها در یمن و خارج‌شدن از مناقشه با این کشور در فروش سلاح آمریکا نیز تغییر ایجاد کرده است.

بایدن در مبارزات انتخاباتی سال ۲۰۱۹ با اشاره به جنگ یمن که در آن هزاران نفر کشته شدند، سعودی‌ها را به قتل‌عام کودکان متهم کرده بود. پرونده جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار روزنامه واشنگتن‌پست و منتقد عربستان سعودی، در کنسولگری این کشور در ترکیه نیز روابط دو کشور را تیره‌تر کرده بود.

از زمان شروع جنگ اوکراین مقامات آمریکایی بیشتر به عربستان نزدیک شدند، چون به جایگاه این کشور در تأمین انرژی و حمایت از سیاست‌های کاخ سفید در خاورمیانه نیاز دارند. مقامات ارشد آمریکایی این هفته گفتند که واشنگتن و ریاض به نهایی‌کردن مجموعه‌ای از توافقات دوجانبه از‌جمله یک پیمان نظامی و مشارکت آمریکا در برنامه هسته‌ای عربستان نزدیک شده‌اند.

آمریکایی‌ها انتظار دارند این توافق بخشی از یک پیمان گسترده‌تر با میانجیگری آمریکا برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل باشد که هرچند به نظر می‌رسد این مسئله به تصمیم سعودی‌ها بستگی دارد.

مقام‌های آمریکایی تأکید کردند که لغو ممنوعیت فروش تسلیحات تهاجمی ارتباط مستقیمی با این مذاکرات ندارد. درحالی‌که کاخ سفید از اظهار‌نظر در این زمینه خودداری کرده است، رسانه‌های غربی به نقل از «علی الشهابی»، تحلیلگر سعودی نزدیک به دربار سلطنتی، گفت: «لغو ممنوعیت فروش سلاح‌های تهاجمی گام مهمی در ادامه بازسازی روابط بین آمریکا و عربستان خواهد بود».

در روزهای اخیر، رویترز به نقل از یک مقام ارشد دولت آمریکا گزارش داد عربستان سعودی و ایالات‌ متحده «به مجموعه‌ای از هماهنگی‌های نهایی» برای یک بسته دفاعی نزدیک شده‌اند که مؤلفه‌های کمک به برنامه غیرنظامی هسته‌ای عربستان را نیز شامل می‌شود. این مقام در‌عین‌حال گفت برای یک توافق گسترده‌تر منطقه‌ای برخی موانع باقی‌ مانده که از‌جمله آنها می‌توان به نیاز برای عادی‌سازی روابط اسرائیل و عربستان سعودی با شرط تشکیل کشور فلسطینی اشاره کرد.

بر‌اساس این گزارش، اگر چنین توافقی انجام شود، محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، موافقت خواهد کرد که استفاده از فناوری چین در حساس‌ترین شبکه‌های کشورش را محدود کند، به شرط آنکه آمریکا در حوزه‌های هوش مصنوعی و محاسبات کوانتومی سرمایه‌گذاری عمده‌ای کند و به برنامه هسته‌ای غیرنظامی ریاض یاری برساند.

هنگامی که ایالات متحده و عربستان سعودی به این توافق تاریخی دست پیدا کنند، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل را با یک انتخاب مواجه خواهند کرد: او یا باید به این توافق بپیوندد که خود مستلزم روابط رسمی دیپلماتیک با عربستان سعودی، سرمایه‌گذاری بیشتر و هم‌گرایی منطقه‌ای است یا اینکه رها شود. شروطی که نتانیاهو با آنها مواجه است، اصلا کوچک نیستند: پایان‌دادن به جنگ غزه و موافقت با مسیری برای تشکیل کشور مستقل فلسطین.