حدود 370 نیروی شهرداری و فاتب در چهارراه ولیعصر مانع فعالیت دست‌فروشان می‌شوند
دژی برای بساطی‌ها
۱۰ روز است که بساط نکرده است. پلیس و عوامل شهرداری دوباره مانع فعالیت دست‌فروشان چهارراه ولیعصر شده‌اند. زمانی می‌گفتند هنرمندان تئاتر مخالف وضعیت آشفته این خیابان هستند و حالا حصار‌های کشیده‌شده دور این ساختمان، هم اهالی محل را شاکی کرده و هم عابران پیاده را که مجبورند برای رسیدن به کوچه مجاور بیشتر پیاده‌روی کنند.
شرق: ۱۰ روز است که بساط نکرده است. پلیس و عوامل شهرداری دوباره مانع فعالیت دست‌فروشان چهارراه ولیعصر شده‌اند. زمانی می‌گفتند هنرمندان تئاتر مخالف وضعیت آشفته این خیابان هستند و حالا حصار‌های کشیده‌شده دور این ساختمان، هم اهالی محل را شاکی کرده و هم عابران پیاده را که مجبورند برای رسیدن به کوچه مجاور بیشتر پیاده‌روی کنند. می‌گوید: دو هزار نفر را آواره کردند، میخواهند همه را در صد غرفه جا دهند. شهرداری می‌گوید غرفه‌ها چند ماه رایگان است، ما می‌گوییم یک سال با ما قرارداد ببندید رایگان هم نباشد، اما حاضر نمی‌شوند این کار را کنند. دست‌فروش قدیمی چهارراه ولیعصر است، می‌گوید: میخواهند ما ۸۰ دست‌فروش قدیمی را به بازارچه ببرند و به باقی هم می‌گویند خودشان برای خودشان چاره کنند. ما هم نمی‌رویم.
بدبین است به وعده‌های شهرداری. مثال می‌زند که قبلا هم در کنار همین زمین، بازارچه‌ای درست کردند و زمانی که رونق گرفت همه را بیرون کردند و بازار میوه و تره‌بار درست کردند. همه این زمین‌ها غصبی است. زمین بازارچه را هم خراب کردند و ساختند. پنج سال بازارچه بود بعد همه را بیرون کردند و بازار میوه ساختند. حالا هم یکی از همین خانه‌های بی‌سند را خراب کردند و صد غرفه درست کردند. کسی هم مدعی شود، می‌گویند داریم کار خیر می‌کنیم. آب‌ها که از آسیاب افتاد دوباره ما را دربه‌در می‌کنند. دوباره می‌گوید: دو هزار نفر را چطور در صد غرفه جا می‌دهند؟ میخواهند ما قدیمی‌ها را بفرستند آنجا؛ می‌دانند ما برویم همه چیز جمع می‌شود.
پارکینگ‌هایی را که اجناس و چرخ‌هایشان در آنجا بوده، بسته‌اند و نمی‌توانند حتی جای دیگر کار کنند. مرد دست‌فروش ادامه می‌دهد: تمام خیابان را نیروهای انتظامی و شهرداری گرفته‌اند و چند روز پیش چند نفر از دست‌فروشان را که در خیابان راه می‌رفتند، دستگیر کرده‌اند که غروب آزاد شده‌اند. خواستیم هشت شب بساط کنیم که مزاحم کسی هم نباشیم، اما نمی‌گذارند، در این ساعت که نه مغازه‌ای باز است و نه معبری باریک می‌شود. علیرضا زاکانی بارها در گفت‌وگوهایش از حمایت از دست‌فروشان گفت و اینکه در برنامه‌هایشان معیشت دست‌فروشان برایش اولویت دارد. او درباره طرح ساماندهی این راسته می‌گوید: ما قصد آزار دست‌فروشان را نداریم، اگر اقدامات آنها برای شهروندان ایجاد مزاحمت نکند. مردمی که از پیاده‌رو استفاده می‌کنند معترض هستند که چرا شهرداری نظم شهر را برقرار نمی‌کند، شهرداری در حد ظرفیت خود زمین جایگزینی که قیمت بالایی هم دارد برای فعالیت دست‌فروشان در نظر گرفته‌ایم که برای همه دست‌فروشان این راسته کفایت نمی‌کند و باید از ظرفیت‌های دیگر برای کمک‌رسانی استفاده کنیم.
رصد پیام‌های مردمی سامانه 137 این سخن شهردار درخصوص اعتراض برخی از شهروندان به فعالیت دست‌فروشان در پیاده‌روها را تأیید می‌کند، اما به همان میزان و گاهی بیشتر پیام‌های مردمی درخصوص مزاحمت و اشغال پیاده‌روها توسط اصناف است که به نظر می‌آید چندان در اولویت شهرداری تهران نیست.
علیرضا نادعلی سخنگوی شورای شهر تهران هم از ممنوعیت دوباره فعالیت دست‌فروشان در چهارراه ولیعصر استقبال می‌کند و می‌گوید سه سال دیر این اتفاق افتاد. او به اعتراض برخی از شهروندان به وضعیت این معبر پرتردد اشاره می‌کند و می‌گوید شهرداری در اجرای طرح‌های ساماندهی استمرار داشته باشد.
مسعود رنجبریان، مدیرعامل شرکت شهربان و حریم‌بان شهرداری تهران هم به‌تازگی اعلام کرده موضوع چهارراه ولیعصر و بساط‌گستری که در این منطقه وجود داشت مربوط به دیروز و امروز نیست و زمان زیادی است که این معضل را در این منطقه داریم و متأسفانه شهرداری تهران در سال گذشته اقدامی برای جمع‌آوری این بساط‌گستران کرد و سه، چهار ماه نیز بساط‌گستری در این منطقه جمع‌آوری شد، اما به علت اینکه نتوانستیم فضایی را به‌عنوان بازارچه برای این افراد راه‌اندازی کنیم، نتوانستیم ادامه دهیم و دوباره بساط‌گستران برگشتند. امسال شهرداری منطقه ۱۱ روبه‌روی تئاتر شهر یک زمین دو هزار متری را برای این منظور اختصاص داده است. همچنین شرکت ساماندهی مشاغل این محوطه را غرفه‌بندی کرده و بالغ بر ۱۱۵ غرفه آماده کردند و این آمادگی را داشتیم که بحث ساماندهی بساط‌گستران محور چهارراه ولیعصر را انجام دهیم. با انجام هماهنگی‌های لازم خوشبختانه هم شرکت ساماندهی و هم یگان حفاظت شهرداری در شورای تأمین شهر تهران یک مصوبه اخذ کردند که بحث چهارراه ولیعصر باید از این بساط‌گستری تخلیه شود و محلی برای آنها در نظر گرفته شود و به عبارتی ساماندهی مشاغل در اینجا شکل بگیرد.
به گفته او با توجه به مصوبه شورای تأمین انجام و فضایی برای این منظور نیز آماده شد. در همین راستا روز یکشنبه گذشته بعد از جلسه‌ای که با هماهنگی مناطق ۱، ۶ و همچنین یگان حفاظت شهرداری تهران داشتیم و البته با هماهنگی با نیروی انتظامی و استفاده از نیروهای یگان امداد فاتب از روز یکشنبه گذشته جمع‌آوری بساط‌گستران در این محدوده آغاز شد. از انتهای سال گذشته نیز شرکت ساماندهی نسبت به بساط‌گستران اقدام کرده بودند. در حال حاضر نیز به آنها اعلام شده که به داخل بازارچه بیایند. البته هنوز همه بساط‌گستران به این بازارچه نیامده‌اند و احتمالا تصور می‌کنند که این طرح هم موقتی باشد برای همین هنوز مراجعه نشده است. رجبریان اضافه می‌کند: تقریبا روزانه در دو شیفت از ساعت هفت صبح تا سه عصر و از دو بعدازظهر تا ۹ شب در هر شیفت ۳۰۰ نفر از نیروهای معبربان و شهربان در این محدوده مستقر هستند. همچنین حدود ۷۰ نفر از نیروهای یگان امداد فاتب نیز در این محدوده در کنار همکاران ما حضور دارند تا ضابط قضائی نیز در این کار در کنار ما باشد تا خدایی نکرده درگیری ایجاد نشود که البته تاکنون مشکل خاصی هم ایجاد نشده است.
سعید بیگی، مدیرعامل شرکت ساماندهی مشاغل تهران نیز درخصوص ممنوعیت تازه شهرداری برای دست‌فروشان در محدوده چهارراه ولیعصر توضیح می‌دهد: احتمالا شما هم بارها از این خیابان عبور کرده‌اید و دیده‌اید که معبر بسته است. طرح متعلق به امروز نیست. قرار بود سال قبل انجام شود ولی شب عید این دست‌فروش‌ها آمدند گفتند که ما یک‌سری جنس خریده‌ایم و شب عید است و روی فروش جنس‌ها حساب کرده‌ایم. معابر را بازگشایی کردیم تا آنها فروش شب‌عیدشان را داشته باشند. البته انصافا هم در آن مدت رعایت کردند و سعی کردند حقوق مردم را رعایت کنند و به تردد مردم آسیب چندانی نرسید. در‌واقع ما تقریبا از بهمن گذشته این بازار را آماده کردیم، ولی برای اینکه شب عید آنها بگذرد، درِ بازار را بستیم و آن را افتتاح نکردیم.
او ادامه می‌دهد: این طرح شروع شده و خیلی از دست‌فروش‌هایی که قبلا ثبت‌نام شدند، آمدند و غرفه‌هایشان در حال مشخص‌شدن است. همیشه هم در ابتدای هر تغییر و تحول، بالاخره مقاومت‌هایی هست. ما به دوستان دست‌فروش هم گفتیم که شهرداری بازارش را آماده کرده و حتی با دوستان ارشاد هماهنگ کردیم که چند هنرمندی که پایگاه مردمی دارند، بیایند این بازار را تبلیغ کنند تا حضور مردم پررنگ‌تر شود.
از طرف دیگر، در کنار این فعالیت، وظیفه داریم معابری را برای عبور مردم باز کنیم. آن مغازه‌داری که عوارض می‌دهد و مالیات و پول برق پرداخت می‌کند، حقوقی دارد که آن هم باید دیده شود. حتی به خاطر گرمای هوا مبلغ درخور توجهی هزینه کردیم و داریم در آنجا مه‌پاش می‌زنیم که وقتی اینها می‌آیند حداقل فضا گرم نباشد و بتوانند از آن استفاده کنند. یک فضای مسقف تروتمیز که برق‌کشی، ایمنی و همه چیز آن استاندارد است.
بیگی معتقد است برخی از دست‌فروشان که مخالف طرح ساماندهی هستند، منافع دیگری دارند. یک نفر 30 بساط دارد! این بساط را در اختیار اتباع قرار می‌دهد و می‌آید کلی پول زمین و جا از مردم می‌گیرد. شاید با طرح جدید، منافعش به خطر بیفتد. ما نمی‌توانیم برای کسی که دارد از شهر سوءاستفاده می‌کند، تدبیر کنیم ولی کسانی که نیازمند هستند، این غرفه برایشان ایجاد می‌شود و ما وظیفه داریم به اینها کمک کنیم و امیدواریم این بازار رونق بگیرد. تلاش کردیم بازار در پیک فروش نباشد؛ یعنی تا بازار سروشکل می‌گیرد، به ایام نزدیک آخر سال برسد که کاسبی دست‌فروشان هم رونق داشته باشد. این برنامه‌ای است که ما پیش‌رو داریم. هر تشکلی که روی این موضوع کار می‌کند، تأکید دارد که این کار باید با حفظ عزت و احترام دست‌فروش‌ها ساماندهی شود و ما هم این کار را وظیفه خودمان می‌دانیم و هم اینکه تلاش کنیم تا معبر برای همه افراد باز باشد. معبر یک تعریف عمومی دارد. ممکن است یک سالمند یا یک معلول بخواهد از آن رد شود. این برنامه‌ای است که ما داریم و از دیروز آن را شروع کرده‌ایم. او درباره اینکه آیا بابت این غرفه‌ها از دست‌فروشان پولی گرفته می‌شود نیز می‌گوید: گفته‌ایم سه ماه نخست رایگان باشد و بعد متناسب با شرایط آن موقع بازار، با آنها مذاکره می‌کنیم. با این وصف، باید بگویم ما اصلا در این زمینه به دنبال درآمد و انتفاع نیستیم. به دست‌فروش‌ها هم بارها اعلام کرده‌ایم که فعلا این بازار سه ماه رایگان در اختیارشان است و بعد از آن با توجه به شرایط بازار، احتمال اینکه مسیر هزینه‌نگرفتن را ادامه بدهیم خیلی بیشتر است.
بیگی درباره اینکه آیا این بازارچه به پیمانکار سپرده شده است هم توضیح می‌دهد: بازار یک‌سری امور دارد. برق، آب، ایمنی، نگهبانی و موضوعات این‌گونه را به پیمانکار داده‌ایم. ولی او در فرایند کسب‌وکار دست‌فروش‌ها دخالتی ندارد و فقط برای موضوع نگهداشت بازار، بخشی از کار را دست پیمانکار دادیم که برای مثال درِ بازارچه به‌موقع بسته شود. از سویی حراست از وسایل و اموال در بازار مطرح است. غرفه‌بندی و نظم غرفه و نظافت اینجا و موضوعات مختلفی دارد که بابت آن باید یک نفر باشد؛ چون تجربه ما نشان داده اگر ما کسی را برای این امور مشخص نکنیم، نظم بازار برقرار نمی‌شود و ممکن است بازار آسیب ببیند.
مدیران شهری بارها درباره حمایت از دست‌فروشان سخن گفته‌اند، اما باز هم در طرح‌هایشان خواست و نیاز این قشر را نادیده گرفته‌اند.
