پیشنهادهایی به خانم وزیر

علی بیت‌اللهی، عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات راه و شهرسازی: با شروع به کار دولت چهاردهم و سپردن سکان هدایت وزارت راه و شهرسازی به اولین بانوی وزیر راه و شهرسازی در طول تاریخ کشور و قبول مسئولیت معاونان، مدیران و رؤسای جدید در سمت‌های مختلف این وزارتخانه کلیدی کشور، ضمن عرض تبریک و آرزوی توفیق، نکاتی را به‌عنوان توصیه به مجموعه مدیریتی جدید وزارت متذکر می‌شود.

1- داشتن نگاه دو حوزه‌‌ استاتیکی (نگهداشتی) و دینامیکی (پویایی و توسعه‌ای) اساس و رمز مدیریت‌های کارآمد جهانی است. دو حوزه مذکور به‌صورت سیستماتیک درهم‌تنیده و متصل‌اند و با هم اندرکنشی پیوسته دارند. مبنای کار‌ هر دو حوضه نگرشی (استاتیکی و دینامیکی)‌، قوانین، مقررات و تکالیف دستگاهی است. نباید غافل شد که برون‌داد هر دو حیطه کاری هم بس مهم است.

‌2- در حیطه نگهداشت (نگاه استاتیکی مدیریتی)، حفظ و صیانت از دارایی‌های ملی، تسهیل کارکرد آنها، جلوگیری از واردآمدن آسیب‌ها و خسارت‌ها (ناشی از مخاطرات طبیعی و انسان‌ساخت و فرسودگی و استهلاک و...) و تاب‌آوری سیستم مدنظر است. حیطه‌های کاری متعدد مانند محدوده‌های شهری، مسکن و ساختمان، جاده‌ها، فرودگاه‌ها، خطوط ریلی و بنادر و مجموعه تجهیزات و دستگاه‌ها از‌جمله دارایی‌های‌ هستند که مسئولیت خطیر نگهداشت آنها ‌یا نظارت عالیه بر نگهداشت آنها بر عهده مدیران ارشد وزارت راه و شهرسازی خواهد بود.

3- در حوضه نگاه نگهداشتی، بحث فقط نگهداری و صیانت از دارایی‌ها، تجهیزات و زیرساخت‌ها نیست؛ مهم‌ترین معیاری که باید در این حیطه مدنظر مدیران و مسئولان جدید وزارت راه و شهرسازی قرار گیرد، نگهداشت و رسیدگی به پرسنل و نیروی انسانی مجموعه وزارت است. به این معنی که رسیدگی به وضعیت معیشتی پرسنل وزارت، تلاش در راستای ارتقای سطح زندگی و سلامت آنها و خانواده‌شان، تأمین نیازهای اساسی و ایجاد فضای پرنشاط و ارتقای سطح مهارت و دانش آنهاست که از اولویت‌های مدیریتی جدید وزارت است.

4- در حوزه نگاه‌کردی مدیریتی «توسعه‌ای» (دینامیکی و پویایی) بدیهی است که تلاش مدیریت بر پایه مبانی توسعه پایدار، نگاه‌های زیست‌محیطی، آینده‌نگری و تفکر دوراندیشانه و ارزیابی نتایج کوتاه‌مدت و درازمدت کنش‌های مدنظر‌ باید مبتنی بر تکالیف و اسناد بالادستی و بر اساس تفکر مهندسی نوآورانه و مبتکر با قابلیت انعطاف و نگرش اقتصادی باشد. توسعه فضای شهری، ساخت مسکن و فضای مسکونی باید بر مبنای کاهش تمرکز جمعیت در کلان‌شهرها و مهاجرت معکوس و در نتیجه ارتقای تاب‌آوری زیست‌بوم صورت پذیرد. توسعه راه در مناطق محروم و روستایی و تسهیل و تسریع جابه‌جایی کالا و مسافر در مناطق محروم، به‌طور طبیعی رونق اقتصادی و اشتغال را در این مناطق افزایش داده و بر اساس تعهدات دولت چهاردهم موجب توسعه عدالت‌محور و رضایت عموم مردم نیز می‌‌شود.

5- در حوزه دینامیکی و توسعه‌ای مدیریتی کلان وزارت راه و شهرسازی، بر مبنای اقتصادی‌بودن طرح‌ها‌ یا تلاش برای اقتصادی‌تر‌کردن معیارهای موجود، توسعه زیرساخت‌ها و افزایش ظرفیت جاده‌ها و خطوط ریلی و توان بنادر و فرودگاه در ارتباط تنگاتنگ با توسعه سکونتگاه‌های جمعیتی و به‌ویژه در سواحل جنوبی و استان‌های محروم و مناطق دور از کلان‌شهرها، به‌مثابه ایستگاه‌ها و رگ‌های حیاتی اقتصادی و توسعه کشور، نقش بسیار مهمی در توسعه کشور و امتیاز بزرگی برای مدیریت کلان وزارت راه و شهرسازی خواهد بود.

6- مدیریت جدید مجموعه وزارت راه و شهرسازی‌ باید حلقه اتصال حمل‌ونقل و مسکن و شهرسازی را چنان مستحکم و در عین حال پویا و توانمند و با برون‌دادهای ملموس کند تا طرح موضوعاتی نظیر تفکیک وزارت و‌... فاقد ضرورت و بلا‌موضوع تلقی شود و این قابلیت و ظرفیت، با حضور وزیر محترم جدید و مجموعه‌های معاونان و مدیران وجود دارد.

7- توصیه آخر این‌جانب به مجموعه تیم جدید مدیریتی وزارت، غافل‌نشدن از اهمیت انعکاس کارها و فعالیت‌های انجام‌شده در سطح عمومی از طریق رسانه‌ها و فضای مجازی و نیز در سطح مقامات عالی نظام، رؤسا و مسئولان سایر قوای کشور است.