جشن اومانیته: نوستالژی، فرهنگ و سیاست

جشن اومانیته، رویدادی فرهنگی و سیاسی است که هر‌ساله از طرف روزنامه چپ‌گرای «اومانیته» سازمان‌دهی می‌شود و یکی از برجسته‌ترین جشنواره‌های چپ‌گرایانه در فرانسه و جهان به شمار می‌آید. این جشنواره که ریشه در دهه ۱۹۳۰ دارد، با هدف همبستگی و ارتقای آرمان‌های کارگری و اجتماعی آغاز شد. با گذر زمان، جشن اومانیته به یک رویداد چندوجهی و جامع تبدیل شده است؛ جایی که فرهنگ، موسیقی، سیاست و حتی نوستالژی برای نسل‌های مختلف چپ‌گرا به هم پیوند می‌خورد. روزنامه «اومانیته (L’Humanité)» در سال ۱۹۰۴ از سوی ژان ژوره، سیاست‌مدار و اندیشمند سوسیالیست فرانسوی تأسیس شد. این روزنامه برای ترویج ایده‌های چپ‌گرایانه و سوسیالیستی تأسیس‌ و به‌مرور به یکی از رسانه‌های مهم چپ تبدیل شد. ژان ژوره که یکی از برجسته‌ترین حامیان کارگران و مخالفان جنگ جهانی اول بود، بر این باور بود که آگاهی سیاسی از طریق رسانه می‌تواند نقشی کلیدی در جنبش‌های اجتماعی ایفا کند. روزنامه «اومانیته» بعد از مدتی به رسانه رسمی حزب کمونیست فرانسه بدل شد و همچنان نقش مهمی در فضای سیاسی این کشور دارد. جشن اومانیته که اولین بار در سال ۱۹۳۰ برگزار شد، با هدف ایجاد زمینه‌ای برای تعامل کارگران، روشنفکران و هنرمندان چپ‌گرا و ترویج ایده‌های عدالت اجتماعی شکل گرفت. با گذشت زمان، این جشنواره به یکی از مهم‌ترین رویدادهای سالانه جریان چپ در فرانسه تبدیل شد و زمینه‌ای‌ برای ائتلاف‌های سیاسی و فرهنگی شد تا از هر نسل و طبقه اجتماعی، مخاطبان خود را پیدا کنند. با تغییرات سیاسی و اجتماعی، جشن اومانیته دیگر فقط محلی برای بحث‌های سیاسی داغ و ترویج آرمان‌های کمونیستی نیست. امروز‌، فضای جشنواره بیشتر به‌ عنوان یک تجربه نوستالژیک برای نسل‌های قدیمی‌تر و فرصتی برای آشنایی جوانان با آرمان‌های گذشته چپ‌گرایانه شناخته می‌شود. شرکت‌کنندگان از این جشنواره نه‌تنها به‌ دلیل محتوای سیاسی آن، بلکه به‌ عنوان نمادی از روزهای گذشته و مقاومت در‌برابر تغییرات سریع جهان استقبال می‌کنند. این نوستالژی به‌وضوح در لباس‌ها، آهنگ‌ها و حتی نحوه برگزاری مراسم‌ دیده می‌شود. برای بسیاری از افراد، حضور در این جشنواره نمادی از مقاومت در‌برابر جهانی‌سازی، نولیبرالیسم و سرعت تحولات جهانی است. آنجلا دیویس، یکی از میهمانان مهم جشن۲۰۲۴، یکی از چهره‌هایی بود که با سخنرانی خود به یادآوری این مقاومت تاریخی کمک کرد. دیویس، که فعال برجسته حقوق بشر و حقوق سیاهان در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ بود، همچنان الهام‌بخش بسیاری از نسل‌های جدید است. یکی از دلایلی که جشن اومانیته همچنان هر سال هزاران نفر را به خود جذب می‌کند، تنوع بی‌نظیر برنامه‌های فرهنگی و هنری آن است. این جشنواره نه‌تنها محلی برای مناظرات سیاسی، بلکه زمینه‌ای برای اجرای موسیقی‌های زنده، نمایش فیلم‌ها، برگزاری نمایشگاه‌های هنری و ارائه غذاهای محلی از سراسر جهان است. اجراهای بزرگی مانند کنسرت‌های جانی هالیدی، پینک فلوید و لئونارد کوهن در این جشنواره، همواره جذابیت‌های فرهنگی آن را دوچندان کرده است. در سال‌های اخیر، جشنواره اومانیته با استقبال گروه‌های موسیقی جوان‌تر نیز مواجه شده است که سلیقه‌های متنوع‌تری از شرکت‌کنندگان را جذب می‌کند. از آنجایی که جشنواره اومانیته در حومه پاریس و در فاصله‌ای نسبتا دور از مرکز شهر برگزار می‌شود، بسیاری از شرکت‌کنندگان برای تجربه کامل جشنواره، شب‌ها را در کمپینگ‌های مخصوصی که در محل برگزاری جشنواره فراهم شده است، سپری می‌کنند. این سنت، فرصت‌های زیادی برای ایجاد روابط دوستانه و صمیمانه میان شرکت‌کنندگان فراهم می‌کند. این تجربه کمپینگ، جزئی از فرهنگ جشنواره‌ای اومانیته شده و باعث می‌شود‌ شرکت‌کنندگان بتوانند سه ‌روز کامل جشن را به‌ طور جامع و عمیق تجربه کنند. اگرچه فضای فرهنگی جشنواره اهمیت زیادی پیدا کرده است، اما جنبه‌های سیاسی و اجتماعی همچنان یکی از مهم‌ترین عناصر این رویداد هستند. هرساله، شخصیت‌های برجسته سیاسی از فرانسه و دیگر نقاط جهان در این جشنواره حضور می‌یابند تا درباره موضوعات کلیدی اجتماعی و اقتصادی سخن بگویند. در سال‌های اخیر، موضوعاتی نظیر تغییرات اقلیمی، حقوق مهاجران و عدالت اجتماعی به‌ طور گسترده در دستور کار جشنواره قرار گرفته است. فابین روسل، دبیر ملی حزب کمونیست فرانسه، یکی از چهره‌های ثابت این رویداد است که همواره در سخنرانی‌هایش به موضوعات حقوق کارگران و مسائل زیست‌محیطی پرداخته است. از دیگر چهره‌های برجسته می‌توان به ژان لوک ملانشون، رهبر جنبش فرانسه تسلیم‌ناپذیر، اشاره کرد. ملانشون، یکی از رهبران برجسته چپ در فرانسه، در سال‌های اخیر با تمرکز بر موضوعات مدرن مانند تغییرات اقلیمی و دیجیتالیزاسیون در این جشنواره شرکت کرده است. جشن اومانیته نه‌تنها به دلیل تاریخچه طولانی‌اش، بلکه به‌ دلیل توانایی‌اش در گردهم‌آوردن هزاران نفر از سراسر جهان، همچنان یک رویداد بی‌نظیر و مهم به شمار می‌آید. در دنیایی که فضای همبستگی و گفت‌وگوهای سیاسی به‌مرور کاهش یافته، این جشنواره همچنان با پیوند‌دادن فرهنگ، موسیقی و سیاست، جوامع مختلف را به هم نزدیک و ارزش‌های عدالت اجتماعی و همبستگی جهانی را تقویت می‌کند. 

جشن اومانیته در سال ۲۰۲۴ نیز همچنان یکی از مهم‌ترین پلتفرم‌ها برای بحث‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی است و به‌ عنوان یک نماد فرهنگی و سیاسی، پیوندی میان نسل‌های قدیمی و جدید برقرار می‌کند.