سیلی واقعیت بر چهره سلبریتی

فشارهای وارده بر جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، از همه طرف افزایش یافته است. عملکرد بسیار ضعیف او در حوزه اقتصاد و مهاجرت در سال‌های گذشته، نتایج فاجعه‌باری داشته و در نتیجه آن، ترودو با چنددستگی کمیته‌های مجلس، هم‌سویی حزب دموکراتیک جدید (ان‌‌دی‌‌پی) با دیگر احزاب مخالف در طرح عدم اعتماد روبه‌رو‌ست.

از سوی دیگر، ترودو با چالش بزرگ روی کار آمدن دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آتی ابرقدرت جهان، روبه‌روست که وعده داده در واکنش به عدم مقابله کانادا با قاچاق مواد مخدر و مهاجران غیرقانونی، تعرفه‌های ویرانگری را به اقتصاد کانادا تحمیل می‌کند و او را «فرماندار» پنجاه‌و‌یکمین ایالت آمریکا می‌نامد. ترودو در ماه‌های اخیر در پی ناکامی‌های مکرر در انتخابات میان‌دوره‌ای، نافرمانی کمیته‌های مجلس در ماه اکتبر و کاهش محبوبیت در نظرسنجی‌ها مجبور شده‌ چندین‌ بار در‌باره آینده سیاسی خود تصمیم‌گیری کند. او هربار تصمیم به ماندن می‌گیرد و می‌گوید که بهترین وضعیت را برای رهبری حزب لیبرال در انتخابات بعدی دارد. این درحالی است که با مشکلات چالش‌برانگیزی روبه‌روست و روی موفقیت‌های کارزار قبلی خود حساب می‌کند.

اما اوضاع در هفته جاری به‌سرعت بالا گرفت. روزهای ماقبل تعطیلات مجلس عوام پرحادثه بودند. این حوادث از زمانی شروع شد که ترودو در ۱۳ دسامبر به کریستیا فریلند، وزیر دارایی کانادا، گفت‌ پس از انتشار بیانیه اقتصادی پاییز در ۱۶ دسامبر از سمت خود برکنار خواهد شد. اما فریلند قبل از انتشار بودجه کوچک از سمت خود استعفا داد. او که نامه استعفای خود را به‌ طور علنی منتشر کرد تا بیشترین تأثیر ممکن را بگذارد، ترودو را به استفاده از «ترفندهای سیاسی پرهزینه» و نامعلوم متهم کرد؛ آن هم در مقطعی که کشور باید در زمینه بودجه تصمیمات مسئولانه بگیرد و خودش را برای جنگ تجاری آماده کند.

شکاف‌ها پیش‌تر در کمیته‌های مجلس نمایان شدند و پس از آن به کابینه دولت رسیدند. عاریف ویرانی، وزیر دادگستری کانادا، در ۱۹ دسامبر در پاسخ به سؤال خبرنگاران مبنی‌بر اینکه چه نظری درباره رهبری ترودو دارد، نگفت که از او حمایت می‌کند.

از این گذشته، شمار بیشتری از نمایندگان لیبرال در پی استعفای فریلند علنا خواستار استعفای ترودو شدند. البته تعداد نمایندگانی که مایل هستند دراین‌باره به‌ طور علنی صحبت کنند، تا اینجا کمتر از ۲۳ نفر است. آنها در نامه‌ای خصوصی در ماه اکتبر از ترودو خواستند از سمت خود کناره‌گیری کند.

با تمام این اوصاف، هنوز شمار قابل‌ توجهی از نمایندگان مجلس از ترودو حمایت می‌کنند و از وزیر دیگری به‌جز وزیر دادگستری کانادا ندیده‌ایم که حمایت کامل خود را نشان نداده باشد.

چیزی که معادله را به شکل قابل‌ توجهی برای ترودو و حزب لیبرال تغییر داد، بیانیه ۲۰ دسامبر جاگمیت سینگ، نماینده حزب دموکراتیک جدید است که گفت پس از شروع به کار دوباره مجلس عوام در اواخر ژانویه، طرح عدم اعتماد خود را به مجلس ارائه خواهد کرد. حزب دموکراتیک جدید تنها حزب مخالفی بوده که لیبرال‌ها را بر سر قدرت نگه‌ داشته و درباره عدم اعتماد مثل لیبرال‌ها رأی داده است. سینگ در اوایل هفته جاری گفت ترودو باید کناره‌گیری کند و پیتر جولیان، نماینده مجلس از حزب دموکراتیک جدید، نشان داد حزب او می‌تواند از حمایت دولت دست بردارد. با توجه به اینکه حزب بلوک کبکوا نیز در اوایل پاییز متعهد شد دولت را به دلیل عدم حمایت از دو لایحه این حزب از قدرت به زیر بکشد، دیگر کسی برای حمایت از اقلیت لیبرال باقی نمانده است.

احتمال برگزاری انتخابات در فصل بهار افزایش یافته و برای لیبرال‌هایی که می‌خواهند با یک رهبر دیگر در انتخابات شرکت کنند، زمان زیادی باقی نمانده است. اگر ترودو زیر فشار تسلیم شود و استعفا دهد، یک رهبر موقت انتخاب می‌شود تا حزب رقابت بر سر رهبری را سازماندهی کند. این جریان که معمولا چند ماه به طول می‌انجامد، باید در بازه زمانی کوتاه‌تری انجام بگیرد تا حزب برای انتخابات آماده شود.

در‌عین‌حال، حرف حامیان ترودو این است که با توجه به اینکه دونالد ترامپ در ۲۰ ژانویه به کاخ سفید بازمی‌گردد، کانادا به ثبات نیاز دارد. به نوشته اپک‌تایمز، درن فیشر، وزیر تازه‌منصوب امور کهنه‌سربازان، پس از تغییر کابینه در خانه فرماندار کل در ۲۰ دسامبر گفت: «از همه می‌خواهم در این برهه بسیار حساس در یک راستا عمل کنند‌». چنان‌که روبی ساهوتا، وزیر تازه‌ترفیع‌یافته نهادهای دموکراتیک، توضیح داد‌ کارهای پیش‌روی دولت باعث شد‌ ترودو پس از تغییر کابینه با خبرنگاران صحبت نکند. نخست‌وزیر از زمان استعفای فریلند کنفرانس مطبوعاتی برگزار نکرده و تمام مصاحبه‌های مطبوعاتی سنتی پایان سال خود را لغو کرده است. او صرفا وقتی که از جلسه ۲۰ دسامبر کابینه خارج می‌شد با خبرنگاران صحبت کرد و گفت روی موضوع تعرفه‌های آمریکا تمرکز کرده است.

ساهوتا در ۲۰ دسامبر به خبرنگاران حاضر در خانه فرماندار کل گفت: «آقای نخست‌وزیر سخت در تلاش است تا مطمئن شود‌ دولت تحت کنترل است و به مسائل مهم روز رسیدگی می‌شود‌». اگر ترودو بخواهد در رأس قدرت بماند و از انتخابات بهار جلوگیری کند، گزینه‌ای که دارد این است که از فرماندار کل بخواهد مجلس را تعطیل کند. چنین اقدامی در مقطعی که ترودو محبوبیت کلی چندانی ندارد، احتمالا واکنش شدیدی در پی خواهد داشت و شانس او را برای پیروزی در انتخابات افزایش نخواهد داد.

ترودو پیش‌تر در سال ۲۰۲۰ و هم‌زمان با رسوایی مؤسسه خیریه «وی» از این اهرم استفاده کرده بود. استیون هارپر نیز دو مرتبه مجلس را تعطیل کرد. پیر پالیو، رهبر محافظه‌کاران، برای گرفتن رأی عدم اعتماد فشار آورده و سینگ را تحت فشار گذاشته که منتظر جلسه بعدی مجلس در اواخر ژانویه نماند و طرح عدم اعتماد را پیگیری کند.

پالیو در ۲۰ دسامبر در نامه‌ای از مری سایمون، فرماندار کل کانادا، خواست رأی‌گیری عدم اعتماد را قبل از پایان کار مجلس در سال جاری برگزار کند؛ زیرا هر سه حزب رسمی کشور به‌صراحت اعلام کرده‌اند‌ اعتمادشان را به نخست‌وزیر از دست داده‌اند. او از حزب دموکراتیک جدید و رهبران بلوک کبکوا خواست که همین کار را بکنند.