دیدار نتانیاهو با ترامپ در میانه جنگ و تعرفه‌ها

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، قصد دارد امروز با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل‌ دیدار کند. این دیدار که در کاخ سفید برگزار می‌شود، دومین دیدار آنها از زمان بازگشت ترامپ به قدرت در ماه ژانویه است. یک مقام کاخ سفید و دفتر نتانیاهو‌ برنامه‌ریزی برای این دیدار را تأیید کردند. ملاقات ترامپ و نتانیاهو در حالی انجام می‌شود که اسرائیل در حال استقرار نیرو در یک کریدور امنیتی جدید در سراسر غزه است تا گروه حماس را تحت فشار قرار دهد. وزیر دفاع نتانیاهو گفته که اسرائیل بخش‌های بزرگی از این منطقه را تصرف کرده است و آنها را به مناطق امنیتی خود اضافه خواهد کرد.

نتانیاهو پس از ازسرگیری عملیات نظامی اسرائیل علیه حماس در نوار غزه در اواخر ماه گذشته، راهی واشنگتن می‌شود. این در حالی است که دستیاران ترامپ تلاش‌هایی برای برقراری آتش‌بس جدید و توقف درگیری‌ها در غزه و همچنین آزادی گروگان‌های بیشتر انجام داده‌اند.

علاوه بر موضوع جنگ غزه، انتظار می‌رود این دو رهبر درباره تعرفه‌های گسترده‌ای که ترامپ وضع کرده است نیز گفت‌وگو کنند. این تعرفه‌ها شامل افزایش ۱۷درصدی بر صادرات اسرائیل به آمریکا می‌شود. نتانیاهو پیش از اعلام رسمی این تعرفه‌ها، با لغو عوارض گمرکی اسرائیل بر کالاهای آمریکایی سعی کرد جلوی آن را بگیرد، اما به نظر می‌رسد این تلاش نتیجه‌ای در پی نداشته است.

دفتر نتانیاهو در بیانیه خود اعلام کرد محور گفت‌وگوهای این دو رهبر شامل «موضوع تعرفه‌ها، تلاش برای بازگرداندن گروگان‌های ما، روابط اسرائیل و ترکیه، تهدید ایران» و سایر مسائل خواهد بود. در این بیانیه همچنین آمده است که نتانیاهو روز یکشنبه به دعوت ترامپ عازم واشنگتن شد.

با این حال، این سفر نشان‌دهنده تغییر جایگاه دیپلماتیک نتانیاهو در واشنگتن از زمان بازگشت ترامپ به قدرت است. جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا‌ که روابطش با نتانیاهو در جریان جنگ غزه روزبه‌روز پرتنش‌تر شده بود، تا سال ۲۰۲۴ با او در دفتر بیضی کاخ سفید دیدار نکرد. اما ترامپ که سیاست خاورمیانه‌ای خود را به‌ویژه به ‌نفع اسرائیل تنظیم کرده، فاصله چندانی میان خود و نتانیاهو باقی نگذاشته است. او در آغاز دور دوم ریاست‌جمهوری‌اش، نتانیاهو را به‌‌عنوان اولین رهبر خارجی به کاخ سفید دعوت کرد.

دو مقام کاخ سفید و یک مقام اسرائیلی پیش‌تر گفته بودند این دیدار روز دوشنبه برگزار خواهد شد. این مقامات که اجازه بحث عمومی درباره این موضوع را نداشتند، به شرط ناشناس‌ماندن سخن گفتند. نتانیاهو قبل از سفر به واشنگتن در مجارستان به سر می‌برد و در یک سفر رسمی با ویکتور اوربان، رهبر این کشور، دیدار کرده بود.

در سفر پیشین نتانیاهو به واشنگتن، ترامپ بار دیگر بر تعهد خود برای میانجیگری در توافقی دیپلماتیک میان اسرائیل و عربستان سعودی تأکید کرد؛ هدفی که هر دو رهبر به دنبال آن هستند. با این حال، به نظر می‌رسد ترامپ حمایت خود را از تشکیل کشور فلسطین کنار گذاشته است، آن‌هم با وجود فشارهایی که از سوی سعودی‌ها به سود تشکیل کشور فلسطینی وجود دارد.

ترامپ همچنین چشم‌اندازی برای آینده غزه ارائه داد که شامل تسلط آمریکا بر این منطقه و خروج گسترده فلسطینی‌ها از آن بود. کارشناسان معتقدند این پیشنهاد ظاهرا ناگهانی برای جابه‌جایی فلسطینی‌ها احتمالا نقض قوانین بین‌المللی است و به‌طور گسترده از سوی کشورهای عربی رد شده است. نتانیاهو از آن زمان خواستار «مهاجرت داوطلبانه» فلسطینی‌ها از غزه شده است؛ پیشنهادی که منتقدان آن را به‌عنوان جابه‌جایی اجباری محکوم کرده‌اند.

ترامپ همچنین تحریم‌هایی را که بایدن علیه شهرک‌نشینان کرانه باختری وضع کرده بود لغو کرد و تسلیحاتی را که توسط رئیس‌جمهور پیشین متوقف شده بود، به اسرائیل تحویل داد.

نیروهای اسرائیلی از زمان ازسرگیری جنگ در اواخر مارس، به‌‌طور مداوم غزه را بمباران‌ و به عمق این منطقه نفوذ کرده‌اند. اسرائیل همچنین برای حدود یک ماه از ورود کمک‌های بشردوستانه به غزه جلوگیری کرده است؛ اقدامی که به نظر می‌رسد برای فشار بر حماس انجام شده و نگرانی‌هایی را درباره وخامت بحران انسانی برای ساکنان غزه به دنبال داشته است.

دولت ترامپ، حماس را مسئول شکست آتش‌بس می‌داند. این آتش‌بس که درست پیش از مراسم تحلیف ترامپ در ژانویه آغاز شده بود، حدود دو ماه ادامه داشت تا اینکه اسرائیل در ۱۸ مارس با بمبارانی مرگبار آن را پایان داد.

حماس اما اسرائیل را به نقض آتش‌بس متهم کرده است؛ آتش‌بسی که استیو ویتکاف، فرستاده خاورمیانه ترامپ، در برقراری آن نقش داشت. این توافق شامل یک آتش‌بس اولیه شش‌هفته‌ای بود تا دو طرف بتوانند برای آزادی گروگان‌های باقی‌مانده و پایان جنگ مذاکره کنند؛ توافقی که اسرائیل بدون پایان‌دادن به حاکمیت حماس در غزه حاضر به پذیرش آن نشد.

بر اساس اعلام وزارت بهداشت غزه، بیش از 50 هزار نفر در جریان عملیات نظامی اسرائیل جان خود را از دست داده‌اند که بیش از هزار نفر از آنها پس از پایان آتش‌بس در اواخر مارس جان باخته‌اند. این آمار، تفکیکی میان غیرنظامیان و نیروهای نظامی ارائه نداده است.