پیشاهنگ انقلاب نفتی

دکتر مصدق به‌عنوان چهره‌ای دوران‌ساز، نامی ماندگار در تاریخ ایران و جهان است، سیاستمداری که غرب تا مدت‌ها از او تصویری عوام‌فریبانه به دست می‌داد. کتاب «دکتر محمد مصدق» نوشته فرهاد دیبا که زندگینامه سیاسی دکتر مصدق است، با این هدف نوشته شد که چهره واقعی مصدق را ترسیم کند و به تعبیر دقیق‌تر، وجه دیگری از مصدق را پدیدار کند که در غرب و رسانه‌های غربی تحریف شده و متفاوت بود. به‌ گفته دیبا، در چشم غرب مصدق چهره‌ای بود که بین سال‌های 1951 تا 1953 (1330 تا 1332) در صحنه بین‌المللی ظاهر شد. «در این دوره، او در رسانه‌های غربی عوام‌فریب، رقت‌انگیز و همواره مایه خنده تصویر می‌شد. حتی اگر سیاستمداران غربی از تحلیل‌های این رسانه‌ها فراتر می‌رفتند و ارزیابی شخصی‌شان را ارائه می‌دادند، باز هم مصدق همچون تهدیدی برای منافع غرب یا، بدتر از آن، عامل و آلت دستِ کمونیست‌ها معرفی می‌شد. در اغلبِ موارد هیچ مرز مشخصی بین متون سیاسی رسمی و گزارش‌های رسانه‌ای دیده نمی‌شد؛ تا روزی که این کتاب نوشته شد، آن تصویر عوام‌فریبانه از مصدق همچنان پابرجا بود». سرگذشت دکتر مصدق به قلم فرهاد دیبا زندگی سیاسیِ این شخصیت ملی را روایت می‌کند و البته به فراخور نیاز نقبی به زندگی خصوصی او می‌زند و به قول دیبا شرح جزئیات زندگی دکتر مصدق از این‌رو ضرورت داشت که تاکنون هیچ دولت‌مرد دیگری در مرکز صحنه سیاسی نبوده است که تا این حد «سوژه استهزا و ترور شخصیتی» شده باشد. سرگذشت سیاسی دکتر مصدق بیش از هر چیز نشان می‌دهد که هدف اصلی مصدق به‌عنوان پیشاهنگ یک «انقلاب نفتی» استقلال ایران بوده و از این منظر کتاب به اهمیت سیاسی مصدق در میان نیروهای نوظهور جهان سوم نیز پرداخته است.