لحظه انتخاب برای ایران
در سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران، برخی ممکن است از اظهارات اخیر دونالد ترامپ که ایران را کشوری قدرتمند توصیف کرده، احساس غرور کنند؛ اما این اظهارات نه مردم ایران را که زیر فشار اقتصادی قرار دارند قانع می‌کند و نه طرفداران ایران در خارج از کشور را که شاهد کاهش قدرت این کشور به دلیل تحولات اخیر منطقه‌ای هستند.
اردوان امیراصلانی: در سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران، برخی ممکن است از اظهارات اخیر دونالد ترامپ که ایران را کشوری قدرتمند توصیف کرده، احساس غرور کنند؛ اما این اظهارات نه مردم ایران را که زیر فشار اقتصادی قرار دارند قانع می‌کند و نه طرفداران ایران در خارج از کشور را که شاهد کاهش قدرت این کشور به دلیل تحولات اخیر منطقه‌ای هستند.
در حقیقت، اقتصاد ایران یکی از بدترین سال‌های خود را در ۲۰۲۴ تجربه کرد؛ سالی سخت برای مردم. از نظر ژئوپلیتیکی، اغلب گروه‌های نیابتی ایران در خارج از کشور تضعیف شده‌اند، حزب‌الله در لبنان آسیب دیده، سوریه بشار اسد به دست یک اسلام‌گرای افراطی داعش افتاده و نوار غزه به ویرانه تبدیل شده است.
موقعیت ایران با آسیب‌دیدن متحدانش به‌شدت آسیب دیده است. دیگر امکان ارسال تسلیحات به حزب‌الله از طریق مسیر زمینی وجود ندارد و علاوه بر این، محدودیت‌های مالی ایران نیز اجازه تأمین مالی این گروه را نمی‌دهد. همگان می‌دانند که در نبود منابع مالی، وفاداری‌ها به سرعت تغییر می‌کنند. رئیس‌جمهور لبنان با درک این شرایط، بلافاصله پس از انتخاب خود راهی عربستان سعودی شد تا به این کشور اعلام وفاداری کرده و درخواست کمک مالی کند. موقعیت تهران در جهان عرب نیز خدشه‌دار شده است. فرار حقارت‌آمیز بشار اسد به مسکو، به‌طور قطع بر نفوذ ایران در منطقه تأثیر گذاشته و جایگاه آن را به‌سرعت به دشمنانش یعنی عربستان و ترکیه، واگذار کرده است. اکنون دیگر این استدلال که ایران باید خارج از مرزهایش بجنگد تا مجبور نباشد در داخل کشور با دشمنانش روبه‌رو شود، معنای خودش را از دست داده است.
از دیدگاه غرب، این شرایط شکننده موجب خواهد شد که آمریکا و اروپا فشارها را بر ایران افزایش دهند. نارضایتی مردم ایران به دلیل بحران اقتصادی کشور، عاملی دیگر در جهت افزایش این شکنندگی است.
در ابعاد داخلی، نگرانی مردم آشکار شده است. قطع گسترده برق در کلان‌شهرهای ایران در زمستانی بسیار سرد، تعطیلی کارخانه‌ها به دلیل همین قطعی‌ها و کاهش بی‌سابقه ارزش ریال در برابر دلار، نشان‌دهنده وخامت اوضاع اقتصادی کشوری است که بزرگ‌ترین منابع گازی و سومین ذخایر نفتی جهان را دارد.
بدتر از آن، یک‌سوم جمعیت زیر خط فقر زندگی می‌کنند و امید به آینده در حال از بین رفتن است. هرگز میل به ترک کشور در میان جوانان ایرانی تا این حد زیاد نبوده است. در برابر این شرایط بحرانی، به‌جای دل خوش‌کردن به تعارفات ترامپ، دولت ایران به‌خوبی می‌داند که در شرق نیز راه نجاتی وجود ندارد و روسیه و چین تنها سراب هستند. در‌واقع، پکن به‌تازگی خرید نفت از ایران را ۲۵ درصد کاهش داده و صادرات نفت کشور را به ۱.۵ میلیون بشکه رسانده است. وعده‌های تحقق‌نیافته چین مبنی بر سرمایه‌گذاری صدها میلیارد دلاری در اقتصاد ایران و همچنین حمایت نظامی روسیه از تهران، باید سیاست‌گذاران ایرانی را به تفکر وادارد.
ظاهرا ایران چاره‌ای جز حرکت به سوی یک توافق جامع با جامعه جهانی ندارد؛ توافقی که در آن با پذیرش برخی خواسته‌های آنان در ازای آن تحریم‌های آمریکا و سایرین برداشته شود.
