فرازهایی از سخنان مقام معظم رهبری در سال 1402
همه امکانات کشور باید در خدمت مهار تورم و رشد تولید قرار گیرد
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای عصر روز پانزدهم فروردین در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام، با تأکید بر ضرورت تمرکز همت و اراده همه مسئولان و دستگاه‌ها در همه طول سال برای «مهار تورم و رشد تولید»، به بیان الزامات تحقق شعار سال و چند توصیه مهم اقتصادی دیگر پرداختند و گفتند: اگر به این الزامات عمل شود، نتایج آن در کاهش تورم و احساس آسایش نسبی مردم در آخر سال دیده خواهد شد. رهبر انقلاب در این دیدار همچنین نکات مهمی درباره توطئه‌‌های ظاهرا اجتماعی اما در واقع سیاسی-امنیتی دشمنان، موضوع حجاب، انتخابات اسفند‌ماه و تحولات جهانی بیان کردند. رهبر انقلاب شعار امسال را شعاری مهم و حساس خواندند و افزودند: انتخاب شعار اقتصادی به معنای بی‌اعتنایی به مسائل اجتماعی و فرهنگی نیست؛ چرا‌که مشکلات اقتصادی از‌جمله تورم بالا، باعث گسترش فقر و در مقابل، افزایش تبعیض و ثروت‌های حرام می‌شود و ایجاد فساد، بر فرهنگ و افکار و رفتار مردم هم اثر منفی می‌گذارد. ایشان رشد تولید را در کنار مهار تورم مهم دانستند و گفتند: گاهی تورم در کشور کنترل شده اما رکود آورده است که البته بر اساس استدلال قوی کارشناسان، مهار تورم در کنار رشد تولید امکان‌پذیر است و امیدواریم کارهای خوب، با جدیت و استمرار همراه و شعار سال محقق شود.
اگر عقلایی عمل شود، به شکست کشاندن محاسبات دشمن امکان‌پذیر است
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، فرمانده معظم کل قوا، روز 27 فروردین در دیدار فرماندهان و مسئولان ارشد نیروهای مسلح، این نیروها را به فرموده امیر مؤمنان(ع) حصارهای مستحکم کشور و ملت خواندند و تأکید کردند: این جایگاه بسیار بزرگ، مسئولیت‌های سنگینی به همراه می‌آورد که بحمدالله نیروهای مسلح با قدرشناسی این موقعیت پرافتخار، مشغول عمل به وظایف خود هستند. ایشان با ابراز خرسندی از حرکت و پیشرفت مستمر در نیروهای مسلح گفتند: به هیچ حدی از استحکام و پیشرفت قانع نباشید و بدون توقف به جلو بروید. ایشان با اشاره به حرف و اقدام احتمالی عناصر کم‌قدرت گفتند: نباید ذهن‌ها را بر این‌گونه اقدامات و حرف‌ها متوجه و متمرکز کرد، بلکه باید طراحان اصلی و پشت صحنه را دید. فرمانده کل قوا با اشاره به جنگ‌‌افروزی‌های نیروهای شریر بین‌المللی در مناطق مختلف جهان گفتند: استکبار هرجا منافعی ببیند از پشت صحنه درگیری راه می‌اندازد. تمرکز و دقت بر برنامه‌های بلند‌مدت دشمن نکته مهم دیگری بود که رهبر انقلاب خطاب به فرماندهان و مسئولان ارشد نیروهای مسلح تأکید کردند. فرمانده کل قوا با اشاره به دو جنگی که آمریکا حدود دو دهه قبل در شرق و غرب ایران به راه انداخت، گفتند: آمریکایی‌ها منافعی در عراق و افغانستان داشتند، اما هدف نهایی آنها ایران اسلامی بود که به دلیل بنیه بسیار قوی انقلاب اسلامی، در این ماجراها و هدف نهایی خود شکست خوردند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با استناد به این واقعیت گفتند: بنابراین دشمن با همه محاسبات به‌ظاهر مستحکم و قدرت نظامی خود، قابل شکست‌دادن است.
تبیین بایدها و نبایدهای مهم نظام آموزش و پرورش
رهبر معظم انقلاب اسلامی روز دوازدهم اردیبهشت در دیدار شمار زیادی از معلمان و فرهنگیان سراسر کشور، معلمان را پرورش‌دهندگان جواهر قیمتی «نسل نوجوان و جوان» و معماران آینده کشور خواندند و با تبیین بایدها و نبایدهای مهم نظام آموزش و پرورش گفتند: نظام در مقابل توقعات خود از معلمان، باید در قبال مشکلات مختلف آنها حقیقتا احساس مسئولیت کند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای جامعه معلمان را از بهترین و شریف‌ترین قشرهای کشور دانستند و با سپاس از زحمات این مجاهدان بردبار، سخت‌کوش و متعهد در همه شهرها و روستاهای کشور افزودند: ارزش و اهمیت پرورش نسلی آگاه، عالم، اهل فکر و منطق، مؤمن، با‌اراده و «برخوردار از اخلاق اسلامی و تعهدات ملی» برای ساختن آینده کشور، با هیچ کار دیگری قابل مقایسه نیست. رهبر انقلاب با گرامی‌داشت یاد استاد شهید مطهری به‌عنوان نمونه یک «معلم حقیقی و کامل» و توصیه به معلمان برای بهره‌گیری از آثار ایشان، حدود پنج هزار معلم شهید را جلوه‌‌ای از سربلندی جامعه معلمان در آزمون‌های گوناگون ۴۵ سال اخیر برشمردند و افزودند: معلمان عزیز، فرزندان ملت را همان‌گونه که برای فرزند خود آرزو دارند، «خوشبخت، سربلند، عاقل، باسواد و برخوردار از رفتار احترام‌برانگیز» بار بیاورند که این مهم، علاوه بر درس‌دادن، با رفتار و کردار معلمان تحقق خواهد یافت.
پرهیز از کارهای نمایشی
رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح هشتم شهریور در دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیئت دولت، بررسی و بیان عملکرد دولت و یاد و زنده نگه‌داشتن حوادث مهم انقلاب و ۴۳ سال اخیر را دو رویکرد اساسی هفته دولت برشمردند و با تشریح توفیقات یک‌ساله دولت، در بیان توصیه‌های مهم از‌جمله درباره اولویت مسئله اقتصاد افزودند: مردم در همه حوادث و رویدادها «قهرمان اصلی سرگذشت انقلاب» بوده‌اند و این واقعیت مایه درس و عبرت است و به همه مسئولان نشان می‌دهد که با این ملت باید چگونه رفتار کرد. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، زنده‌کردن امید و اعتماد مردم را مهم‌ترین توفیق دولت دانستند و افزودند: مردم می‌بینند که دولت در وسط میدان و مشغول کار و تلاش برای حل مشکلات و خدمت‌رسانی به آنها‌ست و این واقعیت، امید و اعتماد عمومی را تا حد زیادی احیا کرده است. البته این تلاش‌ها در برخی زمینه‌ها به نتیجه رسیده و در بعضی زمینه‌ها نیز هنوز به نتایج لازم نرسیده است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، «خارج‌کردن جامعه از چشم‌انتظاری برای تصمیم‌گیری و اقدام دیگران»، «پرهیز از شرطی‌کردن کشور» و «اهمیت‌دادن به ظرفیت‌های داخلی» را از دیگر موفقیت‌های قوه مجریه خواندند. ایشان دولت سیزدهم را «مسئولیت‌پذیر» دانستند و گفتند: در یک سال اخیر شنیده نشد که دولت فرافکنی و بهانه‌تراشی کند و بگوید «اختیار نداریم» یا «نمی‌گذارند». اولین توصیه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به دولت، «شکر نعمت توفیق خدمت به مردم» بود که در این خصوص گفتند: شکر این نعمت در درجه اول با تقویت ارتباط با خدا و دعا و توسل و تضرع و انس با قرآن است و در درجه بعد با ادامه تلاش جهادی برای خدمت به مردم. «داشتن نیت الهی و مخلصانه و پرهیز از کارهای نمایشی» دومین توصیه رهبر انقلاب بود. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در همین زمینه خاطرنشان کردند: اطلاع‌رسانی اقداماتی که انجام می‌شود، منافاتی با اخلاص ندارد؛ زیرا موجب افزایش امید مردم می‌شود. ایشان در توصیه سوم گفتند: به میان مردم رفتن را ادامه دهید و اسیر برخی جوسازی‌ها نشوید و البته در مواجهه با مردم صبر و تحمل به خرج دهید.
قمار عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی محکوم به باخت است
رهبر انقلاب اسلامی در روز یازدهم مهرماه در دیدار مسئولان نظام، سفرای کشورهای اسلامی، میهمانان کنفرانس وحدت و جمعی از قشرهای مختلف مردم، احساس خطر قدرت‌های زورگو از تعالیم قرآن کریم را علت طراحی‌های آنها برای اهانت به این کتاب الهی خواندند و با تأکید بر اینکه راه مقابله با دخالت آمریکا و قدرت‌های زورگو، اتحاد کشورهای اسلامی و اتخاذ خط‌مشی واحد در مسائل اساسی است، گفتند: قمار عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی مانند شرط‌بندی روی اسب بازنده، محکوم به باخت است؛ چرا‌که نهضت فلسطین امروز سرزنده‌تر و آماده‌تر از همیشه است و رژیم غاصب، رفتنی و در حال مرگ است. رهبر انقلاب اسلامی در این دیدار با تبریک عید بزرگ و نورانی میلاد پیامبر اعظم(ص) و حضرت امام جعفر صادق(ع)، فهم بشری از فهم شخصیت والای آن بزرگوار و زبان بشر را از بیان فضائل آن حضرت قاصر دانستند و گفتند: خورشید تابان پیامبر اعظم بر گردن همه آحاد بشریت حق دارد و همه مدیون او هستند؛ چرا‌که پیامبر همچون طبیبی ماهر و حاذق، نسخه معرفتی و عملی علاج همه دردهای اصلی مانند فقر، جهل، ظلم، تبعیض، شهوات، بی‌ایمانی، بی‌هدفی، مفاسد اخلاقی و آسیب‌های اجتماعی را به بشر عرضه کرده است. ایشان با اشاره به ارزشمندی حق حیات نزد همه عقلای عالم به‌عنوان بالاترین حق انسانی، افزودند: خداوند در قرآن می‌فرماید پیامبر حیاتی ابدی به شما می‌بخشد که سعادت دنیا و آخرت شما را تأمین می‌کند که این حیات تمام‌شدنی و آسیب‌پذیر نیست؛ بنابراین همه مدیون پیامبر هستیم و ایشان بر بشریت حق حیات دارند. رهبر انقلاب با استناد به آیه‌ای از قرآن کریم، راه ادای دِین به پیامبر را «جهاد کامل در راه خدا» خواندند و گفتند: معنای جهاد فقط جهاد با سلاح نیست، بلکه جهاد در همه میدان‌ها اعم از علم، سیاست، معرفت و اخلاق مصداق دارد و با جهاد در این عرصه‌ها می‌توان ادای دین به آن وجود مقدس را تا حد توان انجام داد.
حوادث جزئی حواس مسئولان را از سازندگی پرت نکند
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بیستم مهرماه در دیدار رئیس و اعضای دوره جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام، مجمع را به لحاظ حضور افراد نخبه و مجرب و نگاه همه‌جانبه به مسائل کشور و وظایف اساسی که بر عهده آن است، مجموعه‌ای بسیار مهم برای جمهوری اسلامی دانستند. رهبر انقلاب اسلامی با تأکید مجدد بر متفاوت‌‌بودن حکم کسانی که به خیابان‌ها آمدند، خاطرنشان کردند: برخی از این افراد یا عامل دشمن هستند یا اگر عامل هم نباشند، هم‌جهت با دشمن هستند و برخی هم افراد هیجان‌زده هستند. در مورد دسته دوم باید کار فرهنگی انجام گیرد، اما درخصوص دسته اول، مسئولان قضائی و امنیتی باید وظیفه خود را انجام دهند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای گفتند: اینکه برخی می‌گویند فضا را امنیتی نکنید، بله ما هم موافق هستیم و تا آنجایی که ممکن است فضا نباید امنیتی شود، اما کار فرهنگی جای خود و کار قضائی و امنیتی هم در جای خود. رهبر انقلاب اسلامی خاطرنشان کردند: ایستادگی ما در مقابل طراحی‌ها و دردسرسازی‌های شیاطین موجب توقف نمی‌شود و زمینه‌ساز حرکت رو به جلو می‌شود. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای یک توصیه نیز به مسئولان کشور کردند و گفتند: مراقب باشید این مسائل حواس شما را پرت نکند و از کارهای اصلی و اساسی باز‌نمانید. ایشان افزودند: سازندگی‌ها و کارهای بزرگ اجرائی و قانون‌گذاری‌های کارآمد و کارهای بزرگ قضائی و مسائل مهم در سیاست خارجی نباید معطوف به این حوادث جزئی شوند و به لطف خدا این‌گونه هم نخواهد شد.
انتخابات؛ پایه تحول و راه‌حل مشکلات
رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح روز دوم دی‌ماه در دیدار پرشور هزاران نفر از مردم پرافتخار استان‌های خوزستان و کرمان، انتخابات ۱۱ اسفند را بسیار مهم، تعیینکننده و زمینه‌ساز تحول خواندند و با تبیین اهمیت مجلس شورای اسلامی در حل مشکلات موجود و تعیین مسیر حرکت کشور، تأکید کردند: ملت خود را برای برگزاری انتخابات به بهترین شکل یعنی همراه با چهار خصوصیت «مشارکت قوی و پرشور، رقابت واقعی جناح‌ها و دیدگاه‌های مختلف، سلامت حقیقی و امنیت کامل» آماده کند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به جایگاه مهم انتخابات مجلس خبرگان، درباره مجلس و جایگاه آن نیز گفتند: مجلس بر اساس قانون اساسی، ریل‌گذار آینده کشور است؛ ضمن اینکه حل مشکلات کشور به قانون‌گذاری مناسب و حضور مدبرانه مجلس نیاز دارد. ایشان در تبیین اهمیت اصل و منطق انتخابات در جمهوری اسلامی، گفتند: جمهوریت و اسلامیت نظام هر دو به انتخابات وابسته است؛ چرا‌که تحقق جمهوریت و مردم‌سالاری و حاکمیت مردم در اداره کشور هیچ راهی جز برگزاری انتخابات ندارد. رهبر انقلاب درباره تأثیر انتخابات در تحقق اسلامیت نظام نیز گفتند: با انتخابات است که ولی فقیه از طریق منتخبان ملت در مجلس خبرگان تعیین می‌شود؛ ضمن اینکه نمایندگان مجلس هم باید طبق مقررات و معارف اسلامی، قوانین را مصوب کنند. ایشان «نبود انتخابات» را موجب برقراری دیکتاتوری یا «هرج‌ومرج، ناامنی و اغتشاش» خواندند و با انتقاد از کسانی که به اشکال مختلف مردم را از حضور در انتخابات دلسرد می‌کنند، گفتند: انتخابات تنها مسیر صحیح و حقیقی است که می‌تواند حاکمیت ملی مردم را تأمین کند.
در اسلام راه هر نوع فعالیت اجتماعی برای زنان همچون مردان باز است
رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح روز ششم دی‌ماه در دیدار هزاران نفر از زنان و دختران، به تبیین دیدگاه منطقی و عقلانی اسلام درباره ابعاد مختلف حضور زنان در خانواده و فعالیت نامحدود آنان در اجتماع، سیاست و مدیریت‌های سطوح گوناگون پرداختند و تأکید کردند: در اسلام راه هر نوع فعالیت اجتماعی برای زنان همچون مردان باز است، به شرط رعایت دو حساسیت مهم یعنی موضوع خانواده و مراقبت از خطر جاذبه‌های جنسی. ایشان هویت زن، ارزش‌ها، حقوق، تکالیف، آزادی‌ها و محدودیت‌های او را مسئله حیاتی و بسیار تعیینکننده دانستند و گفتند در قبال این مسئله بسیار مهم، دو رویکرد کلی غربی و اسلامی در جهان وجود دارد که مقابل هم هستند. رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به گریز نظام تمدنی و فرهنگی غرب از مباحثه درباره مسائل مهم زنان افزودند: غربی‌ها چون درباره زنان منطقی ندارند، در قبال هر سؤال و موضوعی، تلاش می‌کنند حرف خود را با جنجال و هوچی‌گری، خریدن شخصیت‌های سیاسی و غیرسیاسی، استفاده ابزاری از هنر و ادبیات و فضای مجازی و تسلط بر مراکز بین‌المللی مربوط به زنان پیش ببرند. رهبر انقلاب اسلامی برابری زن و مرد در مسئله کرامت و ارزش‌های انسانی را از مؤلفه‌های منطق قوی و عقلانی اسلام دانستند و گفتند: در ارزش‌های انسانی و عروج معنوی، زن و مرد مطلقا بر یکدیگر ترجیح ندارند و هر دو با استعداد مشابه و به میزان همت خود قادر به طی‌کردن مراتب عروج معنوی هستند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: در زمینه‌های معنوی، خداوند در قرآن حتی گاهی زن را بر مرد ترجیح داده و زنانی مانند همسر فرعون و حضرت مریم را به‌عنوان الگو برای همه انسان‌های مؤمن معرفی کرده است که این رویکرد برای نفی حالت برتری‌طلبی مردان به دلیل شرایط مادی و جسمانی آنها‌ست.
حضرت زهرا )سلام‌الله‌علیها( پایه‌گذار جهاد تبیین
رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح روز سیزدهم دی‌ماه در دیدار هزاران نفر از مداحان اهل بیت(ع) و شاعران آیینی، حضرت فاطمه زهرا(س) را پایه‌گذار جهاد تبیین خواندند و تأکید کردند: مداحان و ستایشگران مکتب اهل بیت با تأسی به این سنت نورانی و درس بزرگ فاطمی، جهاد تبیین را با دو شاخص «توانایی برانگیختن دل‌ها و حرکت‌آفرینی» و «جهت‌گیری درست و دقیق» وظیفه اصلی خود بدانند و در مسائل و قضایای مهم روز مانند انتخابات به مجاهدت و روشنگری بپردازند. ایشان قدرت نرم را نافذتر و مؤثرتر از قدرت سخت خواندند و گفتند: به همین علت است که آمریکا با وجود همه سلاح‌های پیشرفته، در عرصه‌هایی مانند رسانه، هنر، ادبیات و سینما بیشترین سرمایه‌گذاری را می‌کند. رهبر انقلاب اثر قدرت سخت را مقطعی و از‌بین‌رفتنی برشمردند و با اشاره به فرار مفتضحانه آمریکا از افغانستان و نفرت عمیق مردم عراق از کاخ سفید، افزودند: قدرت سخت نتوانست حضور آمریکا را در این دو کشور ماندگار و موفق کند، اما قدرت نرم توانسته است گروهی به‌ظاهر در اقلیت مانند مردم فلسطین را در کانون توجه دنیا قرار دهد که این به‌خاطر مظلومیت، صبوری و ایستادگی مردم فلسطینی است. ایشان معارف اسلامی، منطق قرآن و «معارف، مصائب و تاریخ اهل بیت» را محتوای اصلی کار مداحی برشمردند و گفتند: توقع این است که این محتوا با بهترین زبان و بهترین شیوه و با همان خصوصیاتی که در تاریخ جهاد تبیین وجود داشته، به مردم ارائه شود. رهبر انقلاب، تکیه جمهوری اسلامی به قدرت نرم را راهبرد اصلی کشور در ۴۵ سال اخیر خواندند و گفتند: به «داشتن تسلیحات پیشرفته منطبق با نیاز کشور و مؤثر در مقابل توانایی دشمنان» باور داریم، اما اعتقاد عمیق داریم که قدرت نرم یعنی «تسلیحات فکری، زبانی و منطقی» قوی مؤثرتر است و باید گسترده‌تر شود.
خواص باید جهت عمومی حرکت جامعه را حفظ کنند
رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح روز 16 بهمن در دیدار جمعی از فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی و پدافند هوایی ارتش، بیعت شماری از همافران با امام خمینی را در ۱۹ بهمن ۱۳۵۷، «شتاب‌دهنده» انقلاب خواندند و با تبیین نقش شتاب‌دهندگی خواص -به معنای مجموعه‌ها و عناصری که با شناخت و تشخیص صحیح، شجاعانه و به‌موقع اقدام می‌کنند- افزودند: خواص در ایجاد شتاب لازم برای تحقق اهداف انقلاب، وظایف سنگینی بر عهده دارند. رهبر انقلاب برخی جاذبه‌های درونی انقلاب اسلامی از‌جمله مبارزه با ظلم و ظالم، ایستادگی در مقابل قلدرهای جهانی، توجه به دنیای مردم و آینده کشور و در‌عین‌حال توجه کامل به معنویت و مراسم و مناسک عبادی را باعث رویش‌های جدید و جایگزینی ریزش‌ها خواندند و گفتند: با وجود این جاذبه‌های ذاتی، انقلاب و کشور نیازمند وجود شتاب‌دهنده‌هایی است تا در کارهای بزرگ دچار کندی و سستی نشویم. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، خواص را شتاب‌دهندگان حقیقی برشمردند و در نکته‌ای مهم گفتند: منظور از خواص، صرف نام‌و‌نشان‌دار بودن نیست، بلکه خواص کسانی هستند که در همه قشرها و صنوف ملت، با فکر و شناخت و قدرت تشخیص عمل می‌کنند و بدون تبعیت از جو و فضاسازی‌ها، با قدرت، شجاعانه و بهنگام به وظایف خود عمل می‌نمایند. ایشان افزودند: هرکس در میان دانشگاهیان، دانشجویان، سیاسیون، روحانیون، بازاریان، مطبوعاتی‌ها، نظامیان و هر قشر دیگر با فهم مسائل و شناخت جبهه‌بندی دوست و دشمن عمل می‌کند، جزء خواص محسوب می‌شود. رهبر انقلاب وظیفه و نقش‌آفرینی خواص در موارد حساس را سنگین خواندند و گفتند: خواص باید جهت عمومی حرکت جامعه را حفظ کنند و نگذارند این حرکت دچار انحراف شود که اگر از این وظیفه غفلت شود، حوادثی پیش خواهد آمد که ضربه‌های تاریخی به همراه می‌آورد.
