ایرانی بهتر از هر وقت دیگر
همیشه رسم بر این بوده که سالنامه‌های منتشرشده از سوی روزنامه‌های مختلف نگاهی به سال گذشته دارند و اتفاقات آن سال را نقد و بررسی می‌کنند. اما آیا سالی که گذشت چیز درخوری نسبت به سالهای دیگر دارد که بخواهیم به طور مشخص آن را برای مخاطبان واکاوی کنیم؟ در یک نگاه کلی، تمام روزها و ماه‌های سالی که رفت، خود جهانی همچون سالهای قبل است؛ با جنگ‌ها و خشونت‌های بیشتر و خبرهای تلخ‌تر که نشان می‌داد جهان ناایمن‌تر از همیشه شده است و بیش از هر زمان دیگر، انسان و انسانیت را نادیده می‌انگارد.
همیشه رسم بر این بوده که سالنامه‌های منتشرشده از سوی روزنامه‌های مختلف نگاهی به سال گذشته دارند و اتفاقات آن سال را نقد و بررسی می‌کنند. اما آیا سالی که گذشت چیز درخوری نسبت به سالهای دیگر دارد که بخواهیم به طور مشخص آن را برای مخاطبان واکاوی کنیم؟ در یک نگاه کلی، تمام روزها و ماه‌های سالی که رفت، خود جهانی همچون سالهای قبل است؛ با جنگ‌ها و خشونت‌های بیشتر و خبرهای تلخ‌تر که نشان می‌داد جهان ناایمن‌تر از همیشه شده است و بیش از هر زمان دیگر، انسان و انسانیت را نادیده می‌انگارد. جهان در سالی که گذشت، جهان جنگ بود و در گوشه‌ای از آن یعنی ایران برای ما ایرانیان نیز سالی بود که باید بیش از هر زمان دیگری تلاش می‌کردیم تا روزگاری که از سر می‌گذرانیم معنای زندگی باشد و طعم زندگی بدهد. به خاطر شباهت‌های سالی که گذشت با سالهای گذشته بر آن شدیم تا از سنت همیشگی سالنامه، واکاوی رنج‌ها و غم‌ها، پرهیز کنیم و به مسائل بنیادی‌تری بپردازیم. مباحثی که می‌تواند رویکردها را به لحاظ ساختاری دگرگون کند. بر همین اساس برای سالنامه 1402، تحریریه روزنامه شرق موضوعاتی را برگزید تا این موضوعات را با اندیشمندان و صاحب‌نظران به اشتراک بگذارد و از این رهگذر گامی در راستای افزایش آگاهی مخاطبان برداشته، شاید گرهی از مسیر توسعه باز کند. امیدواریم این بحث‌ها و تحلیل‌ها، راهبردی برای مدیران و پیشبران امور اجرایی کشور باشد و این باور را تقویت کند که برای بهره‌برداری از منابع کشور، گرفتار وسوسه‌های سیاسی و جناحی نشویم؛ رویه‌هایی که متأسفانه این روزها به عملکرد بخشی از جریان‌های سیاسی در قدرت راه یافته است. ما بر این باوریم که توسعه ایران چنان نیازمند استفاده بهینه از زمان است که بازی‌های جناحی و رفیق‌بازی‌های سیاسی بدون توجه به ضرورت‌های رشد و پیشرفت ملی خسارت‌های جبران‌ناپذیری به کشور وارد می‌کند. از این‌رو این مسائل را در قالب تعابیری همچون کارآمدی و منفعت ملی ارزیابی کرده‌ایم. سعی کرده‌ایم نشان بدهیم منفعت عمومی و ملی در حوزه‌های مختلف چیست، چه ضرورتی دارد و برای «ایرانی بهتر از هر وقت دیگر» چگونه باید اندیشید. ایران و منافع کلان و به ویژه امنیت آن بی‌شک تنها ثروت کشور محسوب می‌شود که همه ما با هر نگاه و اندیشه، اگر ذره‌ای دل در گرو آبادانی ایران داشته باشیم، می‌توانیم برای دستیابی به این منظور زیر یک سایه‌بان مشترک جمع شویم. در سالنامه امسال، کنکاش درباره منفعت ملی و آسیب‌شناسی برخی مبانی ضروری توسعه کلید خورده است. البته از مفاهیم دیگر نیز غافل نبوده‌ایم. سعی کرده‌ایم به یاد داشته باشیم زندگی ارزشمند است و در ایران، به خاطر تقلایی که برای زندگی می‌شود، باارزش‌تر از هر چیز دیگر است. به همین دلیل در سالنامه توجهی ویژه به مفهوم زندگی کرده‌ایم؛ زندگی یکی از زیباترین مفاهیم بشری است که در مقابل همه ناامیدی‌ها همچنان می‌درخشد و خود را به رخ می‌کشد. از تولید، نیاز به تولید و ارزش‌های اقتصاد مولد غافل نبوده‌ایم که بی‌شک صنعت و ساختارهای تولیدی کشور تضمین‌کننده توسعه ایرانی خواهند بود.
روند تحلیل‌های سالنامه نشان می‌دهد دستیابی به موفقیت زمانی اتفاق خواهد افتاد که دانایی بر تصمیمات و عملکرد سایه انداخته باشد. برای برون‌رفت از وضعیت موجود، چاره‌ای جز درست‌دیدن و عمیق‌تر‌دیدن نداریم. زمان برای توسعه، ساختن و ایجاد کردن واقعا تنگ است، آن هم دستیابی به توسعه و پیشرفتی که نسل‌های آینده به آن افتخار کنند. لازمه این امر، خوب‌دیدن و عمیق‌دیدن است.
