وزیری که صلاحیت فنی ندارد!
ماجرای انتخاب و معرفی وزیر برای آموزشوپرورش از سوی جناب آقای رئیسی قابل توجه است بعد از آن همه سروصدا و تبلیغات برای تحول و استقرار گام دوم انقلاب ناگهان فردی برای آموزشوپرورش معرفی میشود که ضمن احترام به ایشان، کمترین تناسبی با ادعاها و انتظارات وعدهدادهشده ندارد از جمله:
1- براساس آییننامه اجرایی انتصاب مدیران مدارس مصوبه اخیر جلسه 997 شورای عالی آموزشوپرورش مورخ 1400/4/28 افرادی میتوانند بهعنوان مدیر مدرسه انتخاب شوند که علاوه بر سه صلاحیت عمومی، تخصصی و حرفهای قابل سنجش و مدرک کارشناسی ارشد مرتبط با مدیریت آموزشی حداقل باید هشت سال سابقه کار آموزشی که سه سال آن در سمت معاونت در دروه تحصیلی در مدرسه باشد داشته است.؛ بنابراین اگر ایشان برای مدیریت مدرسه پیشنهاد شود، براساس آییننامه مصوب شورای عالی آموزشوپرورش شرایط احراز حتی مدیریت یک مدرسه را ندارد.
2- بنا بر راهبردهای امام و رهبری مسئله آموزشوپرورش مسئله اول در جمهوری اسلامی است. از سوی دیگر نهاد آموزشوپرورش مهمترین نهاد تعلیم و تربیتی کشور است و مسائل اصلی و اول در کشور نیازمند آدمهای باتجربه، دانا، توانا و راهبردی است. چگونه میتوان سرنوشت راهبردیترین مسئله کشور و راهبری بزرگترین نهاد تعلیموتربیتی ایران را به افراد کمتجربه و مبتدی سپرد؟
3- وزارت آموزشوپرورش از حیث کمی حجیمترین، گستردهترین، فراگیرترین، پیچیدهترین و اجتماعیترین نهاد اجرائی کشور است. آیا آقای رئیسجمهور و نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی میدانند که وزارت آموزشوپرورش 18 معاونت و سازمان تابعه دارد که هریک از معاونتها و سازمانهای تابعه به اندازه چند وزارتخانه در کشور است؟ آیا میدانند فقط اعضای شورای معاونان وزارت آموزشوپرورش 28 نفرند؟ آیا میدانند تعداد ادارات آموزشوپرورش بیش از 750 منطقه و شهرستان و تعداد مدارس 110 هزار واحد آموزشی است؟ آیا میدانند تعداد معلمان و کارکنان آموزشوپرورش بیش از یکمیلیونو 500 هزار نفر است؟ آیا میدانند میزان بودجه سالانه آموزش به اندازه یکچهارم بودجه کل دستگاههای اجرایی کشوراست؟ چگونه رئیسجمهور محترم و نمایندگان مجلس مجاب خواهند شد که اداره بزرگترین نهاد آموزشی کشور را که بیش از 15 میلیون دانشآموز تحت مدیریت دارد به کسی واگذار کنند که حتی شرایط احراز مدیریت یک مدرسه را ندارد؟
4- آموزشوپرورش امروز با معضلات و بحرانهای جدی مواجه است؛ مسائلی که بهدلیل فقدان اهتمام دولتها و مجالس گذشته به مسائل مزمن و تا حدودی غیرقابلحل بدل شده است، از قبیل معضلات کیفیت آموزش، ترک تحصیل حدود 950 هزار نفر، کاهش کیفیت مدارس دولتی، تنوع بیش از حد مدارس، فقدان اثربخشی و کارآمدی منابع انسانی، مصرفیشدن دستگاه آموزشوپرورش و گرفتار در مسائل روزمره و فقدان برنامههای توسعه و آیندهنگر و از سوی دیگر مسائل کمی از قبیل مشکلات معیشتی و حقوق بسیار پایین معلمان، بلاتکلیفی طرح رتبهبندی معلمان، فقدان بودجه حداقلی و سرانه برای اداره مدارس، فضاهای فرسوده آموزشی افت شدید فضاهای ورزشی و پرورشی از جمله این مسائل است. حل معضلات بنیادی و مزمن و بحرانهای پیشرو الزامات تصدی وزارت آموزشوپرورش توسط مدیر متناسب با این چالشهاست. فرد معرفیشده فاقد حداقلی شرایط لازم برای این مسئولیت است.
5- امروز کشور با معضلات اساسی مانند اشتغال و بیکاری، معضلات اخلاقی و تربیتی، مهارتهای اجتماعی و زندگی، نحوه زیست اخلاقی در فضای مجازی و... مواجه است. کیست که نداند حل بسیاری از این معضلات در گرو اهتمام ملی و همهجانبه به امر آموزشوپرورش جامعه است. فقدان مهارت لازم در زمینه اشتغال برای یک دانشآموخته دانشگاهی منشأ آن را باید در آموزشوپرورش عمومی و عالی دانست. متأسفانه غفلتهای گذشته از آموزشوپرورش ریشه بسیاری از نابسامانیهای امروز است، سپردن سرنوشت آموزشوپرورش به افراد کمتجربه نهتنها مشکلات اساسی کشور را حلوفصل نمیکند بلکه بر معضلات گذشته میافزاید.
6- از دستاوردهای بزرگ انقلاب در40 سال گذشته تربیت نیروی انسانی متخصص و متعهد توسط دانشگاههای داخلی و دانشگاههای وابسته به آموزشوپرورش در حوزه تعلیموتربیت و مدیریت آموزشی است. امروزه آموزشوپرورش در درون خود برخوردار از صدها متخصص تعلیموتربیت و مدیران آموزشی باتجربه و داناست. بیش از 30 سال است که درآموزشوپرورش شرایط احراز شغل برای دبیران مدارس، کارشناسان و مدیران آموزشوپرورش اجرایی شده است.
آموزشوپرورش که تأمینکننده نیرو برای همه دستگاههای اجرایی است، چطور از تأمین یک وزیر از درون خود ناتوان باشد. به نظر میرسد اشکال در جای دیگری است. چنانچه رویکرد دولت جناب آقای رئیسی شایستهسالاری باشد نه خویشاوندسالاری و رابطهسالاری قطعا فرد نامبرده برای آموزشوپرورش پیشنهاد نمیشد، زیرا آموزشوپرورش در درون خود برخوردار از هزاران فردی مشابه ایشان است، اما متأسفانه برخلاف ادعاها رابطهسالاری جایگزین شایستهسالاری شده و این بزرگترین توهین و بیاحترامی به خانواده بزرگ معلمان و فرهنگیان سراسر کشور است.7- وزیر آموزشوپرورش آنگاه شایسته تصدی وزارت بوده و میتواند موفق باشد که مورد حمایت بدنه و نخبگان آموزشوپرورش باشد. مخالفت تشکلهای اصلی فرهنگیان با معرفی ایشان و عدم همراهی جامعه فرهنگیان دلیل روشنی بر عدم اهلیت ایشان برای این مسئولیت است. وزارت آموزشوپرورش یک سازمان فرهنگی و آموزشی است نه دستگاه اداری و پذیرش جامعه فرهنگیان شرط اولیه برای کسب موفقیت است. آنچه این روزها از صداهای معلمان شنیده میشود نهتنها استقبالی از فرد معرفیشده نشده، بلکه مخالفتهای گسترده و رسمی از سوی تشکلها و سازمانهای معلمان ابراز شده و این پیام خوشایندی نیست. انتظار میرود مجلس محترم بهویژه نمایندگان فرهنگی، آموزشوپرورش را یاری کنند.